پرسش

خداوند قبل از خلقت عالم به چه كاری مشغول بوده؟

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
خلقت عالم طبیعت را می فرمایید یا همه عالم هستی؟!
چون كه عالم ماده طبیعت علی رغم پهناوری و بزرگی اش ـ كه هنوز علم نتوانسته افقهای آن را بیابد ـ بخشی كوچكی از عالم هستی است. عوالم دیگری وجود دارد كه تقدم رتبی بر عالم طبیعت دارند، و عالم طبیعت، در واقع، تنزل یافته آنهاست. آنجا دیگر نه زمان است و نه مكان، نه جرم و نه ماده و ... به خاطر همین عالم مجردات ملكوت و ... نامیده می شود.
صحیح است كه بپرسید از كی آفرینش عالم ماده شروع شد؟ چرا كه آسمان و زمین و موجودات مادی یكی پس از دیگری پدید آمدند. و درست است كه بپرسید پیش از آن خداوند چه می كرد؟
اما این سؤال نسبت به همه هستی باطل است. چون عوالم مجرد، نه ماده اولی برای پیدایش دارند، و نه در ظرف زمان و مكان می گنجند تا بپرسید كی پدید آمده اند؟
یعنی گرچه عالم مجردات نیز معلول خدای متعال، و وابسته به اراده او هستند، اما همواره بوده اند.
برای تقریب به ذهن، خورشید را تصور كنید كه از وقتی كه بوده است اشعه های نورانی هم داشته است. همواره اشعه محتاج به منبع خویش است و یك لحظه بدون آن حیات ندارد اما همیشه هم همواره آن است. خدای متعال مركز وجود و منبع هستی عالم است كه برخی فیوضات او دائمی بوده اند، و به سان اشعه خورشید، گرچه عین ربط و احتیاج به اویند، اما چون خود او همیشگی بوده و هستند. از این رو او را دائم الفیض می دانیم. لذا است كه در فلسفه صدرایی می گویند عالم قدیم زمانی و حادث ذاتی است.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.