پرسش

من 6 سال عمدا روزه نگرفته ام احتمالا موقع روزه كار حرامی كه باعث بطلان روزه شود هم كرده ام لطفا به زبان خیلی عامیانه چگونگی بد ست آوردن یك روز ویك ماه انگاه 6 سال را بانوشتن ضرب اعداد بفرستید. من گیج شد م فرق كسی كه عمدا روزه را باطل كرده با كسی كه نگرفته در چیست ؟من در این 6 سال حتما 5 یا 6 بار روزه بودم و كار حرام كردم.اگر من یك روز روزه نگیرم قضای ان یك روز وكفاره ان 60*750 گرم است؟من كه تعداد روزهائی را كه روزه را باحرام باطل كردم نمی دانم چه كنم؟ میگویند جو وگندم و ‌اینها را نباید از پول سوبسیدی حساب كرد باید از غیر یارانه ای حساب كرد ؟كفاره د یر كرد وافطار را عامیانه توزیح دهید. من میخواهم از مغازها گندم ویا جوهر كدام كه ارزان تر هست بخرم وبه خودش درمقابل برنج بفروشم معامله چگونه باشد؟میشود بجای یك مد به هر فقیر كلش را به یك نفر داد .
اگر سختتان است در 2 یا 3 قسمت جواب دهید . لطفا سریعا پس ازدریافت نامه به من خبر رسیدن انرا بگوید.ایا من باید كفاره را به مرجع تقلید دهم؟دادن پول كه كافی نیست من باید مطمئن شوم ازاطعام؟

پاسخ

دوست عزیز!
1- اگر كسی از ابتدا عمدا روزه واجب را نگرفته باشد و یا بگیرد ولی با كار حلالی آن را باطل كند، یك كفاره بر او واجب است یعنی یا 60 روز روزه بگیرد، یا60 فقیر را طعام دهد، و یا یك بنده را آزاد كند. اما اگر كسی روزه ای را كه گرفته با كار حرامی باطل كند، رأی مشهور میان مراجع عظام آن است كه بنا بر احتیاط واجب، كفاره جمع بر او واجب می شود؛ یعنی هم باید 60 روز روزه بگیرد، و هم 60 فقیر را طعام دهد، و هم یك بنده را آزاد كند. در اینصورت چنانچه انجام هر سه برایش ممكن است باید هر سه را انجام دهد، و اگر انجام هر سه برایش ممكن و مقدور نیست هر كدام كه ممكن است را باید انجام دهد. البته بعضی از مراجع عظام ـ مثل آیةالله سیستانی ـ در افطار به حرام می فرمایند این احتیاط مستحب است.
2- اگر می خواهید كفاره شما از نوع اطعام فقیر باشد، برای هر فقیر 750 گرم از قوت غالب باید بدهید، و برای كفاره هر روز 750 گرم را در60 ضرب نمائید (45000=60*750) كه حاصل ضرب بر اساس گرم است. لذا اگر بر اساس كیلوگرم بخواهید حساب كنید برای هر روز باید 45 كیلوگرم طعام از قبیل گندم، جو، برنج، كشمش و … بدهید. البته در اكثر نقاط ایران قوت غالب گندم است و بیش از آن واجب نیست.
و اگر بخواهید مقدار كفاره یك ماه رمضان را حساب كنید باید 45 كیلو گرم را در عدد 30 ضرب نمائید (1350=30*45) كه حاصل ضرب 1350 كیلو گرم طعام برای یك ماه است. و بنا بر گفته خودتان كه حدود 6 سال روزه نگرفته اید، باید عدد 1350 را در عدد 6 ضرب نمائید (8100=6*1350) بنا بر این حاصل جمع كفاره روزه هایی كه نگرفته اید و یا آن را عمدا باطل كرده اید، در این مدت 6 سال می شود 8100 كیلو طعام.
3- اگر در تعداد روزهایی كه با حرام روزه را باطل كرده اید، شك دارید، باید بنا را بر حداقل بگذارید. مثلا اگر 5 روز را یقین دارید، ولی در مورد 7 یا 6 روز بودن آن شك دارید وظیفه شما به همان مورد یقینی است یعنی كفاره 5 روز را حساب كنید و پرداخت نمائید.
4- تأخیر در دادن كفاره اشكالی ندارد، اما اگر كسی قضای روزه رمضان را پس از آن تا رمضان سال بعد عمدا انجام ندهد، باید برای هر روز، كفاره تأخیر بدهد كه آن هم مقدار 750 گرم برای هر روز است. و از آنجا كه شما علاوه بر اینكه باید كفاره روزه هایی را كه عمدا نگرفته اید بدهید باید آنها را هم قضا نمائید، یعنی اگر 6 سال روزه نگرفته اید باید 6 ماه روزه قضا را بگیرید، و اگر قضای روزه رمضان سال قبل را عمدا تا سال بعد آن نگرفته اید، باید برای هر روز از روزه های سال قبل كه قضای آن را به تأخیر انداخته اید، كفاره تأخیر بدهید.
البته برای هر روز یكبار دادن كفاره تأخیر كافی است، یعنی اگر روزه ای را عمدا تا رمضان سال بعد قضا نكنید یك كفاره تأخیر دارد، و لو اینكه چندین سال از او بگذرد.
بنابراین محاسبه كفاره تأخیر شما برای 6 سال اینچنین است: هر روز 750 گرم است كه با ضرب آن در 30 روز مقدار كفاره تأخیر یكماه بدست می آید. (22500=30*750) یعنی اگر بخواهیم بر حسب كیلو گرم حساب كنیم كفاره تأخیر برای یك ماه می شود 5/22 كیلو گرم؛ كه با ضرب آن در 6 سال، مقدار كفاره تاخیر برای 6 سال به دست می آید (135= 6*5/22) یعنی كفاره تاخیر برای 6 سال، 135 كیلو گرم طعام است.
5- بله طعامی كه می خواهید بعنوان كفاره بدهید، باید قیمت واقعی آن را محاسبه كنید یعنی آنچه كه در بازار خرید و فروش می شود نه به آن قیمتی كه دولت با سوبسید تعیین كرده است.
6- شما ـ دوست عزیز! ـ سؤالی را در مورد تبدیل جو یا گندم به برنج كرده اید، باید در جواب عرض كنیم كه این معاوضه و معامله اشكالی ندارد چون گندم و جو و … با برنج از یك جنس نیستند، پس از این حیث اشكال ربوی بودن در معامله نیست، ولی حرف ما این است كه اصلا نیازی به این كار نیست شما می توانید نوع طعام كفاره خود را از هر كدام از گندم، جو، برنج، خرما، كشمش و… كه می خواهید بدهید و نیازی به تبدیل آنها به برنج نیست.
7- در مورد دادن هر مد طعام به یك فقیر و یا دادن همه كفاره به یك فقیر، باید گفت كه آن مقدار كفاره كه برای این است كه عمدا روزه نگرفته اید را نمی شود همه را به یك فقیر بدهید، بلكه كفاره هر روز را باید به شصت فقیر بدهید. البته اگر مثلا ده روز كفاره بر عهده شما است، می توانید به هر فقیر سهمی از هر روز را بپردازید؛ در ایمثال به هر فقیر به اندازه سهم ده نفر را به یك فقیر بدهید.
این در باره كفاره روزه قضاء؛ ولی كفاره تأخیر را می توان همه اش را به یك فقیر داد.
8- كفاره را خودتان هم می توانید به فقیر بدهید و لزومی ندارد كه حتما به مرجع تقلید بدهید. ولی اگر به دفاتر مراجع سپردید، می توانید اعتماد كنید كه انها به مستحق خواهند داد.
9- در كفاره، دادن پول هم كافی است به شرط اینكه طرف مقابل از جانب شما وكیل باشد كه با آن پول، طعام خریداری نماید. لذا شما برای اینكه مطمئن باشید و از طرفی راحت تر هم باشد برای شما، می توانید مبلغ آن را به دفتر مرجع تقلید خودتان بدهید و بگوئید كه این برای كفاره روزه است و این هم برای كفاره تأخیر، آنها خودشان از جانب شما اطعام فقیر می كنند و سختی كار هم از دوش شما دوست عزیز برداشته می شود.
پیروز باشید.