پرسش

خدا در عالم است یا عالم در خدا ( سوال درست است).

پاسخ

با سلام و عرض تحیت!
حلول خدا در اشیاء با توجه به دلائل عقلی و نقلی امكان پذیر نیست؛ یعنی قائل شدن به حلول خدا در چیزی و با كسی، مستلزم اثبات وجود صفات نقصان ـ یعنی صفاتی كه ذات خداوند از آنها به دور و منزه است ـ برای خداوند می شوند. از این رو نمی توانیم عالم را محیط بر خداوند بدانیم، و ذات خداوندی كه خالق زمان و مكان است ازمنسوب شدن به زمان ومكان منزه است.
بلكه خداوند كه وجود متعالی است تمام هستی را در برگرفته، و تمام هستی گوشه ای از ذات و جمال كبریائی اوست. ولی باید توجه داشت كه مراد از این جمله آن نیست كه خدا از نظر مكانی عالم را دربرگرفته ـ كه این خود مستلزم آن است كه برای خدا نیز مكان قائل شویم ـ بلكه مراد آن است كه عالم جلوه ای از تجلیات حضرت خداوندی است.
با آرزوی توفیق.
مشاوره مذهبی ـ قم.