پرسش

در مورد ارتباط بین معنویات و پیشرفت علم(بخصوص الكترونیك) لطفا توضیح دهید و اگر كتب و یا منابعی در این زمینه به من معرفی كنید ممنون میشوم.آیا فرد یا افرادی را در این زمینه میشناسید تا بنوانم از طریق اینترنت و یا حضوری با ایشان صخبت كنم.
پیشاپیش از كمك شما ممنونم.
بركت باشد و در امان خدا.

پاسخ

دوست عزیز!
دین اسلام به بعد معنویت در وهله اول توجه دارد، و به دنیا از آن رو می نگرد كه دنیا را مزرعه آخرت می داند و ابزار و امكانی برای عبودیت و شناخت.
پس هر امری باید در این دو محور مورد ارزیابی واقع شود. یكی این كه تا چه حد در مقصود اصلی دین به ما كمك می كند، و دیگری این كه تا چه حد در آبادی این مزرعه و تأمین آن ابزار به یاری ما می آید.
واقعیت این است كه علم جدید می تواند در هر دو وادی به انسان و معنویت او كمك كند.
این كه علم، دنیا را برای زندگی مرفه تر و رفع نیازهای آن آماده می كند، جای مناقشه ندارد. مؤمنی كه دغدغه دنیا ندارد بهتر می تواند به معنویت بیندیشد. اگر "من لا معاش له لا معاد له"، پس هر آنچه در خدمت این معاش واقع شود، خدمتی غیر مستقیم به معنویت است.
اما علم به طور مستقیم هم به معنویت كمك می كند.
علم عظمت عالم را به ما نشان می دهد. سیر در آفاق و انفس با ابزار علم تحقق می یابد، و این در شناخت خدا و كبریای او و ایجاد احساس حقارت در برابر او مفید است.
از سوی دیگر با پیشرفت علم و كنكاشهای فلسفی در آن است كه ابتنای تفكر بشر بر ماوراء الطبیعه معلوم می شود. در این ارتباط می توانید به كتابی از دكتر گلشنی در ارتباط با پیشفرضهای متافیزیكی علوم جدید مراجعه كنید.
از سوی دیگر با علم معنای بسیاری از آیات الهی بر ما معلوم می شود. ما با علم می توانیم تصویر نزدیك تری به واقع از دریافتهای ایمانی خود داشته باشیم، ولو هیچگاه همه حقیقت بعضی از مفاهیم دینی بر ما معلوم نشود.
علم از این جهات ـ یعنی كمك مستقیم به معنویت و شناخت متون دین ـ خود، علم دین است و مشمول همه ادله ای است كه ما را به علم دین و آموختن آن دعوت می كند. این همان است كه از جنود عقل است و خلقت عالم برای آن تفسیر شده است.
برای مطالعه بیشتر می توانید به كتاب "جهان بینی اسلامی"، اثر شهید مطهری مراجعه كنید. و همچنین شاید مطالعه مجموعه آثار آن استاد شهید، ج19 و 20 كه در زمینه "مقالات فقه و حقوق" تدوین شده، برای شما مفید باشد.
اجازه دهید در اینجا به همین مختصر اكتفا كنیم. اگر باز هم با ما گفتگو كنید خوشحال می شویم.
پیروز باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.