پرسش

مگه خدا از همه چیز خبر نداره ؟پس انتخاب ما چه معنی داره ؟
با تشكر

پاسخ

با عرض سلام و تحیت.
دوست گرامی! خوب است بین دو مقام "بودن" و "چگونه بودن" فرق بگذارید. مثلاً این كه ما مختار هستیم، یك امری كه احساس وجدانی ما آن را در خود می یابد. هر روز و هر لحظه اختیار خویش را می‌یابیم؛ این كار را بكنم یا آن را؟ پس از عمل هم گاه از كار خود پشیمان می‌شویم و …
اینها همه نشانه‌هایی كاملاً واضح برای وجدان اختیار در ماست.
به قول مولانا:
"این كه گویی این كنم یا آن كنم
خود دلیل اختیار است ای صنم"
"اختیاری هست ما را در جهـان
حس را منكر نتـانی شـد عیان"
"اختیار خود ببین جبری مشـو
ره رهـا كـردی بـره آكج مــرو"
از سوی دیگر، ا گر انسان مختار نبود، تكلیف الهی معنا نداشت! این هم ىلیلی بیرونی ما كه صحت احساس و واقع نمایی آن را تآیید، بلكه اثبات می كند.
اما در مقام "چگونه بودن"، این سؤالات مطرح می‌شود كه: ما چگونه مختاریم؟ اختیار ما چگونه با علم ازلی و ابدی خدا سازگار است؟ و … پرواضح است حتی حل نشدن نهایی این مرحله تأثیری در درك بدیهی اختیار، از سوی ما ندارد.(دقت شود)
سؤال شما هم در این مقام است.
در پاسخ می‌گوئیم:
اولا، علم خداـ به تنهایی ـ هیچ مانعی برای اختیار انسان پدید نمی‌آورد.
برای تقریب به ذهن، مثالی را توجه فرمائید: اگر شما، با اعمال قواعد علم هواشناسی، یقین ـ نه ظن و گمان ـ پیدا كنید كه ابرهای امروز آسمان،‌ در 12 ساعت آینده، در فلان منطقه، بارندگی خواهند داشت، و از قضا همین هم محقق شود، آیا علم شما تأثیری در باریدن ابرها داشته است؟! پرواضح است خیر! باریدن از نظام مستقلی پیروی می‌كند كه متأثر از علم ما نیست. فقط ما كمك علم خاصی به آن نظام و سیستم راه یافته، و بدان آگاه شده ایم.
علم خدا ـ به تنهایی ـ نیز همین جور است. عاقبت كار ما از نظام و سیستم خاصی پیروی می‌كند ـ كه اختیار هم جزئی از آن نظام است ـ قدرت اختیاری كه "قدرت خدا" آن را به انسان عطا كرده است، و آن را از قبل هم می داند، ولی این علم تأثیری در اختیار و انتخاب انسان ندارد.
ثانیا، علم الهی مثل علم انسان نیست كه تا چیزی مقهور قانون جبری نباشد، نتواند بدان علم پیدا كند، و به تبع آن پیش بینی داشته باشد. حقیقت علم الهی برای ما ناشناخته است. «و لیس كمثله شیء»
علم خدا به آینده مثل علم او به گذشته و حال است؛ اما تصویر آن چگونه است، به اعتقاد نگارنده برای انسان عادی قابل فهم نیست. بسیار است مسائل مربوء به لذات و صفات الهی كه بشر عادی از فهم آن عاجز است، تا جایی كه ما را از تفكر در ذات الهی منع كرده اند. «والراسخون فی العلم یقولون آمنا به كل من عند ربنا».
اگر باز سؤالی در ذهنتان ماند، با ما تماس بگیرید.
با التماس دعا.