پرسش

با سلام
همانطور كه میدانید ما در مسائل روز در عصر غیبت طبق روایت معروف به روات حدیث مراجعه میكنیم حال سوال اینجاست كه آیا ما میتوانیم این مراجع را هر كدام به تنهایی به عنوان نائب بر حق امام زمان معرفی كنیم ؟؟ و آیا مراجع این اجازه را به مقلدان خود را میدهند؟؟!

پاسخ

با سلام و عرض تحیت!
توجه شما به چند نكته ضروری است.
1. این كه مراجع همان روات حدیثی هستند كه در روایات آمده، سخن صحیحی است.
برای وضوح مطلب، به دو نكته توجه كنید.
یكی این كه به طور قطع مراد معصوم(ع) از راوی حدیث در این روایات، صرفا ناقل حدیثی نیست كه بدون توجه به شرائط اعتماد به حدیث صرفا آن را بازگو می كند، بلكه مراد نقادان حدیث و كسانی است كه می توانند احادیث را ارزیابی كنند. و این همان كاری است كه مجتهدین زمان ما به آن می پردازند.
اجتهاد چیزی جز كاوش در ادله اربعه ـ بالاخص روایات ـ و تشخیص معتبر از آنها از غیر معتبر و همچنین یافتن دلالت آنها نیست.
نكته دوم آن كه اجتهاد در زمان معصومین(ع)، كم و بیش، تنها منحصر در تنقید روایات بوده است؛ این در حالی است كه اجتهاد در زمان ما پیچیدگیهای خاص خود را یافته است.
این كه در روایات ما روات حدیث تعبیر مناسب و كاملی از اجتهاد بوده، با این بیان قابل درك است. اما طبیعی است كه امروزه مجتهد تنها راوی و نقاد حدیث نیست.
2. این كه فقیه عادل نماینده و نائب عام امام است، ادله ای محكم تر از این هم دارد.
روایت عمر بن حنظله كه در آن امام صریحا فقها را به عنوان حاكم نصب می كند، و می فرماید: «فإنی قد جعلته علیكم حاكما»، بنا به نظر بسیاری از فقها، نیابت عام فقها و مراجع از امام زمان(عج) را اثبات می كند.
در انتها، لازم است متذكر شویم كه همه مجتهدین جامع شرائط فتوا، از سوی امام عصر(ع) برای نیابت و منصب فتوا دادن نصب شده اند، نه خصوص فقیه اعلم و یا مراجع تقلید؛ یعنی هر مجتهدی كه شرط فقاهت و عدالت داشته باشد، از سوی امام عصر(ع) برای منصب نیابت نصب شده؛ منتها وظیفه ماست كه در صورت اختلاف در فتوا و نظر به فقیه اعلم رجوع كرده، و از او تقلید نمائیم.
به همین سبب است كه هیچ یك از مراجع تقلید خود را نائب انحصاری امام(ع) نمی دانند.
اگر باز سؤالی باقی ماند با ما تماس بگیرد.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.