پرسش

دوستی بین دو فرد اگر بخواهد برای خدا باشد باید چه شرایطی داشته باشد اعم در هنگام برخورد دو دوست و هم در غیاب یكدیگر؟
متشكرم

پاسخ

دوست محترم!
شرط اول برای آن كه یك دوستی خدایی باشد آن است كه ما دوستان خود را بر اساس معیارهای اسلامی تعیین كنیم. از شروط زیر تا حد زیادی جواب سؤال شما در باره نحوه رفتار با دوستان بدست می آید.
در آیات قرآن كریم و روایات معصومین(ع) ملاك هایی برای دوست خوب بیان گشته كه آنها را، به طور اختصار، ذكر می كنیم. شما می توانید راجع به هر ملاك مفصلا" مطالعه و تفكر نمایید.
1- كسی كه به یاد خدا باشد و هدفش جز رسیدن به او نیست.(سوره كهف/28)
باید سعی كرد به طور نسبی این خصلت در دوست ما باشد.
2- عاقل باشد.
حضرت علی (ع) می فرمایند: بیشتر خوبی ها در همراهی و دوستی با صاحبان عقل و درایت بدست می آید.(غررالحكم، حرف الف)
مولوی داستان دوستی مردی با خرس را ـ كه مصداق بی خردان است ـ به شكل زیبایی بیان می كند. خواندن آن خالی از لطف و حكمت اموزی نیست.(ر.ك. به مثنوی معنوی، دفتر دوم، ابیات1932 - 2124)
3- خیانت كار نباشد.
4- ستمكار نباشد.
5- سخن چین نباشد.
امام صادق(ع) فرموده اند: از سه گروه برحذر باش! شخص خیانت كار، ظالم و سخن چین؛ زیرا كسی كه به نفع تو به دیگران خیانت نماید، روزی خواهد آمد كه به خودت نیز خیانت كند؛ و شخصی كه به جانبداری از تو حق دیگران را پایمال نماید و عادت به ظلم پیدا كند، بالاخره به تو نیز ظلم خواهد نمود؛ و انسان سخن چین، همان طور كه سخن دیگران را پهلوی تو می آورد، سخن تو را نیز نزد اغیار خواهد برد.(بحارالانوار، ج75، ص229)
6- آن چه برای خود می پسندد، برای تو نیز بپسندد، و آنچه را كه برای خویش نمی خواهد برای تو نیز نخواهد.
رسول اكرم(ص) می فرمایند: در مصاحبت و رفاقت با كسی كه آن چه را برای خود می خواهد برای تو نخواهد، هیچ خیر و فایده ای وجود ندارد.(بحارالانوار، ج71، ص198)
7- قاطع رحم نباشد.
امام باقر(ع) فرمودند: «پدرم امام سجاد(ع) مرا نصیحت فرمود كه ای پسرم از رفاقت با كسانی كه قطع رحم می كنند بپرهیز، زیرا من آنها را در قرآن شریف سه بار مورد لعن و نفرین پروردگار یافتم.»(تفسیر نورالثقلین، ج1، ص45)
شخصی كه با نزدیكان خود نتواند معاشرت و هم زیستی صحیح داشته باشد در حالی كه آنان با وی از یك خانواده و فرهنگ و گوشت و خون می باشند، چگونه می توان انتظار داشت با غیر فامیل رفاقت صمیمانه داشته باشد.
8-عیب جو نباشد.
امام علی(ع) فرمودند: «از رفاقت و نشست و برخاست با كسانی كه عیب جو هستند و همیشه به دنبال نقاط ضعف دیگران می باشند، پرهیز كن؛ زیرا دوست چنین اشخاصی از ضرر آنان سالم نمی ماند، و خود نیز طعمه عیب جویی های آنان خواهد شد.»(غررالحكم، باب الف)
برای مطالعه گسترده تر در این باره به آدرس ذیل از سایت تبیان مراجعه كنید.
http://old.tebyan.net/qa/html/qa/index.php?sort=0&s=1&part=735#11193 .
موفق و مؤید باشید.