پرسش

اعتقاداتی همچون بستن دستمال سبز رنگ به مچ دست یا متبرك بودن لباس بیماری كه از دست امامان شفا میابند و... درست است؟ توضیحی برایم ارسال نمایید.(متشكرم)

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
به طور كلی باید گفت تبرك جستن به آثار اولیای خدا، مسأله ای نیست كه هم اكنون در میان مسلمانان پدید آمده باشد، بلكه ریشه های این رفتار را در تاریخ زندگانی رسول خدا(ص) و صحابه آن حضرت هم می توان یافت.
نه تنها پیامبر گرامی اسلام(ص) و یاران وی، بلكه پیامبران پیشین نیز به این امر مبادرت می ورزیده اند؛ كمااین كه خداوند متعال در قرآن كریم در داستان پیراهن حضرت یوسف(ع) و بینا شدن چشمان حضرت یعقوب(ع) می فرماید: «إذهبوا بقمیصی هذا فألقوه علی وجه أبی یأت بصیراً» یعنی یوسف به برادرانش گفت این پیراهن مرا با خود ببرید و بر صورت پدرم افكنید تا دیدگانش بینا گردد.(یوسف/93)
سپس می فرماید: «فلمّا أن جاء البشیر ألقاه علی وجهه فارتد بصیراً» یعنی آن گاه كه مژده دهنده، آن پیراهن را بر رخسار او افكند بینایی وی بازگشت.(یوسف/96)
این آیات گواه روشنی بر تبرك جستن پیامبر خدا، حضرت یعقوب(ع)، به پیراهن پیامبر دیگر ـ یعنی حضرت یوسف(ع) ـ می باشد.
همچنین از موارد دیگر تبرك جستن می توان به داستان پیامبر اكرم(ص) اشاره نمود كه در هنگام طواف خانه خدا، حجرالأسود را استلام می نمودند و می بوسیدند، كمااین كه در روایت آمده: "رأیت رسول الله(ص) یستمله و یقبله" یعنی پیامبر را مشاهده كردم كه حجرالأسود را استلام می نمود و می بوسید.(صحیح بخاری، ج2، كتاب الحج، باب تقبیل الحجر، ص151ـ به نقل از "شیعه پاسخ می دهد"، آیت الله سبحانی، ص144)
به علاوه كه در میان كتاب های تاریخ و سنن، روایات انبوهی در مورد تبرك جستن صحابه پیامبر(ص) به آثار آن حضرت مانند لباس، آب وضو، ظرف آب و... به چشم می خورد، كه با مراجعه به آن ها كوچكترین تردیدی در مشروعیت و پسندیده بودن آن باقی نمی ماند.
بنابراین روشن شد كه تبرك جستن به آثار اولیای خدا، جایز است و كسانی كه شیعه را به خاطر این رفتار به شرك و دوگانه پرستی متهم می كنند، معنای توحید و شرك را درست تحلیل نكرده اند؛ زیرا شرك و پرستش غیرخدا، به آن معنا است كه در كنار پرستش خدا، موجود دیگری را نیز خدا بدانیم و یا كارهای خدایی را به وی نسبت دهیم، به طوری كه او را در اصل هستی و یا اثربخشی، مستقل و بی نیاز از خدا قلمداد نماییم.
در حالی كه شیعه آثار اولیای خدا را مانند خود آنان، مخلوق و آفریده خدا می داند كه هم در اصل وجود و پیدایش خود و هم در منشاء آثار بودن نیازمند به خداوند یگانه هستند.
شیعه تنها معتقد است كه خداوند به پاس حرمت اولیائش گاه به واسطه آنان بر متوسلین به آنان عنایت می كند. البته این علاوه بر حرمت و محبتی كه خدا برای اولیائش قائل است، به نوعی به قدردانی ما از اولیائش هم بستگی دارد. ما اگر به پاس احترام پیشوایان خود و اولیای خدا، و به منظور ابراز محبت بی شائبه خود نسبت به آنان به آثار آنان تبرك بجوییم، خداوند هم به پاس این قدردانی كه خود به اجازه حضرتش بوده است، و همچنین عنایتی كه خود این بزرگداشت اولیاء دارد،عنایتی می كند.
اگر شیعیان به هنگام زیارت حرم اولیای الهی، ضریح را می بوسند و یا در و دیوار را لمس كرده و یا پارچه ای به عنوان تبرك به ضریح می مالند، تنها به این جهت است كه به پیامبر اكرم(ص) و اهل بیت(ع) و خاندان ایشان عشق می ورزند، و این یك مسأله عاطفی انسانی است كه در وجود یك انسان شیفته تجلی می كند، و خدا هم آن را مجاز دانسته است.
البته لازم به ذكر است كه اگر چه مسأله تبرك جستن، صحیح و جایز است، ولی بایست مراقب بود كه از مسائل خرافی و غیرمعقول و غیرمشروع، اجتناب و دوری جست.
برای مطالعه بیشتر می توانید به كتاب "شیعه پاسخ می دهد"، نوشته آیت الله جعفر سبحانی، ص133ـ117 مراجعه نمایید.
پیروز باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.