پرسش

سلام
چرا فلسفه را طوری نشان می دهند تا عده خاصی به طرف آن بروند در حالیكه مسائل فلسفی مورد نیاز تمام انسانها می باشد؟ منظورم مسائل عام فلسفی است؟

پاسخ

با عرض سلام و تحیت!
بسیار خوشحال می شدیم كه سؤال شما را روشن تر می یافتیم!
به هر حال، اگر منظور كسانی كه فلسفه را "طوری نشان میدهند..." این است كه فهم مطالب فلسفی سخت، دقیق و عمیق است؛ لذا همه افراد قدرت ورود به آن را ندارند ـ پس نباید همه به سراغ آن بروند ـ این مطلب درستی است؛ و این توصیه، برای هر دانش پژوهی كه بخواهد به دنبال این مسائل برود ضروری است، چرا كه معمول انسانها با قوای واهمه و متخیله سروكار دارند، و كمتر ذهنشان قدرت پیگیری مطالب عقلی صرف را دارد.
از طرف دیگر، عدم درك صحیح برخی مطالب فلسفی، ممكن است در اصول اعتقادی مخاطب خدشه وارد نماید؛ مثلاً درك ناقص از قاعده "الواحد لایصدر عنه الا الواحد" انسان موحد عامی را در چگونگی خلقت جهان توسط خداوند متعال با مشكل مواجه می كند.
اما اگر منظور گوینده آن سخن این است كه از میان كسانی كه توانایی فراگرفتن مسائل فلسفی را دارند، تنها عده ای حق فراگرفتن فلسفه را دارند، این سخن ناروایی است. هرگز نمی توان علم را محدود كرد و در حصر و سانسور قرار داد.
نكته آخر اینكه فرموده اید: مسائل عام فلسفی مورد نیاز تمام انسانهاست؛ هر چند می پذیریم كه فلسفه سراپای هستی را جولانگاه فكر بشر قرار می دهد و عقل و فكر انسان را بر روی بال و پر خود می نشاند و به سوی عالمهایی كه منتهای آرزو و غایت اشتیاق هر انسانی سیر در آن عالم ها است، پرواز می دهد، اما باید توجه داشت كه همه مسائل فلسفی مورد توجه عموم مردم نیست؛ از جمله، طرح بحث هایی مانند این كه "آیا اصالت با وجود است یا ماهیت؟"، "تعداد جواهر و اعراض چند تاست" و... مورد توجه عموم مردم نیست، بلكه بحثهای كلاسیك و فنی آن مورد توجه گروه خاصی است. از این رو، ضمن قبول جایگاه والای فلسفه در فكر و عقل بشر، براین باوریم كه فلسفه نیز مانند دیگر علوم پیچیده، نیاز به كار و آموزش تخصصی دارد و برای اظهارنظرهای تخصصی فلسفی، نیاز به آگاهیهای عمیق فلسفی داریم.
با تشكر.