پرسش

زلزله بم را چگونه میتوان با عدل خداوند توجیه كرد

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
انسان برای رسیدن به كمال آفریده شده است، و خداوند متعال راه رسیدن به كمال را با گذار از دل بازار این دنیا و عالم طبیعت و ماده قرار داده است. در این دنیا سنت ها و قوانینی حاكم بوده و به اجرا گذارده می شود كه هر یك از زاویه و منظری خاص، می تواند حاوی اسرار، و برای حكمتی باشد.
به عنوان مثال، همین واقعه زمین لرزه شهرستان بم را می توان را از چند زاویه مورد بررسی قرار داد:
1. نسبت به كسانی كه در این واقعه جان خود را از دست داده اند: بطور كلی و در ابتدا می تواند برای همه آنها حاكی از رحمت و عنایت الهی باشد، چرا كه آنها به دیدار حق شتافتند و به لقای پروردگار خود رسیدند، و در آنجا روزی خور فضل و عنایت الهی هستند؛ و این ماییم كه باید در این فراق و دوری بسوزیم، و در حقیقت می بایست برای خود بگرییم، و نه برای آنها كه رفتند و در سایه لطف و لقای حق آرمیدند.
از طرفی این كه خواست پروردگار بر خواست بندگان مقدم است و هر آنچه او انجام می دهد از روی حكمت بوده، ولو این كه حكمت در نظر بندگان معلوم و روشن نباشد؛ از این رو چه بسا آن افرادی كه صالح و باایمان هستند، وقتی عمرشان به پایان می رسد سزاوار است شاكر خداوند باشند، زیرا ممكن بود اگر عمر آنها طولانی می شد بر اثر گناهانی كه انجام می دادند اعمال صالح گذشته را هم از بین ببرند. همچنین كسی كه در گناه و نافرمانی بسر می برده اند، وقتی عمرش به پایان می رسد موجب می شود كه از طرفی برای او گناهان بیشتری ثبت نگردد، زیرا اگر بیشتر عمر می كرد بر گناهانش افزوده می شد، و از طرفی نفس مرگ سخت دنیوی خود از بار گناهان می كاهد. پس مرگ برای همه انسان ها رحمت و فضل است.
2. نسبت به كسانی كه بازمانده و آسیب دیده اند: این واقعه برای آنها امتحانی بزرگ است تا میزان صبر و تحمل آنها، و همچنین تسلیم بودن آنها در مقابل خواست و رضای الهی سنجیده شود، و به میزان صبرشان بر درجات و رتبه كمال آنها افزوده گردد. به عبارت دیگر این امر فرصتی است كع انسانهای قابل كمال شأنی خود را بالفعل كنند.
3. نسبت به سایر افراد جامعه نیز امتحان و آزمایش است. سایرین نیز در این ماجرا مورد آزمون الهی قرار گرفتند تا میزان همكاری و همیاری آنها نسبت به برادران مؤمن و مسلمان آنها سنجیده شود. هر كس بهتر از دیگران می داند كه در این زمینه چه مقدار موفق بوده، و تا چه حد توانسته در راه كمك رسانی به دیگران و برای رضای خداوند قدمی بردارد.
4. علاوه بر این كه وقتی روحیه جامعه اسلامی را زنگار غفلت و فراموشی فرا گیرد و از معنویت و یاد خدا فاصله گیرد، بیدار شدن افكار عمومی و فطرت خفته انسان ها نیاز به وارد شدن یك شوك بیدارگر و زنده كننده دارد.
این واقعه اگرچه از جنبه هایی مصیبت و سختی داشت، ولی موجب بیداری روحیه فداكاری در بین جامعه اسلامی و باعث بیشتر شدن پیوند اجتماعی بین مسلمانان و حتی جهانیان شد.
بعضی مواقع روح معنویت و یاد خدا در اجتماع در بین مسلمانان تا حدی به خواب می رود كه برای بیدار شدنش با اتفاقات و حوادث روزمره و معمولی میسّر نیست، بلكه باید شوكی عظیم مانند زلزله بم پیش آید تا انسان ها را بیدار و متنبه كرده، و باز یاد خدا و روحیه معنویت را در كالبد جامعه اسلامی و انسانی بدمد.
این روحیه ایثار و فداكاری، این روحیه همبستگی و وحدت اسلامی و انسانی، ... در اثر وقوع چنین حوادثی بزرگ است كه انسان های بیدار را متذكر، و انسان های خفته را بیدار می كند.
5. درس دیگری كه این حوادث دارند این است كه انسان غافل نباشد و در دل این دنیای مادی غرق نشود و یاد مرگ را به فراموشی نسپارد. بداند كه ممكن بود این واقعه برای او اتفاق می افتاد، و یك مرتبه و بی خبر، جان او گرفته می شد، و معلوم هم نیست كه در واقعه بعدی قرعه به نام ما نباشد. پس این واقعه زنگی است كه به صدا درمیآید، و هشداری است برای آنها كه یاد مرگ را به فراموشی سپرده و درصدد اصلاح اعمال و گفتار خود نبوده، و غافل از همه چیز و همه جا غرق زندگی مادی شده، و می پندارد كه برای همیشه در این دنیای مادی خواهند ماند. اگر انسان ها به یاد مرگ باشند بیشتر به رفتار و كردار خود توجه كرده و در جلب رضای الهی سعی و تلاش مضاعف می كنند. نكند ما هم غافل و خفته باشیم و گمان كنیم كه مرگ همیشه برای دیگران است؛ اگر چنین باشد روزی در حق ما خواهد گفت: "ناگهان بانگی برآمد، خواجه مرد."
كلام آخر این كه در خصوص زلزله بم مردم ما به وضوح رحمت الهی را در حیات مجدد فطرتهای انسانی دیدند؛ كدام چشم در این واقعه خشك ماند و اشك نریخت؟! كدام دل متوجه این نشد كه انسانها قابل احترام و دوست داشتنی اند؟! كدام انسان درنیافت كه همه به هم احتیاج داریم؟! مگر در ظهور امام زمان(عج) جز همین احساس و فطرت مشترك است كه غالب مردم را متوجه مركز هدایت الهی می كند و آنها را همچون ید واحده، در خدمت امام قرار داده، و در خدمت عدل مجسم قرار می دهد؟!
برای اطلاع بیشتر در زمینه سؤال از فلسفه بلا و مصیبت ها می توانید به كد 12736، در بخش تازه های مذهبی سایت مراجعه نمایید.
پیروز باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.