پرسش

من نمی توانم خودم را قانع كنم كه شیطان در مقابل فرمان مستقیم الهی سجده نكرده باشد چون 5000 سال عبادت خدا را می كرده و در واقع در مرز بین بهشت و جهنم بود

پاسخ

با سلام و عرض تحیت!
بله، شیطان 6000 سال عبادت كرده بود(ر.ك. به خطبه 234 نهج البلاغه، ترجمه فیض الاسلام)، و با ربوبیت تكوینی خداوند مشكل نداشت، اما نتوانست ربوبیت تشریعی الهی را تحمل كند. البته آزمایش و امر الهی به سجده بر غیر خدا هم یك امر عادی نبود.
امیرالمومنین علی(ع) در خطبه قاصعه، به خوبی آن را تقریر می كند: "خداوند اگر اراده می كرد آدم(ع) را از نوری كه چشم ها را خیره كند و زیبایش عقلها را مبهوت سازد و عطر و پاكیزگی اش حس بویائی را تسخیر كند می آفرید، كه اگر چنین می كرد گردن ها در برابر آدم فروتنی می كرد و آزمایش برای سجده بر آدم آسان بود. اما خداوند مخلوقات خود را با اموری كه آگاهی ندارند آزمایش می كند، تا بد و خوب تمیز داده شود، و تكبّر و خود پسندی را از آنها بزداید و خود بزرگ بینی را از آنان دور كند ..."(خطبه 234 نهج البلاغه، ترجمه فیض الاسلام)
از این رو خداوند انسان را از گلی پست آفرید، و علی رغم برتری ظاهری ابلیس ـ كه جسمش از نور بود و جانش با عبادت ترقی كرده بود ـ او را مأمور به سجده بر او كرد؛ و البته این كار سختی است كه جز عبد واقعی از عهده آن برنمی آید و شیطان فریفته خود بینی شد.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.