تبیان، دستیار زندگی

امام سجاد (ع) : بار خدايا بر محمد و آل او درود فرست ، و سود اين ابرها و بركت و فزوني نيكي آنها را بر ما فرو فرست ، و آزار و زيانشان را از ما بگردان ، و در آنها به ما بيماري مرسان ، و بر آنچه زندگاني ما به آنها وابسته است آفتي مفرست

اللهم صل علي محمد و آله ، و انزل علينا نفع هذه السحائب و بركتها ، و اصرف عنا اذاها و مضرتها ، و لا تصبنا فيها بافة ، و لا ترسل علي معايشنا عاهة .

امام سجاد (ع) : بار خدايا اگر آن ابرها را براي عذاب و كيفر برانگيخته اي و از روي خشم ( دور ساختن رحمتت از ما ) فرستاده اي پس ما از خشمت به تو پناه مي بريم ، و براي درخواست عفو و گذشتت به درگاه تو زاري مي كنيم ، پس خشم را به كفار بگردان ، آسياي عذابت را بر آنان كه جز تو را مي پرستند به گردش درآور

اللهم و إن كنت بعثتها نقمة و ارسلتها سخطة فإنا نستجيرك من غضبك ، و نبتهل اليك في سؤال عفوك ، فمل بالغضب الي المشركين ، و أدر رحي نقمتك علي الملحدين .

امام سجاد (ع) : بار خدايا خشكي ( زمينهاي ) شهرهاي ما را به آب دادن ( باران فرستادن ) خود زايل گردان ، و وسوسه و انديشه بد ( يا كينه يا دشمني يا خشم ) دلهامان را با روزي دادن خويش بيرون نما ، و ما را از خود به ديگري مشغول و سرگرم مكن ، و فزوني پيوسته احسانت را از همه ما ( خداپرستان ) جدا مساز ، زيرا غني و بي نياز كسي است كه تو او را بي نياز كرده اي ، و سالم و بي گزند كسي است كه تو او را ( از آسيبها ) نگاه داشته اي

اللهم اذهب محل بلادنا بسقياك ، و اخرج وحر صدورنا برزقك ، و لا تشغلنا عنك بغيرك ، و لا تقطع عن كافتنا مادة برك ، فإن الغني من اغنيت ، و إن السالم من وقيت .

امام سجاد (ع) : چون نزد كسي جز تو ( از هر پيشامدي ) دفاع و بازگردانيدني نيست ، و نه در كسي از غلبه تو امتناع و بازداشتني است ، زيرا به هر چه خواسته بر هر كه خواهي فرمان مي دهي ، و به آنچه اراده كرده درباره هر كه اراده كني حكم مي كني ( بي آن كه چيزي تو را بر آن باعث شود ، يا تو را از آن مانع گردد )

ما عند احد دونك دفاع ، و لا باحد عن سطوتك امتناع ، تحكم بما شئت علي من شئت ، و تقضي بما اردت فيمن اردت .

امام سجاد (ع) : پس تو را است سپاس بر آن كه ما را از بلا و آسيب نگاه داشتي ، و تو را است سپاس بر نعمتهايي كه به ما بخشيده اي ، سپاسي كه سپاس سپاسگزاران را پشت سر گزارد ( بر ساير سپاسها برتري داشته و از روي اخلاص باشد ) سپاسي كه زمين و آسمان خدا را پر سازد ( بسيار و بي اندازه باشد )

فلك الحمد علي ما وقيتنا من البلاء ، و لك الشكر علي ما خولتنا من النعماء ، حمدا يخلف حمد الحامدين وراءه ، حمدا يملأ ارضه و سماءه .

امام سجاد (ع) : زيرا تويي بسيار نعمت دهنده و بسيار بخشاينده نعمتهاي بزرگ ، پذيرنده سپاس اندك ، پاداش دهنده سپاس كم ، نيكوكار خوشرفتار ، داراي فضل و احسان ، جز تو خدايي نيست ( شايسته اين صفات نمي باشد ) مرجع و بازگشت به سوي توست ( مرجع كارها به جايي است كه كسي جز تو قادر بر سود ، زيان ، امر ، و نهي نيست ) .

إنك المنان بجسيم المنن ، الوهاب لعظيم النعم ، القابل يسير الحمد ، الشاكر قليل الشكر ، المحسن المجمل ذو الطول ، لا إله إلا أنت ، اليك المصير .

امام سجاد (ع) : بار خدايا كسي به پايان شكر و سپاس تو نمي رسد مگر اين كه از احسان و نيكي تو چيزي ( نعمتي كه آن توانايي بر شگرگزاري است ) بر او فراهم مي آيد كه او را به شكري ديگر وادار مي گرداند ( گفته اند : شكر هر نعمتي ممكن است جز نعمت خداي تعالي ، زيرا شكر نعمت او نعمت ديگري است از او كه شكر آن بر بنده واجب است ، پس منتهي شكر نعمت خدا اقرار به عجز و ناتواني از اداي شكر اوست ، حضرت صادق - عليه السلام - فرموده : خداي عز وجل به موسي - عليه السلام - وحي نمود : اي موسي شكر من را چنان كه شايسته است بجا آور ، موسي گفت : پروردگارا چگونه شكر تو را چنان كه شايسته است بجا آورم در حالي كه شكر گزاردن من تو را نعمتي است كه به من بخشيده اي ؟ خداي تعالي فرمود : اكنون شكر من را بجا آوردي كه دانستي آن نعمت از جانب من است )

اللهم إن احدا لا يبلغ من شكرك غاية إلا حصل عليه من إحسانك ما يلزمه شكرا .

امام سجاد (ع) : و هر چند كوشش نمايد به حدي از طاعت و فرمانبرداريت نخواهد رسيد جز آن كه در برابر استحقاق و سزاوار بودن تو بر اثر فضل و احسانت ( يا كمال و برتريت ) عاجز و ناتوان است

و لا يبلغ مبلغا من طاعتك و إن اجتهد إلا كان مقصرا دون استحقاقك بفضلك .

امام سجاد (ع) : پس سپاسگزارنده ترين بندگانت از سپاس تو ، و پرستنده ترين آنان از فرمانبرداريت ناتوان است

فاشكر عبادك عاجز عن شكرك ، و اعبدهم مقصر عن طاعتك .

امام سجاد (ع) : كسي شايستگي ندارد كه به سبب شايستگيش او را بيامرزي ، و نه به سبب سزاواريش از او راضي و خشنود گردي ( او را مشمول رحمت خود نمايي )

لا يجب لاحد أن تغفر له باستحقاقه ، و لا أن ترضي عنه باستيجابه .