پرسش

اگر كسی بخواهد حقیقت دین را بشناسد چگونه می تواند این كار را بكند؟
منظورم دین بدون تحربف و نظر دیگران

پاسخ

با سلام و عرض تحیت!
بطور كلی شناخت، دو قسم است: "حصولی"، كه به كمك مفاهیم و الفاظ است و یا "شهودی و حضوری" كه حاضر شدن عین معلوم بدون واسطه نزد انسان است.
شناخت دین هم این دو طریق را دارد. شناخت دین با واسطه مفاهیم و الفاظ ـ كه شایع ترین شناخت بشری است ـ و از طریق رجوع به متون دینی و خواندن دروس دینی و فهمیدن آنها دست می دهد.
قرآن كریم متن درجه یك دین اسلام است كه از تحریف هم مصون مانده است. اما علی رغم قطعی بودن سند، همه دلالتهای آن واضح و آشكار نیست و در بسیاری موارد نیاز به تبیین و تفسیر دارد. خود قرآن بدین مطلب اعتراف دارد، و سمت تفسیر را به پیامبر(ص) می دهد. «إنا أنزلنا إلیك الذكر لتبین الناس ما نُزّل علیهم» و همچنین اهل بیت ایشان.
از اینرو احادیث معصومین به عنوان تفصیل دهنده اجمالات قرآن و مبیّن احكام و شرایع آن است.
برای فراگیری قرآن و روایات باید علوم بسیاری را آموخت، تا مقدمات فهم آن حاصل آید و سپس با تلاش پی گیر و خستگی ناپذیر طلبه وار قرآن خوان دو روایت و بر حجم دانسته های دینی افزود. هر چه معرفت ما به آموزه های دین بیشتر شود در بزنگاه ها و مشكلات بهتر می توانیم حق را از باطل تشخیص دهیم.
اگر بخواهید دین را از سرچشمه اولیه آن بشناسید ناگزیر از طی مقدماتی مثل آشنایی با ادبیات عرب، منطق، اصول فقه، رجال، تفسیر و... می باشید، كه در برنامه های حوزه های علمیه قرار گرفته است.
اما اگر چنین مجال و حوصله ای نیست مطمئن ترین راه، رجوع به اسلام شناسان متبحّر و برجسته در علوم فوق الذكر و مطلع به زمان و مقتضیات آن می باشد؛ كسانی مثل علامه طباطبائی و شهید مطهری و... از نمونه های برجسته عصر ما می باشند.
اما شناخت شهودی و حضوری دین با عمل مخلصانه به دین حاصل می شود، بطوری كه آنچه در مرحله قبل، از سنخ مفهوم و معقول بود، با ریاضت های دین، اینجا مشهود می گردد كه نمونه اعلای آن را امامان معصوم(ع) دارند و اولیاء و خوبان الهی هر كدام به اندازه وسع و ظرفیت از آن برخوردار گشته اند.
البته ما انسانهای عادی در این راه ممكن است فریب القائات شیطان را هم بخوریم. لذا همیشه باید محك شرع را در این ادراكات شهودی همراه خود داشته باشیم. این مطلب تفصیلی می طلبد كه اینجا مجال بیان آن نیست.
این دورنمایی بود از معارف دینی و چگونگی كسب آن. نمی دانیم منظور شما را برآورده كرد یا نه؟ اگر باز مطلبی بود، در خدمتیم.
با التماس دعا.
مشاوره مذهبی ـ قم.