پرسش

انواع عذابها درقران وشدت وترتیب انها؟لطفا سایت یا منبعی معرفی كنید
بار اول شماره ام رافراموش كردم وهر چه درصفحات ÷اسخها جستجو كردم سوالم را ÷یدانكردم وهنوز به جوابم نرسیدم با عرض ÷وزش لطف كنید ÷اسخ رابرایم بفرستید
درضمن ÷اسخ مبسوطی ازیكی از قسمتهای دیگر تبیان دریافت كردم كه فكر میكنم جواب همین ÷رسش است ولی یك سیستم خاصی است و با وجود اینكه فارسی است ولی نمی توانم بخوانم باتشكر

پاسخ

خواهر محترم!
به عنوان مقدمه توجه شما را به مطلبی در ماهیت عذابهای الهی جلب می كنیم: این مطلب راز تفاوت عذابهای الهی نیز هست.
در كلام خدا تعابیری هست كه ظاهر در آن است كه عذابهای گوناگون نتیجه طبیعی اعمال مختلف هستند.
به عنوان نمونه به دو مورد اشاره میشود: قرآن در آیه 10 سوره نساء می فرماید: «ان الذین یاكلون اموال الیتامی ظلما انما یا كلون فی بطونهم نارا و سیصلون سعیراً» یعنی كسانی كه اموال یتیمان را از روی ظلم و ستم می خورند، تنها آتش می خورند و به زودی به آتش سوزانی می سوزند. و یا در آیه 35 سوره توبه می فرماید: «یوم یحمی علیها فی نار جهنم فتكوی بها جباههم و جنوبهم و ظهورهم هذا ما كنزتم لانفسكم فذوقوا ما كنتم تكنزون» یعنی در آن روز كه آنها را در آتش گرم و سوزان كرده و با آن صورتها و پهلوها و پشتهایشان را داغ كنند، به آنها می گویند این همان چیزی است كه برای خود گنجینه ساختید، پس بچشید چیزی را كه برای خود اندوختید.
قرآن در این دو آیه دو نمونه عذاب را بیان فرمود كه نشان می دهد اعمال ما علاوه بر چهره ظاهری یك چهره واقعی نیز دارد كه در این جهان از نظر ما پنهان است. چهره های درونی، در جهان دیگر ظاهر می شوند و تجسم می یابند.
شاید آیه «لیروا اعمالهم فمن یعمل مثقال ذرة خیرا یره و من یعمل مثقال ذرة شرا یره» هم ظهور در این معنا داشته باشد.
از این آیات می توان چنین استفاده كرد كه آنچه در قیامت به صورت عذابهای متفاوت ظاهر می شود چهره واقعی اعمال ماست كه متناسب با اعمال گوناگون، چهره های متفاوت به خود می گیرند.
اما سؤال شما: عذابهای متعددی در قران ذكر شده اند. معنای بعضی از عذابهای مزبور بدین قرار است:
1) عذاب الیم: "الیم" در لغت به معنای تعب و سخت و شدیدا درد آور است، و لذا در قرآن كریم كنایه از شدت سختی و درد و رنج شدید عذاب الهی است.(التحقیق فی كلمات القرآن، ج 1، ریشه: الم).
2) عذاب عظیم: "عظیم" در لغت به معنای بزرگ و شدید است، و از اینرو كنایه از شدت و عظمت و بزرگی عذاب الهی است.(همان، ج 8، ریشه: عظم).
شاید تفاوت این تعبیر با اولی در این باشد كه "عظیم" اعم از "الیم" است. عظمت می تواند مستند به كمیت و كیفیت، هر دو باشد، ولی "الیم" ظاهرا اختصاص به كیفیت دارد.
3) عذاب مقیم: "مقیم" در لغت به كسی گفته می شود كه جایی را به عنوان محل ماندن و اقامت برای خود قرار می دهد. در قرآن كریم نیز كنایه از ماندگاری عذاب و همیشگی بودن آن و باقی ماندن در دوزخ است.(همان، ج 9، ریشه: قوم).
4) عذاب مهین: البته لفظ "مهین" در قرآن نیامده، امام معنای آن یعنی حقیر و پست در قالبهای متعدد آمده است. معنای جامع آن در قرآن كریم تسلط و احاطه داشتن عذاب الهی بر انسان گنهكار است، به گونه ای كه او در مقابل شدت و عظمت این عذاب هیچ اختیاری ندارد و اینكه عذاب الهی همراه با تحقیر گنهكاران است.(همان، ج 11، ریشه: مهن).
5) عذاب "قریب": یعنی عذابی كه به زودی به سراغ مستحق آن می آید. حال یا اشاره به زود هنگامی آن است، یا تعبیری ادبی برای آن است كه قیامت نزدیك است.
اما در مورد گروه هایی كه این عذابها در مورد آنها آورده شده:
الف) عذاب " الیم" در قرآن در مورد گروههای متعددی آمده است كه به برخی از آنها اشاره می شود:
1- كسانی كه غیر خدا را پرستش كنند(هود/26).
2- در مورد ظالمین(ابراهیم/22 ، شوری/21، زخرف/65، و...
3- كسانی كه به آیات الهی ایمان نمی آورند(نحل/104، جاثیه/11).
4- كسانی كه اشاعه فحشا می كنند(نور/19).
5- كسانی كه از رحمت الهی مأیوس شوند(عنكبوت/23).
6- كافران(مجادله/4، ملك/28، یونس/4، توبه/90، و ...).
7- منافقین(نساء/138).
8- آزار دهندگان رسول خدا(توبه/61).
9- كسانی كه در مقابل خداوند تكبر می ورزند(نساء/173، جاثیه/8).
10- كسانی كه ایمان به معاد و آخرت ندارند(اسراء/10).
ب) عذاب "شدید" در مورد گروههای زیر آمده است:
1- كسیكه كفران نعمت كند(بقره/211، ابراهیم/7).
2- كافران به آیات الهی(آل عمران/4 و 11).
3- كافران و مخالفان خدا و رسول(انفال/13، حشر/4).
4- گنهكاران(انفال/52).
5- كافران(ابراهیم/2، فاطر/7، غافر/22، و ...).
6- كسانی كه مكر و تزویر می كنند(فاطر/10).
7- آنهایی كه از راه الهی منحرف شوند(ص/26).
8- مجرمان و گنهكاران(انعام/124).
9- آنهایی كه از امر خدا و رسول سرپیچی نمایند(طلاق/10).
ج) عذاب "غلیظ" در مورد گروههای زیر آمده است:
1- قوم عاد كه آیات الهی راانكار كرده و با پیامبر الهی مخالفت كرده و كافر شدند(هود/58). 2- گردنكشان ستیزه جو(ابراهیم/17).
3- كاغران(لقمان/24، فصلت/50).
د) عذاب " قریب" در مورد گروههای زیر آمده است:
1- قوم حضرت صالح كه ناقه صالح را كشتند(هود/64).
2- كافران(نبأ/40).
هـ) عذاب " مهین" در مورد گروههای زیر آمده است:
1- كسانی كه قرآن را مورد استهزاء و مسخره قرار داده و با سخنان لهو و بیهوده مردم را گمراه می كنند(لقمان/6).
2- كافران ومخالفان خدا و رسول (مجادله/5).
3- منافقان و كسانی كه با یهود و بر علیه پیامبر پیمان دوستی بستند(مجادله/16).
4- كافران و تكذیب كنندگان آیات الهی(حج/57).
5- كافران(نساء/102).
6- كسانی كه بخیل هستند و دیگران را نیز به بخل دعوت می كنند، و نعمتهای الهی را كتمان می كنند(نساء/37).
توجه: اولا، این موارد ذكر شده، تنها برخی از مواردی است كه در قرآن كریم به آنها اشاره شده است. و ثانیا، معیار صریحی برای طبقه بندی این عذابها نیافتیم، مگر آن كه از مقایسه موارد آن بتوان در باره درجات آن گمانه زنی كرد.
پیروز باشید.