پرسش

1)مضرات پرخوری را از نظر احادیث اهل البیت شرح دهید.
2)از نظر احادیث اهل البیت مضرات تن پروری و هواپرستی چیست؟
3)آثار و پیامدهای پرگویی چیست؟

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
1. از امیرالمؤمنین(ع) منقول است كه فرمودند: «من كثر أكله قلت صحته» یعنی هر كه خوراكش زیاد است، سلامتی اش اندك می باشد."(مستدرك الوسائل، ج3، ص81)
و از امام باقر(ع) روایت شده كه فرمودند: «ما من شیء أبغض إلی الله من بطن مملو» یعنی هیچ چیز نزد خدا مبغوض تر از معده پر نیست."(مستدرك الوسائل، ج3، ص80)
و از رسول خدا(ص) نیز نقل شده است كه: «لایدخل ملكوت السماوات و الأرض من ملأ بطنه»، یعنی به ملكوت آسمان و زمین داخل نمی شود كسی كه معده اش پر است.(تنبیه الخواطر، ص80) برای مطالعه بیشتر در این رابطه می توانید به كتاب میزان الحكمة، ماده "أكل" مراجعه كنید.
2. درباره هواپرستی و اطاعت از هواهای نفسانی نیز احادیث ارزشمندی وجود دارد كه به چند نمونه از آن ها اشاره می كنیم.
از امیرالمؤمنین(ع) روایت شده است كه فرمودند:«من أطاع هواه باع آخرته بدنیاه» یعنی هر كه از هوای نفس پیروی كند، آخرتش را به دنیایش فروخته است.(غررالحكم و دررالكلم)
و نیز از همان حضرت روایت شده كه فرمودند: «إیّاك و طاعة الهوی فإنّه یقود إلی كل محنة» یعنی بر تو باد به پرهیز از اطاعت هوای نفس، كه آن به سوی بدبختی ها رهبری می كند.(همان)
و نیز از آن حضرت روایت شده كه فرمودند: «من أطاع نفسه شهواتها فقد أعانها علی هلكتها" یعنی هر كه در شهوات از نفسش پیروی كند آن را در هلاكت یاری نموده است.(همان)
درباره مخالفت با نفس نیز آیات و روایات فراوانی وجود دارد.
خداوند در قرآن می فرماید: «وأمّا من خاف مقام ربه و نهی النفس عن الهوی فإنّ الجنة هی المأوی» یعنی هر كه از مقام پروردگارش ترسان باشد و نفس را از(پیروی) هوا بازدارد، همانا بهشت جایگاه اوست.(نازعات/40 و41)
و از امیرالمؤمنین(ع) روایت شده كه فرمودند: «خالف الهوی تسلم» یعنی مخالفت با هوای نفس كن تا در امان بمانی.(غرر الحكم)
3. درباره زیاده سخن گفتن روایات زیبایی وجود دارد كه چند روایت زیر نمونه ای از این روایات است.
از امیرالمؤمنین(ع) روایت شده است كه: «من أكثر أهجر و من تفكر أبصر» یعنی هر كه زیاده سخن بگوید بیهوده گویی می كند، و آن كه تفكر كند بینا می شود.(شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج16، ص97)
و باز از همان حضرت نقل است كه: «من كثر كلامه كثر خطاءه و من كثر خطاءه قل حیاءه و من قل حیاءه قل ورعه و من قل ورعه مات قلبه و من مات قلبه دخل النار» یعنی آن كه سخنش زیاده است خطایش زیاد است، و آن كه خطایش زیاد است حیایش كم است، و آن كه حیایش كم باشد تقوایش كم است، و آن كه تقوایش كم باشد قلبش بمیرد، و آن كه قلبش بمیرد داخل دوزخ می گردد.(بحارالأنوار، ج71، ص286)
با آرزوی توفیق.
مشاوره مذهبی ـ قم.