پرسش

رباراتوضیح دهید

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست گرامی!
ربا نوعی زیادی است كه یا در معامله و یا در قرض، وجود می یابد.
ربای معاملی در كالاهای مخصوصی است كه در بیع كالا به كالا تصویر دارد و امروز كمتر مبتلا به است؛ مثلاً اگر یك برنج در مقابل یك كیلو و نیم برنج معامله شود، این ربای معاملی است.
اما شایع‌ ترین نوع ربا، در عصر ما، ربای قرضی است كه زیاده در قرض گرفته می‌شود.
مثلاً صد هزار تومان به كسی قرض دهیم به شرط این كه صد و ده هزار تومان بر گرداند؛ آن ده هزار تومان زیادی، ربا است و حرام.
زیادی، گاهی عینی است ـ مثل مثال فوق ـ و گاهی حكمی ـ یعنی چیزی كه در حكم زیادی است؛ مثلاً به این شرط به او قرض می‌دهیم كه كاری برای ما بكند یا در موعدی دیگر او هم به ما قرض دهد و… آن كار یا شرط قرض، زیادی حكمی به حساب می‌آید.
البته این زیادی باید به صورت شرط وجود داشته باشد ـ چه توافق ضمنی و چه صریح ـ والا، بدون شرط زیادی ربا و حرام نیست. مثلاً اگر به كسی قرض دهیم و بدون هیچ شرط یا توافق ضمنی او خود زیادی‌ای به آن بیفزاید و برگرداند، دادن زیادی ربا نیست، بلكه چنین كاری مستحب است.
كتابهای مفصلی پیرامون ربا نوشته شده كه برای تفصیل می‌توانید به آنها رجوع كنید.
پیروز باشید.
مشاوره مذهبی ـ قم.