پرسش

تقدیر چه مقدار در كارهای ما دخیل است.

پاسخ

با عرض سلام و تحیت!
همه آنچه در عالم واقع می شود، تابع تقدیرات خداوندی است؛ ام با توجه به اینكه مقدر شدن قطعی امور، متفرع بر تحقق علت تامه آن می‌باشد و چون، از ویژگیهای تكوینی فاعل مختار، داشتن اراده و اختیار است، پس این اراده و اختیار مستقیماً در آن مقدرات تأثیر گذار است؛ و لذا اكثر حوادث عالم، از قبل به شكل محتوم مقدر نیستند، بلكه لراده انسان می تواند مقدرات الهی را، به خواست خدا تغییر دهد. بداء در تفكر شیعه بر همین اساس تبیین می شود؛ البته تنها در كار‌های اختیاری انسان. اما در اعمال قهری عالم مثل رشد و نمو انسان، سفید شدن موی سر و … انسان اختیاری ندارد.
پس ما محصور در تقدیرات الهی هستیم، ولی به سبب خصوصیت ذاتی انسان كه همان اختیار است، در حتمیت و تغییر این تقدیر دخالت داریم، همانطور كه در خوبی و بدی آن مؤثریم.
در این موضوعات سخن بسیار است، و هر سخنی باب جدیدی از مسائل را باز می كند. لذا اگر، پس از تفكر و مطالعه، ابهام و سؤالی داشتید مشتاقانه به آن خواهیم پرداخت.
جهت كسب اطلاعات بیشتر در زمینه قضا و قدر به كتب ذیل مراجعه فرمائید:
1 ـ آموزش عقائد، استاد مصباح یزدی.
2 ـ عقائد استدلالی، استاد علی ربانی گلپایگانی.
3 ـ جبر و اختیار، استاد جعفر سبحانی.
با تشكر.