پرسش

خود شناسی یعنی چه ؟ وچگونه می توان به ان
دست یافت.

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
به نظر می آید منظورتان آن خودشناسی است كه موجب خداشناسی می شود.«من عرف نفسه فقدعرف ربه»
لازم است یادآوری كنیم كه اگر چه در این راستا هر شناختی می تواند مفید باشد، اما حقیقت شناخت فوق، شناخت علمی و تجربی انسان نیست.
سیر تجربی در انفس در كنار سیر علمی در آفاق می تواند مقدمه ای باشد برای شناخت نفس.
اما آن خودشناسی قیمتی خود این شناختها نیست. آن خودشناسی شخصی و یك تجربه خاص است كه ممكن است در لحظاتی خاص به عنایت الهی برای شخص حاصل شود. در این شناخت حقیقت وابستگی و فقر انسان برای او عیان می شود، و به تبع، موجب شناخت شهودی خدای متعال می گردد؛ چرا كه فقیر محض نمی تواند بدون وجدان غنی محض وجود داشته باشد و به تصور آید. فقر یك مفهوم اضافی است.
نسبت انسان و حیات او با خدای متعال نسبتی شبیه اشعه به منبع نور است، كه در فقر و احتیاج صرف غوطه ور است به طوری كه اگر یك لحظه منبع نور قطع شود هیچ انرژی از اشعه نمی ماند. این ارتباط جدّی و قوی كه جان ما با آفریننده خود دارد در خودشناسی مذكور قابل كشف وجدانی و باور ایمانی است.
به دیگر سخن در این خودشناسی، انسان فقر و احتیاج عینی خود را به خدا می یابد با دیدن این احتیاج، آن سوی خود ـ یعنی وجودی كه آن به آن رفع احتیاج از او می كند و به او حیات می دهد ـ را هم می یابد.
آن وجود، همان خدای متعال است؛ و این شناخت همان شهود خدای متعال است، كه ثمره خودشناسی مذكور بوده است.
در این باره حرف بسیار است، و این اجمال نیاز به تفصیل بسیار دارد، كه می توانید در كتاب "خودشناسی برای خودسازی" یا "به سوی خودسازی"، نوشته استاد محمدتقی مصباح یزدی آن را پیگیری نمایید.
اما راه رسیدن به شناخت تلاش برای صفای نفس و تقوای باطنی به همراه تفكر درونی است. این كه انسان به هر چه می داند عمل كند، اولین و شاید سخت ترین قدم است. قدم بعدی تلاش در شناخت بیشتر است. این تلاش لازم نیست طاقت فرسا باشد و بقیه زوایای زندگی عادی ما را تحت شعاع قرار دهد، بلكه می توان به طور عادی زندگی كرد و در شبانه روز ساعتی را برای افزایش معرفت دینی و همچنین تفكر و عبادت خالصانه اختصاص داد. بقیه راه با خود خدا است، و همو وعده هدایت داده است.«إن تتقوا الله یجعل لكم مخرجا» و «اتقوا الله و یعلمكم الله»
اگر ابهامی باقی ماند حتماً با ما تماس بگیرد.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.