پرسش

باتوجه به اینكه پیامبر اسلام (ص) در مورد انتخاب همسر سفارشهای بسیاری نموده ند چرا خود آنحضرت (ص) عایشه را برای همسرس انتخاب نموده اندا .

پاسخ

دوست عزیز!
برای پاسخ سؤال شما ابتدا مقدمه ای می آوریم، و پس از آن به اصل بحث می پردازیم.
برخی از صحابه و یاران رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) بخاطر جایگاهی كه نزد قبیله و طائفه خود داشتند و مسلمان شده و ایمان آورده بودند، از رسول خدا(ص) مورد توجه قرار می گرفتند تا به واسطه جایگاه آنها در میان مسلمانان قبیله و طایفه آنها هم تشویق به گرویدن به اسلام شوند. این امور در نظام قبیلگی تأثیر شگرف دارند.
حضرت تلاش می نمودند تا خاطر آنها را رعایت نموده و آنها را نگران نكنند. این در حقیقت به نوعی تألیف قلب است كه در احكام اسلامی بر آن تأكید شده است. از این رو مثلا اگر آنها خواهشی داشتند و اصرار بر آن می كردند، برای جلب خاطرشان، خواهش و اصرار آنها را می پذیرفتند.
در مورد سؤال شما نیز در كتب و منابع معتبر، در مورد ازدواج پیامبر(ص) چنین نقل شده است: رسول خدا(ص) پس از وفات نخستین همسر باوفایش، جناب خدیجه(س)، و دو سال پیش از آنكه به مدینه هجرت كند، عایشه را به خواست ابوبكر به عقد خود درآورد و یك سال و نیم پس از هجرت، و بعد از جنگ بدر بود كه به اصرار و پافشاری پدرش، ابوبكر، پیامبر(ص) عایشه را به خانه خود برد.
دوست عزیز!
اگر شما نظر به وقایعی دارید كه عایشه در آن نقش داشته، باید گفت بیشتر این حوادث مربوط به پس از رحلت نبی اكرم(ص) است، و در زمان حیات آن حضرت این گونه مسائل اندك بوده است.
و اگر نظر شما به علم غیبی است كه انبیاء و رسولان الهی ـ و به ویژه رسول اكرم ـ دارند، و می گویید: ایشان از آینده عایشه بااطلاع بوده اند، پس چرا با این حال با او ازدواج كرده و او را به عنوان همسر انتخاب نموده اند؟
در این مورد باید گفت كه درست است انبیاء و رسولان الهی دارای علم غیب هستند و می توانند از آینده آگاهی و اطلاع داشته باشند، ولی نكته مهم و اساسی این است كه خداوند متعال آنها را برای هدایت و رهبری انسانها فرستاده است و آنها باید به گونه ای باشند تا بتوانند برای انسانهای عادی به عنوان الگو مطرح شوند. پس اگر بخواهند الگوی دیگر انسانها باشند، باید مانند آنها زندگی كرده و امور خود را اداره نمایند.
اگر آنها به علم غیب خود عمل نمایند، انسانهای دیگری می گویند كه چون ما علم غیب نداریم، تفاوت اساسی میان ما و رسولان الهی است، و لذا هیچ وقت نمی توانیم مانند آنها زندگی كرده و یا مانند آنها شویم، پس آنها نمی توانند الگوی ما قرار گیرند.
با توجه به این نكات، اگر چه رسولان الهی، به ویژه رسول اكرم(ص) دارای علم غیب بوده اند، ولی در زندگی عادی خود اجازه استفاده از آن را نداشتند و آنها مأمور بودند در بین مردم و مانند آنها زندگی كرده و امور زندگی خود را اداره نمایند.
كمااین كه رسولان الهی و همچنین ائمه اطهار(ع) قادر به انجام معجزه بوده اند و می توانستند با اذن خداوند معجزه نمایند، و در جنگها و مشكلات، خیلی راحت امور را اداره نموده و كشتی اسلام را به پیش ببرند، ولی رسولان و فرستادگان الهی مامور و موظف هستند امور زندگی خود را به طور عادی و معمولی اداره نمایند و مانند دیگر انسانها زندگی كنند، تا بتوانند به عنوان یك انسان كامل برای آنها الگو و سرمشق باشند.
ازدواج رسول اكرم(ص) نیز از این چهارچوب و قانون كلی خارج نیست، و با وجود اینكه پیامبر(ص) علم غیب داشتند و از آینده مطلع بوده اند، ولی باید مانند انسانهای دیگر به طور عادی و معمولی زندگی نمایند.
برای مطالعه بیشتر در این زمینه می توانید به كتاب نقش عایشه در اسلام، نوشته علامه سید مرتضی عسكری مراجعه نمائید.
پیروز باشید.