پرسش

معتبر ترین تفسیر موجود كدام تفسیر است؟

پاسخ

كتب تفسیری مشهور شیعه، هر كدام به نوبه خود، از اعتبار و ارزش خاصی برخوردار هستند، چرا كه نویسندگان آنها از افرادی عالم و باتقوی و معتمد بوده و سعی بر مستند بودن مطالب و گفته ها داشته اند.
ولی اگر سؤال شما در اصل، سؤال از بهترین و جامعترین تفاسیر است، باید گفت: انتخاب بهترین تفسیر آن هم از بین تفاسیری كه هر كدام روش خاصی برای خود برگزیده، كار مشكلی است.
معمولا كتابهای تفسیری معتبر، هر یك، روش خاصی را دنبال می كند، و از دیدگاه و جنبه ای جدای از دیگران تدوین شده است.
بعضی از تفاسیر گرایش و جنبه ادبی، لغوی و بلاغی دارند. برخی نقلی، روایی هستند. عده ای دیگر روش عرفانی و یا عقلی را برگزیده اند. بعضی گرایشهای اجتماعی و یا علمی دارند و... كما این كه بعضی روش تفسیر آیه با آیه را برگزیده اند و بعضی از روایات هم كمك می گیرند. همچنین بعضی روش تفسیر موضوعی را برگزیده اند، و بعضی به ترتیب آیات قرآن را تفسیر كرده اند.
با این حساب، هر كتاب تفسیری می بایست با آن كتابهای تفسیری كه در گرایش همسان و هم جهت است، مورد مقایسه قرار گیرد.
به علاوه بعضی تفاسیر از ویژگی های خاصی ـ مثل قدمت، عصر خاص، ابتكار و ... ـ بهره مند است كه نمی توان آن را مورد مقایسه قرار داد.
با این وجود، در میان تفاسیر كمتر تفسیر جامعی یافت می شود. ولی به طور نسبی می توان تفاسیری را یافت كه از جامعیت نسبی برخوردارند.
از بین تفاسیر موجود، به چند تفسیر كه به معنای فوق، از جامعیت نسبی برخوردارند، اشاره می شود:
1) "تفسیر المیزان" نوشته علامه محمد حسین طباطبایی (ره)، در 20 جلد، كه توسط سید محمد موسوی، به فارسی ترجمه شده است.
2) "تفسیر مجمع البیان" نوشته مرحوم طبرسی(ره)، در 10 جلد، و به زبان عربی است.
3) "تفسیر نمونه" نوشته آیت الله مكارم شیرازی و جمعی از همكاران، كه در 27 جلد، و به زبان فارسی است.
پیروز باشید.