پرسش

سلام
یه سوالی داشتم: توی آیه 88 سوره نساء
فَمَا لَكُمْ فِی الْمُنَافِقِینَ فِئَتَیْنِ وَاللّهُ أَرْكَسَهُم بِمَا كَسَبُواْ أَتُرِیدُونَ أَن تَهْدُواْ مَنْ أَضَلَّ اللّهُ وَمَن یُضْلِلِ اللّهُ فَلَن تَجِدَ لَهُ سَبِیلاً
چرا درباره منافقین دو دسته شده‏اید؟! (بعضى جنگ با آنها را ممنوع، و بعضى مجاز مى‏دانید.) در حالى كه خداوند بخاطر اعمالشان، (افكار) آنها را كاملا وارونه كرده است! آیا شما مى‏خواهید كسانى را كه خداوند (بر اثر اعمال زشتشان) گمراه كرده، هدایت كنید؟! در حالى كه هر كس را خداوند گمراه كند، راهى براى او نخواهى یافت.
گفته شده خدا آنها را گمراه كرد، مفهومش را نمی فهمم، چطور؟ چرا؟ من از خدا انتظار هدایت دارم نه گمراهی.حتی اگر نادان وجاهل و منافق یا هر چیز دیگری باشم. به هر حال فكر می كنم خدا باید هدایت كند.

پاسخ

دوست محترم!
خداوند متعال، در نهاد همه انسانها و در فطرت و سرشت آنها، زمینه‌ها و امكانات هدایت را قرار داده است؛ یعنی همه انسانها هم می‌توانند در مسیر هدایت قرار بگیرند، و هم این كه خود را در مسیر گمراهی و انحراف بیندازند.
هر كس دچار انحراف و خطا شود، و سپس توبه و بازگشت به خدا داشته باشد و آن را جبران نماید، او به هدایت بازمی‌گردد، و رحمت الهی و غفران ربوبی شامل حال او می‌شود.
اما اگر كسی، خطا و انحرافاتش زیاد شد، و درصدد جبران آنها هم برنیامد و توبه و بازگشتی هم ننمود، اگر از یك حدی گذشت، او دیگر قابلیت هدایت شدن را ندارد. لذا در مسیر گمراهی خواهد ماند، و قانون سخت الهی او را دربرمی‌گیرد؛ و آن این كه سینه‌اش تنگ می‌گردد و دیگر روزنه هدایت به روی آن بسته می‌شود.
پس خداوند یك سنت و قانونی دارد و آن این كه هر كس به انحراف و خطا قدم برداشت و از حدی كه نباید فراتر رفت، از حق تجاوز نمود و بر آن پای فشرد و از آن حد گذراند، سنت الهی در مورد او به اجرا در می‌آید و این كه او دیگر به هدایت باز نمی‌گردد.
البته این سنت الهی با توجه به علم خداوندی است؛ یعنی‌ خداوند می‌داند اگر كسی از این حد عبور كند، همه روزنه‌های هدایت را به روی خود بسته است، و دیگر قابلیت هدایت را ندارد؛ یعنی اگر هزار سال هم عمر به او داده شود، باز هم او بر خطاهای خود می‌افزاید و از هدایت دورتر می‌شود. یعنی این در را خدا نمی بندد، بلكه خود او بسته است.
این آیات حكایت از این سنت الهی دارد. خداوند راه هدایت را با فطرت پاكی كه در نهاد انسانها قرار داده و با عقل سلیم كه به آنها داده است و با حجتهای الهی از جمله قرآن كریم و رسولان الهی كه بر انسانها فرستاده است، همه راههای هدایت را به سوی آنها گشوده است.
و هر كس خطا و انحرافی كند، سپس توبه و بازگشت داشته باشد، باز هم در این مسیر هدایت قرار خواهد گرفت. ولی آن كس كه بی‌حیایی و نافرمانی را بیش از حد ادامه دهد و از حد معین شده تجاوز نماید، دیگر قابل هدایت نیست، و مشمول آن سنت و قانون الهی قرار می‌گیرد كه دیگر سینه‌اش قابلیت هدایت ندارد و به سوی گمراهی كشیده می‌شود.
دوست عزیز!
پس از مطالعه اگر باز هم با پرسش یا ابهامی مواجه شدید، آن را برای ما ارسال نمائید.
پیروز باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.