پرسش

با سلام
برای آگاهی از شان نزول آیات الهی لطفا منابع مستقلی كه فقط به این امر اختصاص داشته باشد معرفی بفرمائید.

پاسخ

باعرض سلام و تحیت!
از آنجا كه شأن نزول، مسئله ای تاریخی، روائی است، لذا مفسران و مترجمان و قرآن پژوهان برای آن كه پی ببرند كه آیا هر آیه یا گروه آیات، اسباب نزولی دارند یا نه، باید به منابع خاص آن مراجعه كنند.
این منابع عبارتند از:
1ـ مجموعه‌های حدیث.
2ـ تفاسیر قرآن، مخصوصاً تفسیرهای روائی كه سرشار از احادیث و مأثورات است كه تفسیر "مجمع‌ البیان"، تألیف امین الاسلام ابوعلی فضل بن حسن طبرسی، از این گونه تفاسیر است. این تفسیر را آقای علی كرمی ترجمه كرده و نشر فراهانی(تهران) آنرا منتشر ساخته است.
3- كتبی كه مستقلاً در باره شأن نزول آیات تدوین شده است؛ و معتبرترین آنها "اسباب النزول"، تألیف ابوالحسن علی بن احمد واحدی نیشابوری و "لباب النقول فی اسباب النزول"، اثر جلال الدین سیوطی است.
این دو كتاب را دكتر محمدجعفراسلامی ترجمه كرده، و بنیاد علوم اسلامی تهران منتشر ساخته است.
قرآن پژوهان شیعه نیز در عصر حاضر، سه اثر در این زمینه تدوین كرده‌اند:
الف) "شأن نزول آیات قرآن"، تألیف صدرالدین محلاتی شیرازی.
ب) "آیات بینات در شأن نزول آیات"، تألیف دكترمحمدباقرمحقق.
ج) "اسباب النزول"، تألیف دكتر سیدمحمد باقر حجتی.
با آرزوی توفیق.