پرسش

با سلام سوالی كه چند وقتی است فكر مرا به خود معطوف كرده است این است كه سر اغاز خلقت جهان از چه زمانی آغاز شده است و آیا امكان دارد چیزی بدون نقطه آغاز و انتها باشد؟ و چگونه امكان دارد جهان تا ابد ادامه داشته باشدو بی انتها باشد؟
لطفآ جواب مرا بدهید.با تشكر از سایت خوبتان.

پاسخ

برادر عزیز!
ما آیات و روایات زیادی داریم كه این عالم را هم از نظر آغاز و هم از نظر انجام آن محدود محدود و پایان یافتنی می دانند.
طبق نظر دانشمندان ـ كه شاید قرائنی از قرآن و روایات هم آن را تأیید كند ـ در آغاز آفرینش، این جهان یعنی مجموعه هستی مادی به صورت مواد مذاب، و یا به صورت گازهای فوق العاده فشرده كه شكل مایع داشته، بوده است. سپس بر اثر حركات شدید و انفجارات درونی، به تدریج تجزیه شده و قسمتهایی از این توده عظیم، پی در پی، از سطح آن به خارج پرتاب شده، و بدین صورت كواكب و ستاره ها و سیارات و منظومه ها، و از جمله منظومه شمسی و كره زمین، به وجود آمده اند.
و حتی بنا بر نظر دانشمندان، جهان هنوز هم در حال گسترش بوده و ستاره ها و سیارات بیش از پیش در حال فاصله گرفتن و دور شدن از یكدیگر و از مركز اولیه خود می باشند.
همچنان كه بسیاری از ستارگان هنوز هم به صورت توده فشرده ای از گاز و دود هستند، و این قابلیت را دارند كه در آینده متلاشی شده و گسترش یافته و بر وسعت جهان افزوده شود.
همچنانكه اشاره شد، برخی از مفسران بر اساس آیاتی از قرآن بیان می دارند كه عالم آفرینش در شش روز (شش مرحله و دوران، كه شاید هر یك از این دوران ها تا میلیاردها سال به طول انجامیده باشد) به وجود آمده اند؛ و آن مراحل شش گانه را اینچنین ذكر كرده اند:
مرحله اول: روزی كه همه جهان به صورت توده گازی شكل بوده كه با گردش به دور خود از هم جدا گردید و كرات را تشكیل داد.
مرحله دوم: كرات به تدریج بصورت توده مذاب و نورانی، و یا سرد و قابل سكونت در آمدند.
مرحله سوم: منظومه شمسی تشكیل یافت و زمین بصورت قطعه ای از خورشید جدا شد.
مرحله چهارم: سپس زمین سرد و آماده حیات شد.
مرحله پنجم: پس از آن گیاهان و درختان در زمین آشكار شدند.
مرحله ششم: سرانجام حیوانات و انسان در روی زمین ظاهر گشتند.
(ر.ك. به تفسیر آیات: انبیاء/30 – دخان/10 – فصلت/9 تا 12 . همچنین به تفسیر نمونه، ج 9، ص26 – ج13، ص394 – ج20، ص228 – ج22، ص374 – و ج6، ص200)
اما در مورد پایان جهان نیز، ما در قرآن كریم آیات متعددی داریم كه مقدمه برپایی قیامت را نابود شدن این جهان می داند، بطوری كه هیچ موجود نمی ماند، الا خداوند متعال.
پس مراد از بی نهایت بودن عالم اگر جهانی است كه ما در آن زندگی می كنیم، سخن درستی نیست.
بله فلاسفه مسلمان ـ و شاید غیر مسلمان ـ بر این اعتقادند كه فیض دائمی اقتضای ذات باری تعالی است، و لذا نمی توان به سرمدی بودن خداوند قائل شد، مگر آن كه سرمدی بودن مخلوقات او را هم بپذیریم.
البته این ادعا به این معنا نیست كه خلقت سرمدی خدا همین جهانی كه ما در آن هستیم باشد. ممكن است عالم ملكوت و ماوراء طبیعت باشد.
به نظر نمی رسد، با پذیرش ازلی و ابدی بودن خداوند، مشكلی در تصویر بی نهایت بودن عالم داشته باشیم. چه اشكالی دارد كه یك موجود بی نهایت و نامحدود، چیزی خلق كند كه بی نهایت باشد.
با این وجود، روایاتی در منابع اسلامی هست كه ظاهر آن حكایت از این دارد كه زمانی خدا بوده و هیچ مخلوقی نبوده است.
پیروز باشید.