پرسش

اینگونه گفته می شود كه پیامبر اكرم و اجداد ایشان قبل از ظهور اسلام تابع دین حضرت ابراهیم بوده اند. از طرفی ما می گوئیم هر پیغمبری كه می آمده دین آورده شده از طرف وی كاملتر از دین وشریعت قبلی بوده است. با توجه به توضیحات فوق اینگونه نتیجه گیری می شود كه پیامبر واجداد ایشان از دینی تبعیت می كرده اند كه هر چند از جانب خدا بوده اما در زمان پیامبرما(قبل از بعثت)این دین،ناقص بوده ودین كامل آندوره مسیحیت می باشد. وپیروی از دین ناقص تر انسان را دیر تر به كمال می رساند.لطفا در این مورد توضیح دهید.

پاسخ

با عرض سلام و تحیت!
برادر گرامی!
نظر علماء در باره "آئین پیامبر اكرم(ص) پیش از اسلام"، مختلف است.
بعضی او را پیرو آئین مسیح می‌دانند؛ چرا كه این آئین، پیش از بعثت پیامبر(ص) آخرین آئین الهی و غیرمنسوخ بوده است.
برخی دیگر او را پیرو آئین ابراهیم(ع) می‌دانند؛ چرا كه او"شیخ الانبیاء" و پدر پیامبران است، و در بعضی از آیات قرآن كریم، آئین اسلام به عنوان آئین ابراهیم معرفی شده است. «ملة ابیكم ابراهیم»(حج/78) شاید نكته این قول آن باشد كه اولا، دین حضرت ابراهیم مشتركات غیرمنسوخ همه ادیان الهی را داشته است، بدون آن كه وارد جزئیات نسخ پذیر آنها باشد. طبیعی است كه در شرائط نسخ خصوصیات دین مسیح، محمد(ص) ابراهیمی باشد. این نكته نكته قابل اعتنایی در ماهیت دین حنیف است. حكمت این كه دین اسلام ـ و به تبع همه ادیان الهی ـ هم دین ابراهیمی خوانده شده است شاید همین باشد.
ثانیا، دین مسیح در آستانه ظهور از آنچنان تحریفات و انحرافاتی رنج می برد كه كسی مثل پیامبر نمی توانسته است خود را تابع آن ـ با حیثیت رسمی آن ـ بداند.
بعضی دیگر از دانشمندان نیز اظهار بی‌اطلاعی كرده و گفته‌اند: می‌دانیم پیامبر اسلام(ص) آئینی داشته است، اما نام آن برای ما روشن نیست.
اگر چه هر یك از این دیدگاهها وجهی دارد، اما هیچ كدام قطعی نیست.
مرحوم مجلسی این قول را ترجیح می دهد كه پیامبر شخصاً برنامه خاصی از سوی خداوند داشته است كه مطابق آن عمل می‌كرده است، و در حقیقت، آن آئین مخصوص خودش بوده تا این كه سر انجام اسلام نازل گشته است.
مؤید این كلام سخن حضرت علی(ع) در نهج البلاغه است كه می‌فرمایند: خداوند از آن زمان كه رسول خدا(ص) از شیر بازگرفته شد، بزرگترین فرشته‌اش را قرین وی ساخت، تا شب و روز او را به راههای مكارم و طبق اخلاق نیك سوق دهد.» مأموریت چنین فرشته‌ای دلیل بر وجود یك برنامه اختصاصی برای پیامبر(ص) است.
هر چند می‌توان احتمال داد، این برنامه اختصاصی، همان دین حنیف یا حقیقت دین مسیح(ع) بوده باشد.
(ر.ك. به "یك صد و هشتاد پرسش برگرفته از تفسیر نمونه"، ص149)
خدا نگهدار شما.