پرسش

باسلام
لطفا مرا راهنمایی كنید كه وقتی در تاكسی نشسته ایم وراننده آن بدون ملاحظه موسیقی مطرب وبعضا با صدای زن پخش می كند باید چه كرد.
امر به معروف یا پیاده شدن یا توجه نكردن (كه البته غیر ممكن است ).
آیا دروغ گفتن كه مثلا سردرد دارم یا اعصابم خراب است و.. مجاز است.
لطفا مرا راهنمایی كنید.

پاسخ

برادر گرامی!
نظر به اینكه مراحل امر بمعروف و نهی از منكر از آسانترین آن شروع می شود، شما می توانید از هر كدام از شیوه هایی كه آسانتر است استفاده كنید. اما توجه داشته باشید كه اگر بخواهید به عنوان نهی از منكر راننده را وادار به خاموش كردن دستگاه صوتی كنید، باید یقین به حرمت آن داشته باشید؛ در این صورت راننده نیز باید یقین داشته باشد كه آن موسیقی حرام است، تا اطاعت از نهی شما بر او واجب باشد. اما اگر راننده یا هر كس دیگری یقین به حرمت آن موسیقی نداشته باشد، از شما اطاعت نخواهد كرد.
مثلا، انتظار بیجایی است كه بخواهیم رانندگان ماشین نوارهای مجاز نزد وزارت ارشاد یا صدا و سیما را حرام بدانند. منظور ما این نیست كه هر آنچه اجازه آن صادر می شود، موسیقی حلال است، ولی مردم ما معمولا به مثل آن اعتماد می كنند. غایت كاری كه در این موارد می توان كرد، گفتگوی ملایم و ارشادی ـ و نه آمرانه ـ مبنی بر خطای در تجویز قانونی چنین موسیقی هایی است. حتی در مواردی كه موسیقی مشابه آن چیزی است كه قانونا، اجازه داده شده، باز هم نهی از منكر جایی ندارد. غایتش آن است كه متواضعانه ارشاد كنیم.
گاه بهتر است برای رهایی از این مشكل، و نیز پرهیز از دروغ ، از قانون دیگری استفاده كنید، و آن "قانون ممنوعیت سلب آسایش دیگران" است.
بر اساس این قانون حتی اگر صدای مجاز دستگاه صوتی وسیله نقلیه عمومی، موجب سلب آسایش هر یك از سرنشینان آن شود، می تواند از راننده بخواهد صدای دستگاه صوتی خود را به گونه ای تنظیم كند كه مزاحم دیگران نباشد.
نكته نهایی آن كه در شرائط امروز جامعه ما، قبح بسیاری از منكرها بر مردم پوشیده شده، و در نهی از منكر وضوح منكر لازم است، كما این كه در امر به معروف معلوم بودن معروف به نیكی و خوبی شرط است. در مواقعی كه این شرط حاصل نیست، می بایست ارشاد كرد، و نه امر و نهی؛ لسان ارشاد و هدایت غیر از لسان امر و نهی است.
خدا نگهدار شما.