پرسش

با سلام. خسته نباشید
یه جایی دیدم نوشته بود شما كه می گید همه چیز یه علتی داره و رابطه علت و معلولی وجود داره و به همین دلیل هم برای اثبات وجود جهان از رابطه علت و معلولی بین خدا و جهان استفاده میكنید بگویید ببینم كه پس خدا معلول وجود چیه؟
پس وقتی ما توانستیم یه موجودی به نام خدا كه جدای از قضیه علت معلول )برای خودش ( رو تصور كنیم شاید جهان هم بدون علت باشد.
نمی دونم منظورم رو گرفتید یا نه.
در هر صورت متشكرم .
یا علی

پاسخ

دوست عزیز!
همه چیز محتاج علت نیست، بلكه هر ممكن الوجودی برای آن كه تحقق یابد احتیاج به علت دارد.
توضیح مطلب آن كه مفاهیم از حیث وجود و عدم بر سه قسمند: 1) واجب الوجود، یعنی مفهومی كه حتما باید وجود داشته باشد و وجود داشتن برای آن ضروری و حتمی است. 2) ممكن الوجود، یعنی مفهومی كه وجود برای او ضروری نیست و می شود در زمانی وجود داشته و در زمان دیگری وجود نداشته باشد. تحقق چنین مفاهیمی است كه احتیاج به علت دارد. 3) ممتنع الوجود، یعنی مفهومی كه وجود پیدا كردن برای او محال و ممتنع است، و اصلا نمی تواند وجود پیدا كند.
با این مقدمه باید گفت واجب الوجود وجودش از ذات خودش بوده و كسی او را به وجود نیاورده است، و لذا به آن واجب الوجود بالذات می گویند. عالم فقط یك واجب الوجود بالذات بیشتر ندارد و آن هم خداوند متعال است. بنابر این خداوند بخودی خود موجود است، و متصور نیست كه وجود او از موجود دیگری باشد. همچنان كه خداوند از ازل بوده و تا ابد هم خواهد بود، یعنی نمی توان زمانی را (چه در گذشته و چه در آینده) تصور كرد كه خداوند در آن زمان وجود نداشته باشد، چرا كه خداوند وجودش واجب است و همیشه باید باشد، از اینرو همیشگی و سرمدی است. و اگر غیر از این بود یعنی خداوند موجودی بود كه به دست دیگری باید خلق می شد و یا اینكه زمانی می آمد كه در آن زمان خداوند وجود نداشته باشد، دیگر نمی شد به او خدا گفت. به علاوه بحث بر وجود آن موجود دیگر كه به فرض خالق خداوند است، مجددا آغاز می شد، یعنی به هر حال مشكل باقی می ماند.
پس خدا بودن خداوند به این است واجب الوجود است و وجودش از ذات خودش می باشد، و از همان ابتدا و ازل وجود داشته و تا بی نهایت و ابد نیز وجود خواهد داشت. لذا اصلا زمانی نبوده كه او وجود نداشته باشد تا این سخن پیش آید كه چه كسی او را خلق كرده و آفریده است، زیرا خلق نمودن به معنای هست كردن و بوجود آوردن آن شیئی است كه فبلا نبوده و وجود نداشته است، در حالیكه خداوند از ازل بوده و تا ابد هم خواهد بود.
پیروز باشید.
مشاوره مذهبی_ قم.