پرسش

با سلام
همه می دانند كه پیامبر (ص) حضرت علی(ع) را از طرف خداوندبه عنوان جانشین خود تعیین فرمودند و حالا سوال من این است بعد از حضرت علی (ع) جانشین ان حضرت چگونه از طرف خداوند انتخاب شدند.صرف اهل بیت بودن و یا چیز دیگر
این سوال را به حساب نادانی من بگذارید

پاسخ

با عرض سلام و تشكر!
شیعیان بر طبق عقائد و مبانی فكری خود معتقدند جانشین بعد از پیامبر اسلام (ص) باید معصوم باشد تا بتواند به تفسیر و تبین صحیح معارف اسلامی كه پیامبر(ص) در طول حیات خود فرصت تشریح آنها را نداشت، و همچنین مسائل مستحدثه و جلوگیری از بدعتهای احتمالی در دین و .... بپردازد. (ر.ك. به "منشور جاوید"، ج5، استاد سبحانی)
از طرفی چون عصمت امری مخفی و پنهان است و انسانها نمی توانند به طور قطع به عصمت انسان دیگری پی ببرند، پس بر خداوند است كه توسط پیامبر اسلام(ص) آن انسان یا انسان های معصوم را به مردم معرفی نماید، تا دین اسلام ـ كه خاتم ادیان نیز می باشد ـ از هر گونه تحریف و نقصانی محفوظ بماند، و اگر غیر از این صورت بگیرد نقض غرض خواهد شد – زیرا در غیر این صورت خداوند دینی را نازل نموده تا انسانها را به سر منزل مقصود هدایت نماید، ولی وسایل عدم تحریف آن را مهیا ننموده، با وجود آن كه دین دیگری هم نخواهد آمد ـ و این از خداوند حكیم صادر نمی شود.
طبق این مبنی است كه پیامبر اسلام(ص)، در موارد مختلف، امام علی(ع) را معرفی فرمودند. كه از جمله آنها مسئله روز غدیر است كه فرمودند: "من كنت مولاه فهذا علیّ مولاه".
اما مسئله به اینجا ختم نمی شود! پیامبر اسلام(ص) در موارد بسیار زیادی نه تنها حضرت علی(ع) را معرفی كرده اند، بلكه به امامت یازده امام بعد از ایشان نیز اشاره فرموده اند. و همانطور كه نصب امیرالمؤمنین به فرمان الهی بوده، نصب امامان بعدی هم به فرمان خدا بوده است. «ما ینطق عن الهوی إن هو إلا وحی یوحی»
این احادیث به دو گونه در مجامع حدیثی بیان شده اند:
1- احادیثی كه خلفاء بعد از خود را دوازده نفر معرفی كرده اند، بدون اینكه نام ایشان را مستقلا ذكر نمایند. این احادیث علاوه بر كتب شیعی در كتب معتبر اهل سنت نیز به وفور یافت می شود. (صحیح بخاری، كتاب الحكام، باب51 ـ صحیح مسلم، كتاب الامارة، باب1 ـ سنن ترمذی، كتاب الفتن، باب46 ـ سنن ابی داود، كتاب المهدی، حدیث1و2 ـ مسند احمد بن حنبل، ج5، ص92)
و البته علمای اهل سنت در تطبیق ایشان دچار تحیر و سرگردانی شده اند، لذا اقوال و نظریات بسیار متعددی را ابراز نموده اند، اما انصاف همه جا جهاتها را برطرف می كند! (ر.ك. به "نامه ای كه نانوشته ماند"، غلامحسین زینلی، ص133)
2- احادیثی كه نام امامان را یكی پس از دیگری و حتی گاهی با نام پدر و مادر، بیان كرده اند؛ كه این احادیث در منابع شیعی یافت می شود.
مرحوم محمد بن علی الخزاز قمی در كتاب "كفایةالاثر" این احادیث را گردآوری نموده است كه می توانید به آنجا مراجعه فرمائید.
با این توضیح مشخص شد كه سایر امامان نیز توسط رسول الله(ص) و از جانب خداوند متعال به مردم معرفی شده اند. نكته مشترك این عده عصمت آنها بوده است، و نه پیوند خویشاوندی آنها؛ كه معنا ندارد برای خداوند خویشاوندی مهم باشد.
اما اینكه چرا تقدیر خدا به این تعلق گرفته كه این شجره طهارت را از یك خاندان قرار دهد از دائره علم ما خارج است.
با تشكر .