پرسش

منظور از اسلام چیست؟
آیا امام (ره) اولین كسی بود كه چنین اصطلاحی را مطرح كردند؟ (یا این اصطلاح را زنده كرند؟)

پاسخ

با سلام و عرض تحیت!
ظاهراً اولین نفری كه این اصطلاح را بكار بردند، حضرت امام خمینی(ره) باشند؛ گرچه اصل آن مفهوم، با واژه های دیگر و صدر و ضیق متفاوت در كلمات برخی از متفكرین اسلامی ـ مثل مرحوم نائینی، مرحوم سید جمال الدین اسد آبادی، دكتر شریعتی و ... ـ هم قابل جستجو می باشد.
وجه تمایز اسلام ناب محمدی و اسلام آمریكایی، در اندیشه امام(ره)، یكی در تمایز مبدأ فاعلی، و دیگری در تمایز در غایت آن به خوبی محسوس است.
مبدأ فاعلی اسلام ناب محمدی، ثقلین یعنی كتاب خدا و سیره معصومان است كه امام امت شرح مبسوطی از آن را در ابتدای وصیتنامه آورده اند.
در مقابل، اسلام آمریكایی با دو قرائت افراط و تفریطی خود، یكی راه جمود و تحجر و قشریگری و تصلب بر ظاهر و نفی اجتهاد و نقش زمان و مكان در آن پیموده، و چهره دین را كریه، و معارف و اهداف آن را در بن بست قرار می دهد؛ و دیگری طریق انفعال و تفریط و پشت كردن به نصوص دینی و غرب زدگی و التقاط را پیشه خود كرده، و بدعتها در دین ساری و جاری می نماید، كه روشنفكران غرب زده نماینده این طیف می باشند.
هر دوی اینها دو لبه یك قیچی برای پاره كردن حقایق دین می باشند.
مرحوم امام، هم در وصیتنامه و هم در منشور روحانیت از این دو گرایش به شدت شكوه فرموده است.
به لحاظ غایت، وجه اصلی تمایز اسلام ناب با اسلام آمریكایی جدایی یا عینیت دین و سیاست در این دو قرائت از اسلام است.
غایت اسلام آمریكایی، پیدایش یك اسلام فردی و غیراجتماعی و غیرسیاسی است؛ اسلامی كه نه با فقر محرومان كار دارد و نه با ظلم ظالمان. حال آنكه اسلام ناب محمدی هم به دنبال بروز و ظهور دین در عرصه اجتماع و هم تعالی فردی است؛ یكی از اهداف او برقراری قسط و عدل و حكومت اسلامی و عمل به قوانین اجتماعی دین می باشد. در این باره نیز جملات امام در وصیتنامه وضوح كامل دارد.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.