پرسش

با سلام
با توجه به اینكه امام معصوم ع از آینده خبر دارد ماجرای شب لیله المبیت و خوابیدن حضرت علی ع در بستر ÷یغمبر ص چگونه می تواند دلیلی بر رشادت علی ع باشد؟
با تشكر
یا علی

پاسخ

با عرض سلام و تشكر؛
این چنین نمی‌باشد كه انبیاء و اولیاء‌ الهی بالفعل بسیاری از اسرار غیب را بدانند، بلكه خداوند متعال است كه بالفعل آگاه به اسرار غیب است، ولی اولیاء الهی هنگامی كه اراده كنند خداوند به آنها تعلیم می‌دهد و البته این اراده نیز به اذن و رضای خدا انجام می‌گیرد.
این درست به آن می‌ماند كه كسی نامه‌ای را به انسان بدهد كه به دیگری برساند، در اینجا می‌توان گفت او از محتوای نامه اطلاعی ندارد و در عین حال می‌تواند نامه را باز كند و با خبر شود كه گاه صاحب نامه اجازه مطالعه را به او داده، در این صورت می‌توان او را از یك نظر عالم به محتوای نامه دانست. و گاه به او اجازه نداده است.
مؤید این مطالب روایاتی است كه در كتاب اصول كافی تحت عنوان "ان الائمة اذا شاؤا ان یعلموا علموا" _ یعنی امامان هر گاه بخواهند چیزی را بدانند به آنها تعلیم داده می‌شود _ می‌باشد، اؤ جمله حدیثی از امام صادق(ع) است كه می‌فرمایند: "اذا اراد الامام ان یعلم شیئاً اعلمه الله بذلك… " یعنی هنگامی كه امام اراده می‌كند چیزی را بداند خدا به او تعلیم می‌دهد.
با توجه به مطالب فوق می‌توان گفت كه احتمال دارد كه در آن حوادث ایشان اطلاعی از عاقبت كار نداشتند. و علی القاعده هم حضرات اراده نكرده اند تا آن را بدانند؛ چرا كه گاه مصلحت ایجاب می‌كند پیامبر(ص) یا امام(ع) مطلبی را نداند، مثل آن كه آزمایشی برای او صورت گیرد كه موجب تكامل او گردد؛ همانگونه كه در داستان "لیلة المبیت" آمده است كه حضرت علی(ع) در بستر پیامبر(ص) خوابید در حالی كه از خود آن حضرت نقل شده است كه نمی‌دانست صبحگاهان كه مشركان قریش به آن بستر حمله می‌كنند شهید خواهد شد یا جان به سلامت می‌برد؟
در اینجا مصلحت این است كه امام(ع) از سرانجام این كار آگاه نگردد، تا آزمون الهی تحقق یابد و اگر امام(ع) می‌دانست كه در بستر پیامبر (ص)می‌خوابد و صبح سالم بر می‌خیزد چندان افتخاری محسوب نمی‌شد، و آنچه در آیات قرآن و روایات در اهمیت این ایثارگری وارد شده است، چندان موجه به نظر نمی‌رسید.
جهت مطالعه بیشتر به كتاب تفسیر نمونه، آیة الله مكارم شیرازی، ج25، ص141 مراجعه شود.
با تشكر.