تبیان، دستیار زندگی

درخت هلو از زمان های قدیم در چین وجود داشته و از آنجا به نقاط دیگر جهان راه یافته است . در قرون وسطی از آن بصورت یك داروی گیاهی استفاده می کردند. درخت هلو درختی است زیبا به بلندی تقریبا 5 متر كه دارای شاخه های زیادی می باشد

برگ های آن بیضی شكل ، دراز ودارای كناره های اره ای است . گل های هلو زودرس هستند و قبل از باز شدن برگ ها ظاهر شده و منظره زیبایی به درخت می دهد . گل های هلو به رنگ صورتی ، قرمز یا سفید می باشد . میوه هلو گرد و به رنگ طلایی و سرخ است كه روی آن را كرك های زیادی پوشانده است. هسته هلو بسیار سخت است و درون آن مغز هسته قرار درد كه تلخ است .

 هلو منبع غنی ویتامین های A و C و نیزمنبع خوبی از پتاسیم است. به آسانی هضم می شود و تقویت کننده بدن است.

هلو از نظر طب قدیم ایران سرد است و دارای خواص زیر می باشد :

 - به دلیل داشتن آب فراوان ، برای رفع تشنگی و کم آبی بدن می توان از آن استفاده کرد.

 - هلو و برگه خیس شده آن ، اثر ملین بسیار خوبی برای رفع یبوست دارد.

- برای رفع بوی بد دهان هلو بخورید .

 - هلو در افرادی كه گرم مزاج هستند باعث تقویت نیروی جنسی می شود .

 - روغن مغز هسته هلو برای درد گوش و گرفتگی مجرای گوش مفید است .

 - اگر روغن مغز هسته هلو را به محل درد بواسیر بمالید اثر خوبی دارد.

 - بهتر است هلو را با پوست بخورید ، چون پوست آن دارای ویتامین A است.

 - جوشانده گل هلو کرم معده و کرم کدو را دفع می کند.

 - هلو با هر معده ای سازگار است و نفخ ایجاد نمی کند.

-  زود هضم است و به سرعت از معده و روده ها عبور می کند.

-  هلوی خام اشتها آور است.

-  هلو صفراآور است که برای این کار باید 185 گرم آب هلو را پس از صاف کردن با مقداری ترنجبین مخلوط کنید و بخورید.

 - هلو با اینکه شیرین است ، برای افراد مبتلا به دیابت ضرری ندارد .

-  ادرارآور و قلیایی کننده خون است، بنابراین برای افراد مبتلا به بیماری های کلیوی و روماتیسم مفید است.

 - اگر خانم های باردار می خواهند بچه زیبایی داشته باشند ، هلو بخورند .

-  دم كرده برگ یا گل هلو برای رفع سیاه سرفه استفاده می شود.

-  هلو را له كنید و بصورت ضماد برای رفع دل پیچه بچه ها و دفع كرم روده روی شكم آنها قرار دهید .

-  برگ هلو و جعفری را با روغن زیتون مخلوط كرده و روی سوختگی و محل ضرب دیدگی بگذارید .

 - بهترین ماسك زیبایی را می توانید از هلو تهیه كنید . برای جوان كردن پوست خود ، هلو را پوست كنده و آن را له كنید و روی پوست قرار دهید و بگذارید مدت 20 دقیقه بماند . پس از آن صورتتان را با آب بشویید.

 - جوشانده پوست درخت هلو اثر تب بر و ضد كرم دارد.

-  خوردن هلو سموم را از بدن خارج می كند .

-  هلو میوه خوبی برای اشخاص مسن است .

مضرات :

 - هلو برای اشخاص سرد مزاج مضر است. به همین دلیل این افراد باید هلو را با عسل یا زنجبیل بخورند.

 - هضم هلو برای بعضی از اشخاص دشوار است و نفخ ایجاد می كند . برای اینكه ایجاد نفخ نكند ، باید آن را حداقل نیم ساعت قبل از غذا خورد .

کلم بروکلی یکی از سبزیجات بسیار با ارزش است که سرشار از مواد مغذی می باشد و فواید بی شماری برای ارتقاء سلامتی انسان دارد.

مواد مغذی و سایر موادی را که در بروکلی وجود دارند و اثرات زیادی در پیشگیری از بیماری ها دارند، به ترتیب زیر برای شما بیان می کنم :

1- بروکلی دارای ماده ای بنام سولفورافان ( SULFORAPHANE ) است که تعداد ،اندازه و تکثیر تومورهای سرطانی را به نحو چشمگیری کاهش می دهد. در نتیجه از ابتلا به سرطان به خصوص سرطان سینه ، معده ، روده بزرگ ، رکتوم و ریه ها در انسان پیشگیری می کند.

2- بروکلی دارای مقادیر زیادی فیبر، کاروتنوئید ، ویتامین A ، ویتامین C و ویتامین     K می باشد که باعث پیشگیری از سرطان معده و روده می شوند.

3- بروکلی به دلیل دارا بودن مقادیر بالای ویتامین C ، فیبر و بتاکاروتن ( پیش ساز ویتامین A) یک آنتی اکسیدان قوی محسوب می شود که از اثرات مخرب رادیکال های آزاد در بدن پیشگیری می کند، در نتیجه از بروز بیماری هایی مثل انواع سرطان ، آلزایمر ( فراموشی دوران پیری )، بیماری های قلبی ، آرتریت ( التهاب مفاصل ) پیشگیری کرده و فرآیند پیری را به تاخیر می اندازد.

4 - مقدار بالای فیبر غذایی موجود در بروکلی برای افراد دیابتی بسیار مفید است و افراد دیابتی برای کنترل بیماری خود بایستی این سبزی با ارزش را در وعده های غذایی خود قرار دهند.

5 - کلسیم موجود در بروکلی ، به همان میزان کلسیم موجود در شیر است، در نتیجه مصرف آن برای افرادی که دچار پوکی استخوان یا کمبود کلسیم هستند، بسیار مفید است. ولی چون شیر علاوه بر کلسیم ، دارای ویتامین D نیز می باشد ، به عنوان منبع بهتری برای پوکی استخوان مطرح می شود زیرا ویتامین D به جذب کلسیم در بدن کمک می کند.

تاریخچه

کدو اولین بار در مکزیک در حدود 1400 سال قبل از میلاد مسیح کاشته شد و یکی از گیاهان جالیزی به شمار می آمد. ذرت و لوبیا در آن زمان توسط مردمان آمریکای لاتین کاشته می شد و به عنوان غذای اصلی مورد استفاده قرار می گرفت. با گذشت زمان و پیشرفت علم کشاورزی و با استفاده از ژنتیک، بذر کدو اصلاح گردید. سپس بذر اصلاح شده در تولید انبوه مورد بهره برداری قرار گرفت.

کدو یکی از محصولات جالیزی است که برای افراد خام خوار جزء منابع اصلی غذا محسوب می شود.

مردمان مایا( maya ) از کدو و تخم کدو برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می کردند؛ به خصوص در تهیه غذاهای مختلف از آن بهره می گرفتند. پس از گذشت چندین قرن برای اولین بار در سال 1492 میلادی کریستف کلمب در سفرنامه خود از کاشت کدو به صورت جالیزی گزارش نمود. سپس 27 سال بعد کاسپرد اسپینوز در سفرنامه به پاناما از کاشت کدو در آن کشور گزارش نمود و آن را هندوانه ایندوها نام برد که بسیار خوشمزه بوده و از آن در درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می کرده اند. بذر کدو توسط او به اروپا آورده شد و کاشت این گیاه جالیزی برای اولین بار در اروپا آغاز شد. بذر کدو را در اوایل خرداد ماه می کارند و سپس در شهریورماه برداشت می کنند. میانگین وزن هر کدو 8 کیلوگرم است که به طور متوسط هر کدو حاوی 150-200 گرم تخم کدو می باشد.

مواد مغذی کدو

كدو حلوایی دارای مقدار كمی كالری است ( 20 كالری انرژی در 100 گرم ) و مصرف آن در غذا برای كسانی كه وزن خود را كنترل می كنند، مناسب است.

همچنین منبع غنی پتاسیم است و برای افراد دچار فشار خون مفید می باشد، ولی برای افراد دچار ناراحتی كلیوی مناسب نمی باشد. جذب آهن و منیزیوم آن نیز خوب است.

كدو حلوایی منبع غنی بتاكاروتن است و رنگ نارنجی آن به دلیل وجود همین تركیب است. بتاكاروتن پیش ساز ویتامین A و یك آنتی اكسیدان مهم در بدن می باشد كه بدن را از حمله رادیكال های آزاد و اثر تخریبی آنها حفظ می كند.

کدو دارای فیبر غذایی نیز می باشد؛ از فیبر موجود در مواد غذایی می توان در درمان بسیاری از بیماری ها مخصوصاً افزایش وزن ( چاقی )، یبوست، افزایش چربی خون، و دیابت استفاده نمود.   WHO*                 (  سازمان  بهداشت جهانی ) توصیه می کند هر فرد در روز به 30 گرم فیبر نیاز دارد که می تواند فیبر موردنیاز خود را از حبوبات، سبزیجات، انجیر، خرمای خشک، نان های سبوس دار و به خصوص کدو تأمین نماید.

مواد مغذی تخم کدو

از 5/2 کیلوگرم تخم کدو خشک شده می توان یک لیتر روغن استخراج نمود. از تخم کدو به روش فشردن ( پرس سرد ) روغن استخراج می شود. با استفاده از این روش کیفیت روغن یا به عبارتی خواص درمانی آن حفظ می گردد.

اسیدهای چرب اشباع نشده امگا-6 (ω6) و امگا-9 (ω9)در بدن انسان به پروستاگلاندین ها (prostaglandin) و سپس به هورمون ترمبوکزان ( thromboxan ) تبدیل می گردد. این هورمون از یک طرف باعث افزایش کلسترول خوب (HDL) شده و از طرف دیگر از رسوب چربی در سرخرگ ها و ایجاد پلاکت جلوگیری می کند. به عبارتی می توان گفت که امگا- 6 و امگا-9 از انسداد عروق و رسوب چربی در شریان ( سکته قلبی ) جلوگیری می کنند. در ضمن تخم کدو حاوی فیبر و املاح، و سرشار از ویتامین های محلول در چربی ( ویتامین های A,D,E ) می باشد.

هر100 میلی لیتر روغن تخم کدو حاوی 50 میلی لیتر ویتامین است. ویتامین های E ( توکوفرول ) و A ( رتینول ) از یک طرف آنتی اکسیدان هستند که جلوی عمل رادیکال های آزاد را می گیرند و از طرف دیگر از ایجاد پلاکت یا گرفتگی رگ ها، که می تواند از رسوب چربی در شریان به وجود آید، جلوگیری می کنند. محققان علم تغذیه گزارش کرده اند، ویتامین های A و E جزء ویتامین های پیشگیری کننده از سرطان به خصوص سرطان پروستات هستند. تخم کدو سرشار از پتاسیم، کلسیم، فسفر، منیزیوم، روی و سلنیوم می باشد. هرکدام از این ترکیبات نقش اساسی در جلوگیری از بیماری های قلبی و عروقی، کاهش فشار خون بالا، بیماری های عفونی روده ای و عفونت های مثانه دارند.

تخم کدو حاوی فیتواسترول ها و سیتواسترول ها هستند. این ترکیبات از یک طرف از رسوب چربی در سرخرگ جلوگیری می کنند و از سوی دیگر خاصیت ضد سرطانی دارند.

خواص درمانی کدو

- از کدو در درمان بیماری های روده ای مخصوصاً از بین بردن کرم و انگل های روده ای استفاده می شود.

- از کدو می توان به عنوان مسهل در درمان بیماری یبوست و بواسیر بهره گرفت.

- در درمان عفونت های مثانه ای نیز می توان از کدو استفاده نمود.

خواص درمانی تخم کدو

- از مخلوط تخم کدو به میزان 2 تا 3 قاشق غذاخوری با ماست در پیشگیری از رسوب چربی در سرخرگ ها و انسداد عروق می توان استفاده کرد.

- با استفاده از تخم کدو در تهیه نان های تیره ( نان های سبوس دار ) از پروستات در مردان و عفونت های مثانه ای در زنان جلوگیری می شود.

- تخم کدو از سرطان روده بزرگ و سرطان پروستات جلوگیری می نماید.

روش های استفاده از کدو و تخم کدو

از کدو می توان در تهیه سوپ و خورش استفاده نمود. می توان آن را به عنوان ته دیگ در ته پلو استفاده کرد. می توانید آن را چند قطعه کرده و با پوست آب پز کنید ( حفظ بهتر خواص آن ) و در صورت تمایل آن را با مقدار کمی شکر میل کنید که بسیار لذیذ است.همچنین کدو در تهیه نان های حجیم نیز استفاده می شود. در بسیاری از کشورهای اروپایی از کدو در تهیه نان استفاده می کنند.

تخم کدو را می توان در تولید نان سبوس دار مصرف کرد. در ضمن می توان از آن در تهیه شیرینی رژیمی استفاده نمود. روغن تخم کدو را می توان به عنوان روغن سالاد مصرف کرد.

بزرگ ترین کشور تولید کننده روغن تخم کدو، چین و کشورهای اروپای شرقی هستند. از نظر قیمت، روغن تخم کدو در مقایسه با روغن های گیاهی ارزان تر است.

امروزه نقش و اهمیت جوانه ها به نحوی مطرح است كه كارشناسان علوم تغذیه بر مصرف آن تأكید كرده و آن را در سبد غذایی روزانه خانواده ها معرفی می كنند. در واقع جوانه ها موادغذایی هستند كه با روند طبیعی رشد و تولیدشان، در گروه سبزی ها، آن هم با ارزش غذایی بالا از نظر ویتامین ها و املاح محسوب می شوند. در كشور ما از هزاران سال پیش، در دوران باستان جوانه ها و اهمیت استفاده آنها برای مردم شناخته شده بود. این موضوع به قدری اهمیت داشته كه مردم ما استفاده از جوانه گندم را به عنوان یك آیین سنتی همواره در آغاز فصل بهار به شكل سمنو در سفره هفت سین لازم می دانستند. در نقطه دیگری از جهان نظیر چین كه از جمعیت فراوانی برخوردار است با آنكه تأمین همه نیازهای ضروری غذا، امری دشوار است، مصرف جوانه ماش به قدری فراگیر شده كه مردم چین را با عنوان مردم جوانه ماش معرفی می كنند. این موضوع از اهمیت و نقش جوانه ها حكایت می كند.

 در روند جوانه زدن چه اتفاقی می افتد؟

تغییرات شیمیایی كه در دانه ها در حین جوانه زدن رخ می دهد باعث می شود املاح و ویتامین های آن افزایش یابد.

به طور كلی در فرایند جوانه زدن ویتامین ها، املاح  و پروتئین به مقدار زیادی افزایش می یابد ولی كالری و كربوهیدرات كاهش می یابد. برای درك بهتر این موضوع جوانه ماش را مورد آزمایش قرار داده اند و نتیجه بدست آمده را كه مقایسه ای  بین دانه و جوانه ماش است، به شرح زیر بیان كرده اند.

در حالت جوانه زده

 افزایش پروتئین در حین جوانه زدن در اثر شكسته شدن مولكول های كربوهیدرات و تركیب آن ها با نیتروژن موجود در هوا می باشد كه این تركیب، اسیدهای آمینه را تشكیل می دهد. در اثر این فعل و انفعال مقدار كربوهیدرات كاهش می یابد و به طور كلی می توان گفت كه این تغییرات شیمیایی باعث ایجاد پروتئین قابل جذب و هضم در بدن می شود. عنصر سدیم در هضم غذا در معده و روده نقش حیاتی داشته و باعث دفع دی اكسید كربن از بدن می شود. دانه خشك سبزی ها، غلات و حبوبات فاقد ویتامین C هستند ولی در هنگام جوانه زدن مقدار زیادی ویتامین C تولید می كنند كه در متابولیسم پروتئین های بدن نقش بسیار مهمی ایفا می كند. افزایش ویتامین C در جوانه ها ناشی از جذب عناصر موجود در هوا در هنگام جوانه زدن است.

  از دیگر فواید جوانه ها آماده سازی غذا برای هضم و جذب است كه این عمل به وسیله آنزیم های موجود در جوانه ها صورت می گیرد.

در شروع روند جوانه زدن، نشاسته موجود در دانه شكسته شده و به قندهای ساده ی گلوكز و ساكارز تبدیل می شود كه این عمل به وسیله آنزیم آمیلاز صورت می گیرد. پروتئین ها هم به اسیدهای آمینه های و آمیدها تغییر شكل می دهند. روغن ها و چربی ها به كمك آنزیم لیپاز موجود در جوانه ها، به اسیدهای چرب تبدیل می شوند.

جوانه ها به مقدار زیادی دارای فیبر و آب هستند كه باعث دفع كامل مدفوع شده، همچنین مانع از سرطان روده می شوند.

با توجه به مطالب فوق می توان گفت جوانه ها سرشار از ویتامین ها، املاح و آنزیم ها هستند و مصرف آنها یكی از بهترین روش ها برای حفظ سلامت بدن است.

 اهمیت غذایی جوانه ها در برنامه غذایی روزانه

در عصر حاضر رژیم غذایی مردم فاقد ویتامین و املاح معدنی به مقدار لازم برای سلامتی بدن بوده و درصد عمده آن را چربی ها و غذاهایی با كمیت بالا و كیفیت پایین تشكیل می دهد. جیره غذایی توصیه شده توسط شورای تحقیقات تغذیه نشان می دهد كه نیازهای غذایی افراد به جنس آنها بستگی دارد. در سنین مختلف، مردان بین 10 تا 30 درصد بیشتر از زنان به پروتئین و ویتامین های B6، A، B12 و اسید فولیك و املاح كلسیم، فسفر، روی و ید نیاز دارند. اما در خصوص زنان باردار و خانم های شیرده، بالاترین نیازهای غذایی، در نظر گرفته شده و حتی در مواردی از مقدار مصرف مردان نیز به مراتب بیشتر است.

بنابراین با وجود تغذیه نامناسب و رایج در كشور، امكان تأمین نیازهای بدن میسر نبوده و روش های ارائه شده برای بهبود تغذیه جامعه چندان سودمند نیست، لذا اهمیت استفاده از جوانه ها كه هم در دسترس، ارزان و سالم بوده و هم می توانند قسمت عمده ای از نیازهای بدن به ویتامین های مختلف ، املاح معدنی و آنزیم ها را تأمین كنند، مشخص می شود.

شرط داشتن عمر طولانی و بدون بیماری ، رساندن موادغذایی به مقدار لازم و متعادل و مناسب به بدن است. همواره شنیده ایم كه پیشگیری بهتر از درمان است؛ ولی باید گفت 70 درصد بیماری ها در اثر تغذیه نادرست است. پس چرا این مسئله مهم كمتر مورد توجه قرار گرفته است. شاید به علت عدم آگاهی مردم در شناخت موادغذایی مفید بوده است.

از بیماری هایی كه تلفات زیادی را به همراه دارد، سكته های قلبی و مغزی می باشد كه همگان آن را مربوط به افزایش كلسترول خون می دانند ؛ اما كلسترول زمانی می تواند خطرساز باشد كه با عواملی از قبیل استرس، سیگار، زندگی ناسالم و ماشینی و عدم تحرك توأم شود و به صورت اكسید شده در جدار رگ ها رسوب كند؛ ولی چنانچه ویتامین های E و C لازم كه خاصیت آنتی اكسیدانی دارند، برای بدن فراهم شوند، میزان كلسترول اكسید شده كمتر خواهد شد. در سنین بالا به علت تحرك كمتر، نیاز بدن به انرژی كاسته شده، ولی درمقابل نیاز به ویتامین ها ، املاح و پروتئین افزایش می یابد.

با مصرف جوانه های مختلف می توانید مقدار قابل توجهی از ویتامین های B را به بدن برسانید. توجه به این موضوع كه تامین ویتامین های C و E، بتاكاروتن و سلنیوم می تواند از اكسیداسیون چربی ها در بدن جلوگیری كند و نیز تأمین منیزیم می تواند فشار خون را كنترل نماید، به نقش مهم جوانه ها و گنجاندن آنها در برنامه غذایی روزانه بیشتر پی می بریم

بامیه سرشار از اسید فولیك، ویتامین های A و C است. همچنین منبع خوبی از ویتامین های گروه B ، منیزیوم ، پتاسیم و فیبر غذایی می باشد. 

ارزش غذایی نصف لیوان بامیه پخته:

25كالری دارد؛ پس كم كالری است.

2 گرم فیبر دارد؛ منبع خوبی از فیبر است.

460 واحد ویتامین A دارد؛ منبع خوبی از ویتامینA است.

130 میلی گرم ویتامین C دارد.

50 میلی گرم كلسیم دارد؛ منبع خوب كلسیم كه ضد پوكی استخوان است.

256میلی گرم پتاسیم دارد؛ كه ضد فشار خون است.

اثرات مواد مغذی موجود در بامیه بر سلامتی بدن:

1) فیبر موجود در بامیه به حفظ قند خون كمك می كند؛ بدین ترتیب كه سرعت جذب قند را كاهش     می دهد، پس برای افراد مبتلا به دیابت مفید است.

2) موسیلاژ(یك نوع فیبر)  موجود در بامیه به كلسترول غذا متصل شده و جذب آنرا كاهش می دهد. همچنین باعث دفع سموم از بدن می شود. اثر بامیه دركاهش كلسترول خون، یكی از خصوصیات بسیار مفید این سبزی است زیرا مثل داروهای كاهنده كلسترول اثرات جانبی ندارد.

3) بسیاری از متخصصان معتقدند كه بیشتر بیماری ها از روده شروع می شوند. فیبر موجود در بامیه با جذب آب كافی، از بروز یبوست جلوگیری كرده و ابتلا به بیماری هایی چون بواسیر و دیورتیكولیت* را بشدت كاهش می دهد                                                                                                                              

معمولاً برای افزایش حجم مدفوع و رفع یبوست،مصرف سبوس گندم توصیه می شود كه امكان دارد دیواره روده را حساس كند. ولی موسیلاژ موجود در بامیه روده را نرم كرده و خروج مدفوع را آسان    میسازد                                                                                                                                                     

4) اسید فولیك باعث كاهش هموسیستئین خون می شود كه این ماده رگهای خونی را مسدود می كند. ویتامین C نیز یكی از آنتی اكسیدان های مهم می باشد. در مجموع به علت دارا بودن این مواد مغذی و نیز فیبرهای محلول و املاح باعث پیشگیری از بیماری های قلبی نیز می شود.

5) برای حفظ اثرات مفید بامیه و آنزیمهای هضمی آن، باید آن را خیلی كم بپزید یعنی با حرارت كم یا با بخار ملایم پخته شود. بعضی افراد بامیه را خام مصرف می كنند. ولی اگر خواستید آن را سرخ كنید، از مقدار كمی روغن زیتون یا روغن گیاهی برای سرخ كردن آن استفاده كنید.

* دیورتیكولیت : التهاب دیورتیكول ها( كیسه های گرد فتق مانند در دیواره مخاط روده بزرگ) است كه در اثر تجمع باكتری ها و سایر محرك های داخل دیورتیكول ها ایجاد می شود و باعث درد، نفخ، تهوع، یبوست، اسهال و تب  می شود.

برای بسیاری از مردم یكی از عوامل اساسی بزرگ كردن مسائل كوچك ، احساس ناتوانی و شكست در " از صمیم قلب زندگی كردن" است. زیرا به اجبار درگیر امور روزمره و عادی زندگی شده و آن را صحیح ترین كار ممكن می دانند،  شاید به این دلیل كه دیگران انجام آن را صحیح می پندارند ، یا  تمایل به انجام آن كارها دارند. اغلب افراد در زندگی خود روش از پیش تعیین شده والدین خود را انتخاب كرده و یا شاید انتخاب خود را از روی درك و شناخت و شاید به دلیل وجود بعضی مقایسه ها ، انجام داده اند. بعضی از والدین نیز صرفاً به این دلیل كه دنباله رو دیگران باشند فرزندان خود را تشویق به انجام فعالیت های خاصی می كنند یا لباس های خاصی به تن آنها می پوشانند. عده ای دیگر به جای اجاره آپارتمان ، درتلاش برای خرید خانه هستند، زیرا شنیده اند كه این ، بخشی از رؤیاهای هموطنان آنهاست و گاهی به این دلیل كه می خواهند " پابه پای دیگران پیش بروند" از نظر مالی پا را از گلیم خود فراتر می نهند.

از صمیم قلب زندگی كردن ، در واقع انتخاب روشی مناسب خود و خانواده خود در زندگی است. انتخاب تصمیمات مهم به دلیل همخوانی با آرزو ها و ارزش های شما ( و نه ارزش های دیگران ) صورت می گیرد. در این صورت بیش از آن كه معتقد به فشارهای تبلیغاتی یا توقعات اجتماعی ، همسایگان و دوستان باشید به هدف های  خود اعتقاد خواهید داشت.

از صمیم قلب زندگی كردن به معنای سنت شكنی خانوادگی ،  سركشی ، یا تفاوت داشتن با دیگران نیست. از صمیم قلب زندگی كردن یعنی اعتقاد به ندای درون كه وقتی كاملاً آماده شنیدن آن باشید ، نمایان می شود. این ندا از عقل و احساس كلی شما سخن می گوید و نه از روی عادت . هنگامی كه به جای اعتقاد به عادات ، به قلب خود معتقد باشید، بینش های جدیدی كسب می كنید. این بینش ها و بصیرت ها می توانند از فكر انتقال به شهری كوچك تا رسیدن به واقعیتی مبنی بر لزوم خرد كردن عادتی منفی ( مثلاً اتخاذ روشی متفاوت در گفتگو با شخص مورد علاقه ) متفاوت باشند. امكان دارد در انتخاب شخصی كه علاقه مند صرف وقت با او هستید بینشی كسب كنید، یا راه های جدیدی برای حل مشكلات خود بیابید. همه ی این بینش ها از گوش سپردن به ندای قلب آغاز می شود.

كشمكش های درونی نتیجه عدم موفقیت در زیستن از صمیم قلب است كه شما را كم حوصله می كند. خیلی ساده و راحت آشفته می شوید و عكس العمل نشان می دهید. عمیق تر فكر كنید... شما می دانید حقیقت چیست و چه نوع زندگی و شخصیتی را دوست دارید. اگر عملكرد و شعور باطنی شما با یكدیگر مغایرت داشته باشد ، احساس درماندگی و استرس می كنید. به مرور كه از صمیم قلب زندگی كردن را می آموزید، این گرایش ها محو می شوند و آرام تر و خوشحال تر شده و كمتر احساس استرس می كنید و به جای زندگی كردن به میل و روش دیگری ، زندگی خود را خواهید داشت.

روشی كه شما را به زندگی كردن از صمیم قلب نزدیك می كند آن است كه خود را به آن بسپارید. ازخود بپرسید:" چگونه می خواهم زندگی ام را بگذرانم ؟ آیا راه خود را بروم ، یا امور را مطابق رویه همیشگی ام انجام دهم و یا مطابق توقعات دیگران زندگی كنم؟ " بعد به سادگی آرام گرفته و گوش فرا دهید. بهتر است به جای تلاش برای جستجوی پاسخ سؤال ، بگذارید پاسخ ها ، خود به سوی شما بیایند.

اگر می خواهید آرامش طلب تر و خوشحال تر باشید ، از این نقطه مناسب شروع كنید. از صمیم قلب زندگی كردن یكی از پایه های آرامش درونی و رشد شخصی و فردی است. بدین ترتیب ترغیب می شوید كه مهربان تر و صبورتر باشید. آن را امتحان كنید. از كشف خود متعجب و شادمان می گردید.

هر روز یک مولتی ویتامین مناسب مصرف کنید تا کمبودهای غذایی را جبران کنید. برای جلوگیری از خستگی باید یک برنامه غذایی مناسب و متعادل داشته باشید.

توصیه های تغذیه ای زیربرای جلوگیری از خستگی مفید می باشند:

غذاهای چرب و دارای کافئین خواب شما را به هم می ریزند.

1- اول از همه اینکه یک صبحانه کامل و سالم بخورید. اگر روز خود را بدون مصرف صبحانه شروع کنید، در حقیقت منبع اصلی سوخت برای فعالیت روزانه را از دست داده اید. صبحانه می تواند شامل شیر ، نان و پنیر و گردو یا نان و پنیر و خیار و گوجه فرنگی ، عسل ، تخم مرغ ، خامه و مربا باشد . البته این بدین معنا نیست که، تمام این مواد غذایی را با هم در صبحانه بخورید ، بلکه هر روز می توانید تعدادی را انتخاب کنید.

2- در طی روز وعده هایی غذایی کوچک با فاصله ی زمانی کم مصرف کنید. مثلاً بجای سه وعده ی پر حجم ، 6 وعده غذایی با حجم کم مصرف کنید. (3 وعده اصلی + 3 میانه وعده)

3- کاهش مصرف شکر و کافئین در جلوگیری از بروز خستگی موثر است. مواد غذایی حاوی کافئین شامل قهوه، کاکائو، نوشابه های سیاه و چای است. مواد غذایی حاوی شکر مثل انواع مربا، ژله، شکلات و شیرینی جات است. غذاهای چرب و دارای کافئین خواب شما را به هم می ریزند.

4 - برای دریافت انرژی بالا، شیرینی جات و شکلات مصرف نکنید، بلکه از منابع غذایی حاوی کربوهیدرات های پیچیده استفاده کنید. منابع غذایی کربوهیدرات پیچیده شامل : برنج، گندم و سایر غلات، نان، ماکارونی، سیب زمینی و سبزیجات است.

5- کمبود پروتئین باعث ایجاد خستگی می شود.اسیدهای آمینه ها (واحدهای سازنده پروتئین) برای حفظ و ترمیم هر کدام از اندام های بدن ما ضروری هستند. منابع غذایی حاوی پروتئین با کیفیت بالا به ترتیب عبارتند از : تخم مرغ ، شیر و لبنیات ، انواع گوشت و حبوبات

6 - کمبود منیزیم باعث احساس خستگی می شود. مهم ترین مواد مغذی که خستگی را از بین می برند ، شامل ویتامین های گروه B، ویتامین C و منیزیم است. زیرا این مواد مغذی ، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و فواید زیادی دارند. منابع غذایی حاوی منیزیم عبارتند از: جو،جوانه گندم برشته، ماهی، بادام زمینی ، شیر ، بادام، اسفناج، تخمه کدو، کاکائو، تخمه آفتابگردان، آجیل

واقعیت این است که کودک از رحم مادر با ریتم و موسیقی مونس می شود و شادی های مادر را درک    می کند ؛ به ویژه می توان اذعان کرد که با شنیدن ریتم دلنشین ضربان قلبِ مادر ، موسیقی را قبل از تولد می آموزد. این است که مادران در همه دنیا برای بچه های خود از همان بدو تولد لالایی می خوانند و بعضاً ترانه ملی و محلی سرزمین خود را زیر لب زمزمه می کنند ؛ با وجود این که بچه ها از معانی این لالایی ها سر در نمی آورند ولی از موسیقی و شکل شاعرانه آن لذت می برند.

مضمون لالایی ها

شاید بتوان گفت که مضمون بیشتر لالایی های دنیا از هر زبان و فرهنگی که باشند این است که "بچه جان! بخواب، مادرت در کنارت است ؛ همه چیز روبراه است!" در بسیاری از لالایی ها نمایشی از در اَمان بودن کودک اجرا می شود مثل لالایی های خودمان ؛ مثل "امام هشتم پشت پناهت شاه چراغ پشت پناهت" و یا در لالایی های دیگران مسیح و مریم مقدس را پناه می گیرند. دسته ای دیگر از لالایی ها بر بنیاد ستایش مادر از کودک خویش است. در لالایی های انگلیسی مادر به بچه وعده می دهد و در لالایی یونانی وعده شهر اسکندریه به بچه داده می شود. پاره ای از لالایی ها حالتی داستان گونه دارد و مضامین بسیاری از لالایی ها، ناراحتی ها و اندوه های مادر است که معمولاً حزن انگیز است و اندوهی که در دل مادر است در لابه لای لالایی به گوش کودک می رسد بعضاً دیده شد کودک با واکنش هایی مانع خواندن لالایی مادر     می شود .

در روند بررسی لالایی ها به گوناگونی لالایی برمی خوریم. لالایی های سیاسی: مثل سرودواره هایی در وصف میرزا کوچک خان که هنوز هم در منطقه گیلان زمین بر زبان مادران جاریست. لالایی های مذهبی: که جنبه نوحه سرایی دارد در حقیقت نوحه هایی برای نواده های امامان و معصومین بود که تمامی فرزندان خانواده های ایرانی آن را شنیده اند. بحث لالایی و به تعریفی دیگر ادبیات زنانه که در کنار گاهواره ها شکل گرفته بسیار شیرین است خلاصه آن که ارتباط با کودکان از همان لحظات آغازین حیات شکل      می گیرد.

نتیجه این که وجه تسمیه آوازهای گاهواره به لالایی برای بیان حالت موسیقایی آن بوده، یعنی اشعاری که با لحن و آواز همراه است.

عادات خوشایند

مادران با موسیقی ( لالایی ) کودک خود را یاری می دهند که واقعیت ها را واضح تر درک کند و به سوی نیک سیرتی، خیرخواهی و مهربانی رو آورد. بچه هایی که در چنین فضاها و با چنین عادت های خوشایند رشد می یابند از همان کودکی مهرورزی را می آموزند و آرامشی که با شنیدن نوای دلنشین مادر به کودک دست می دهد لذت بخش ترین و شیرین ترین آرامش هاست که در گستره دیگر عمر به آن لذت دست نمی یابد و ارتباط عمیق عاطفی که از لالایی شنیدن و خواندن حاصل می شود از جمله عمیق ترین ارتباط های طول عمر انسان محسوب می شود.

غنی کردن ارتباط با بچه ها

از دیرباز ملت ایران برای هر چه غنی تر کردن ارتباط خود با بچه ها از زبان عامیانه بهره جسته و بی تردید آن را کار ساز نیز یافته که همچنان ادامه داده است. زیرا خواندن فارسی محاوره ای از فارسی کتابی به مراتب آسان تر بوده و قصه ها و شعرهایی که به زبان محاوره ای نوشته شده اند در ادبیات کودکان جایگاه ویژه ای دارند مثل شعر "علی کوچیکه" فروغ فرخزاد و " دخترای نه نه دریا" و " پریا" ی احمد شاملو که کودکان به راحتی آنها را می خوانند و لذت می برند. در روزگار پیشین هر خانواده به سبک و سیاق مخصوص خود با بچه ها ارتباط برقرار می کرد و آثار ادبیِ بیشماری به زبان محاوره در حافظه بزرگسالان وجود داشت که به بچه ها منتقل می کردند:

اتل متل توتوله،

گاو حسن چه جوره؟

در این شعر جاودانه که نسل های متمادی را محفوظ کرده است فقط عناصر شکلی: وزن، قافیه، آهنگ، شبیه، استعاره، مجاز و ... آن سرشار از جذابیت است که به حکم قدیمتر بودن همچنان بر روان بچه ها تأثیر می گذارد.

شکل شاعرانه زبان آموزی و تاثیر آن بر روی بچه ها

زبان خوانداری ( خواندن ) و نوشتاری ( نوشتن) بچه ها معمولاً از هفت سالگی شروع می شود مگر در کودکان استثنایی که از پنج سالگی و زبانی که وسیله ارتباط با بچه هاست همان زبان مادری است.

شایسته است برای تقویت زبان مادری کودکان شعر و قصه با استفاده از زبان شنیداری و گفتاری ، سروده و گفته شود تا موجب غنی تر شدن زبان مادری کودک باشد.

به خاطر داشته باشیم که در زبان آموزی هم به طور طبیعی از شکل شاعرانه بهره گرفته می شود ، همچنانکه اولین کلماتی که بچه ها فرا می گیرند از دو هجای همانند تشکیل می یابد. بابا، ماما، لولو، جوجو و ... پر واضح است که هریک از این واژه ها در حقیقت کوتاه ترین صورت بیتی از شعر را دارند، بیتی که مصراع آن یک هجا بیشتر نیست و در بسیاری مواقع نیز کودکان به حکم غریزه هجای معنی دار            می گویند.

طفل بی تجربه ای که به بخاری داغ دست می زند و می سوزد ، به حکم غریزه دو هجای معنی دار اوف اوف را بیان می کند . به تعریف هجای معنی دار را غریزه به او می آموزد.

شعر و کودک

دکتر سرامی دکترای ادبیات می گوید: حقیقت شعر برکندگی آدمی از واقعیت بیرون و گرفتار آمدن او در چنبره اندرون است و اگر کسی بتواند سرگذشت این اسارت شیرین و شورانگیز را با ابزار زبان به میانجی واژه ها و ترکیبات گونه گون آنها، بازگوید این حقیقت را رَخت مجاز پوشانده است و در نگاه و باور معتاد زمانه شاعری کرده است.

این روند در دوران کودکی استمرار می یابد و دم به دم در جستجوی بهانه ای برای به نمایش در آوردن خویش است. دکتر سرامی شعر را تنفس روان کودک و نفس کشیدن ناخودآگاه کودک معرفی می کند و معتقد است که کودک در همه اکنون های خود به آن زنده است.

الکساندر پوشکین نیز گفته بوده شعر گناه کودکی است ، یعنی روحیه هنری ، گوهری است و اگر قرار باشد کسی شاعر از کار در بیاید در همان کودکی شاعر بودن او آشکار است.

در بررسی های عمیق دوران کودکی از آغاز تولد درمی یابیم که همه شاعر به دنیا می آیند ولی اندک اندک عایق های زندگانی واقعی، انبوهی از آنان را مجبور به وداع با سرشت آفرینشگر خود می کند؛ اما بعضاً شماری از آنها دست از سرشت شاعرانه خود بر نمی دارند و همچنان شاعر می مانند. این گروه در خانواده ای پرورش می یابند که والدین درک عمیقی از عالم کودکی دارند و پیوسته با کودکان خود کودکی می کنند و شادی و نشاط درخانه ایجاد می کنند و با خواندن شعرها و متـل ها و لالایی ها و ... لذت کودکان را از شعر دو چندان می کنند.

مولانا که سرتاسر زندگانی را به ادبیات مانند کرده است کودکی را شعر و بزرگسالی را نثر این ادبیات خوانده است.

بچه ها و دستور زبان

بچه ها بی آنکه دستور زبان آموخته باشند زبان مادری شان را به درستی به کار می برند و این مبین آن است که نوع برخورد بچه ها با زبان با برخورد بزرگسالان با زبان متفاوت است، همین طور بهره گیری آنان از ادبیات نه از دیدگاه معانی بلکه از عناصر شکلی جاذبه دارد و قبل از این که با معانی شعر آشنایی پیدا کنند با عناصر شکلی شعر خو می گیرند، همین طور متل ها و بازی آواها و ... اصولاً کودکان با زبان برخوردی کاربردی دارند.

ذهن زلال کودکان را مجموعه ای از معانی بی آنکه منسجم باشند به خود مشغول می کند اتل متل توتوله، گاو حسن چه جوره؟ و ... که برای حذف تدریجی یاران بازی و یاآنی ، مانی، گفتانی، کی، یای، برفتان و ... مجموعه ای از واژه ها است که در عین بی معنایی از نوعی معنای مبهم بر خوردار است. با این که صدها بار آن مجموعه واژگان را به کار برده ایم همچنان در درک معانی آن عاجزیم ، همچنان که سریال عروسکی زی زی گولو آسی پاسی... که توجه بچه ها را جلب کرد بی شک ضرب آهنگین واژه ها آن را برای بچه ها جذاب کرده بود. قافیه پردازی های کودکانه معمولاً با واژگان غیرمؤدبانه به لحاظ ضرب آهنگشان برای بچه ها- حتی بزرگسالان- دلنشین می آید. دستمال من زیر درخت آلبالو گم شده. خبرداری؟ بی خبری؟ پس تو ... والدین باید آگاه باشند که ادبیات فولکوریک فارسی که به زبان گفتاری است کمک شایانی به زبانی نوشتاری کودکان می کند و شایسته است که والدین در جهت کمک به آموزش زبان نوشتاری کودکان از ادبیات فولکوریک استفاده کنند. بگو "طشت"، بشین برو رشت! بگو "آفتابه"، ماشین دودی راه افتاده! بگو "دوچرخه"، سیل بابات می چرخه! ... و برای کودکان لالایی ها، متل ها، بازی آواها و شعرهای دلنشین بخوانید تا دارای ذهن روشن و زلال شده و استعدادهای نهفته آنان شکوفا شود.

تأثیر گذاری وزن شعر به کودک

از آنجایی که در روزگار جنینی ضربان قلب مادر، دف نواز سماع خلوت کودک است و در ماه های پایانی، لحظات بیداری جنین با شنیدن طنین این ضرب دهگانه نظام می پذیرد و تکرار این طنین در ماه های پیاپی تأثیر ماندگاری بر روان کودک می نهد و این چنین است که کودک بدون هیچ بی اعتمادی نسبت به واقعیت بیرونی چشم بر جهان هستی می گشاید و هرگز اجزای ظواهر امور او را مشغول نمی کند بلکه مهمترین عنصر شکلی که بر روان کودک اثر می گذارد وزن شعر است. حال که در می یابیم کودک با ریتم پر توان قلب مادر مأنوس است و به ظواهر امر نظر ندارد و به دنبال حلیت ها نیست شایسته است طوری رفتار شود که گوش او با آهنگ زبان مادر و قلب او لبریز از این احساس ظرافت و زیبایی گردد و اشعاری مانند ضرایب آهنگ نخستین بر احساس او نفوذ کند تا الهام بخش او شود.

تأثیر گذاری قافیه بر کودک

بی شک والدین ابتدایی ترین نشاط را در کودکان به خاطر می آورند و به جرئت می توان گفت در همه دنیا چند دقیقه دالی گفتن، پنهان و آشکار شدن و ایجاد تناوب در یک جریان، شادی آورترین و لذت بخش ترین لحظات زندگی کودک است. خردسالان از تکرار هجا لذت می برند. ایجاد یک صدای مشخص علی الخصوص اگر با تناوب سنجیده ای نیز همراه باشد روان طفل را از نشاط سرشار می کند. "مادر بزرگ علی با فرو بردن انگشت در دهانش صدایی در می آورد که خنده دلنشین علی تمام فضای خانه را پر می کرد. " ناگفته نماند که بزرگترین نیاز کودک القاء مستمر موزونیت به لحظات زندگانی اوست. کودک نیازمند شنیدن موسیقی، شعر، ترانه، متـل ، بازی آوا و معما و ... است و برای این که بتوان از عناصر برشمرده شده در جهت مثبت بهره گیری کرد باید به اثرات مطلوب آنها بها داد. اگر والدین به دوران کودکی خود بیندیشند درخواهند یافت که قبل از دبستان و حتی بعد از دبستان برای تمامی لحظات زندگی خود از شکل شاعرانه استفاده کرده اند حتی برای قهر و آشتی هایشان نیز شعر و ترانه داشته اند و تمامی بازی هایشان دارای قواعد خاصی بود که نوعی آموزش قانون محسوب می شده است.

هرگز بدون لالایی مادرانشان به خواب نمی رفتند. پاهای پر توان مادران گهواره آرام بخش آنان بود و از آنجایی که در بسیاری از خانواده ها اختصاص اتاقی برای کودک مقدور نبود و حتی بسیاری از کودکان از تشریفات سیسمونی و غیره ... نیز بی بهره بوده اند، مادران به زمین می نشسته و دو پای خود را روی زمین دارز می کردند و گهواره ای برای ایجاد آرامش قبل از خواب کودک درست می کردند.

سخن آخر

حال که به عصر دشوار کنونی رسیده ایم و در هزاره سوم و عصر انفورماتیک به سر می بریم مبادا که برآوردن نیاز درونی کودکان ( شعر) به فراموشی سپرده شود. باید قبل از این که آموختن زبان در دبستان فرا گرفته شود زبان مادری یعنی زبان واقعی کودک به او آموزش داده شود. نتایج درخشان نوشتن و سرودن به زبان کودک ، پدید آمدن پیوندی صمیمانه تر میان کودکان و ادبیات به ویژه آنان و آفرینندگان این ادبیات خواهد بود. بگذاریم آنان راه آینده را با درخشش چشمانشان برای ما روشن کنند و بدانیم بیش از آن که ما می توانیم به آنان بیاموزیم آنان می توانند به ما بیاموزند.

از پشت کوه، خورشید

فردا دمد دوباره

بازی کنیم امشب

با تیله ستاره.

بررسی های مختلف نشان می دهد كه بچه ها در سنین بزرگسالی نیز همان خصوصیات دوران كودكی را حفظ می كنند. ما در اینجا برای آشنایی شما خوانندگان عزیز به چند مورد از رایج ترین اختلالات رفتاری اشاره می كنیم :

جویدن ناخن 

این واكنش درهمه ی گروههای سنی دیده می شود ولی بیشتر در سنین كودكی و اوائل بلوغ اتفاق می افتد . بسیاری از كودكان فقط مواقعی كه درفشار روحی قرار می گیرند ( مانند عصبانیت ، زمان امتحان یا هنگام مشاهده فیلمهای مهیج ) ناخن خود را می جوند ولی بعضی ها هم بدون دلیل خاصی مرتباً به این كار اقدام می كنند.

ناخن جویدن عكس العملی است كه اغلب اوقات با انگشت مكیدن كاملاً تفاوت دارد ؛ زیرا برخلاف انگشت مكیدن یك عادت نیست ، بلكه وسیله ای است كه كودك برای پایین آوردن فشاردرونی خود به كار می برد. گاهی هم واكنشی است در مقابل خصومتی كه ازجانب افراد محبوبی مانند مادر در طفل برانگیخته شده است.

به رغم اختلاف نظر درعلت بروز این اختلال ، غالب محققان برآنند كه درمانهایی از قبیل تلخ كردن و بستن ناخن ، یا تمسخر و تهدید شخص ، چندان مفید نیستند بلكه درمان باید شامل درك مشكلات و كمك به شخصی باشد كه ناخن خود را می جود تا بتواند سازش شخصیتی كافی و راه های مناسب تری برای خالی كردن فشار روحی خود پیدا كند.

مكیدن شست

معمولاً شروعِ عادتِ مكیدن شست دركودكان از 3-4 ماهگی است . وقتی كودك كوچك تر است اغلب بلافاصله بعد ازغذا خوردن شست خود را می مكد . بعضی از كودكان به محض آن كه پستانك را از دهانشان بیرون بیاورند، شروع به مكیدن شست خود می كنند ولی بعدها قبل از شیر خوردن هم انگشت خود را به دهان می برند و بالاخره در مواقع دیگر روز هم این عمل مشاهده خواهد شد . در سنین بالاتر ( 3- 5/3 سالگی ) بیشتر كودكان  شبها به مكیدن شست خود می پردازند.

بهترین طریقه درمان این عادت آن است كه به طورغیرمستقیم كودك  به كارهای دیگری كه مورد علاقه اوست وادار شود تا به تدریج این عادت از سر او بیفتد.

شب ادراری

شب ادراری یا تخلیه بی اراده ی ادرار پس از سه – چهار سالگی یكی از شایعترین  نشانه های مشكلات هیجانی بچه ها در دوران كودكی است. این تخلیه ممكن است روزها نیز اتفاق افتد ولی اغلب موارد در شبهاست . تخلیه ادرار معمولاً با خواب هایی كه در آنها كودك ، خود را در وضعیت مناسبی برای ادرار كردن می بیند ، همراه است ولی بلافاصله بیدار می شود و رختخواب را خیس می یابد.

شب ادراری ممكن است نتیجه یك دسته از عوامل جسمی یا روانی باشد ؛ ولی عوامل روانی در بچه ها نقش مهمی را به عهده دارند:

1-     اظهار غیرمستقیم  نیاز تشویق ،

2-     كوشش برای نشان دادن احتیاج به كمك و یا توجه پدر و مادر،

3-     تمایل به لذت حاصل از ادرار كردن ،

4-     اظهار خصومت نسبت به والدین ،

5-     بعضی از امراض عصبی ،

6-     اختلال در مثانه و خواب بسیار عمیق،

7-     عدم تكامل بدنی و یا ناپختگی عاطفی،

 درمان شب ادراری

یكی از راه های درمان شب ادراری ، درمان با بازتاب های شرطی است ، اما تا چه حد عاقلانه خواهد بود كه ما این مشكل را در كودك به زور از بین ببریم . كودك به دلیل دچار بودن به واكنش های شرطی ضعیف تر به شب ادراری مبتلا نمی شود، بلكه برای آن شب ادراری دارد كه دچار مشكلات هیجانی است .

در درمان شب ادراری ، اولاً باید سابقه كامل خانوادگی كودك را گرفت، او را مورد معاینه كامل جسمی قرار داد و شخصیت كودك را بررسی كرد. ثانیاً تمام روش های درمانی بایستی در جهت تسكین و از بین بردن مشكلات هیجانی كودك باشد.

بسیاری از كودكان قبل از برقراری رابطه عاطفی با پزشك ، درباره شب ادراری خود صحبت نمی كنند. گاهی ممكن است پس از رفع مشكلات محیطی زندگی كودك ، بدون توسل به روان درمانی ، در علائم مشكل ، پیشرفتی حاصل شده و بیمار بهبود یابد .

در موارد شب ادراری شدید اگر مشكل منازعه ای بین كودك و والدین باشد، دادن دارو، محدود كردن مایعات و دادن پاداش به كودك ، خود جزء این مشكلات می شود . برای مثال مادری كه از شب ادراری كودكش ناراحت است ، مسلماً مایعات كمتری به او خواهد داد.

به طور خلاصه می توان گفت كه استفاده از این وسایل و روشها فقط زمانی موفقیت آمیز است كه رابطه خوبی بین والدین و كودك وجود داشته باشد.

امیر فکر می کند که تمام غریبه ها دزد هستند و می خواهند در خانه را بشکنند و وارد آن شوند. او هر شب خواب می بیند که یک مرد سیاهپوش با گذاشتن نردبان کنار پنجره اتاقش قصد دارد وارد شود و او را در حال خواب بدزدد. بنابراین از خواب می پرد، به اتاق پدر و مادرش می رود و پایین تختخواب آنها می خوابد.

آموزش قوانین احتیاطی به کودکان ضروری است ، اما وقتی ترس و اضطراب به حدی می رسد که روی خواب و فعالیت های کودک تاثیر می گذارد، باید روشی را به کار گیرید تا واقع گرایانه تر با خطرات و تهدیدها رودررو شوند.

به کارگیری پیشنهادهای زیر از خطرات و ترس کودک شما می کاهد. کودکان امروزی ، نه تنها از دزدانی که وارد خانه ها می شوند وحشت بسیاری دارند، بلکه از غریبه ها هم می ترسند و نگران قفل نبودن در خانه می شوند.

این ترس ها گاهی به قدری شدید هستند که جلوی فعالیت های روزمره کودک را نیز می گیرند. بین «احتیاط» و «حمایت ِ بیش از حد» فاصله زیادی است و ممکن است شما از پیامی که با رفتارتان به کودک می دهید بخوبی آگاه نباشید.

برای مثال اگر فرزندتان را حتی در حیاط خانه هم تنها نمی گذارید، دو پیام برایش دارید؛ یکی این که دنیا به قدری خطرناک است که من باید همیشه مراقبت باشم و دیگر این که تو نمی توانی به تنهایی بازی کنی یا کار کوچکی برای خودت انجام دهی. هیچ کدام از این پیام ها برای فرزندتان مفید نخواهد بود.

رویارویی کودک رابا اخبار جنایی محدود کنید

برنامه های خبری تلویزیون حوادث جنایی روزمره را به تصویر می کشد. بزرگسالان به بیشتر این گونه خبرها عادت کرده اند، اما کودکان خیر. بکوشید هنگامی اخبار تلویزیون را تماشا کنید که کودک در اتاق نباشد و در حضور او درباره حوادث جنایی بحث نکنید.

توضیح در صورت لزوم

حتی اگر شما مواجهه کودک را با اخبار جنایی کنترل کنید، او از برخی از آنها آگاه می شود. مریم وقتی روزنامه را برای شما می آورد چشمش به عناوین درشت آن می افتد و سؤالات زیادی برایش مطرح می شود.

سوالات او را با حداقل جزییات پاسخ دهید، اما جز حقیقت نگویید. توضیح دهید که گم شدن یک کودک همیشه دلیل بر دزدیده شدن او نیست و دزدیدن کودکان به ندرت اتفاق می افتد.

آموزش اقدامات احتیاطی

چگونگی رفتار کودک را در رویارویی با موقعیت های خاص در نظر بگیرید و آن را اصلاح کنید. کودک را نترسانید و به او بگویید که بیشتر مردم ، مهربان و دوست داشتنی هستند و فقط عده کمی از آنها ممکن است به کودکان آسیب برسانند. از کودک بخواهید مشخصاتش را به خاطر بسپارد. این مشخصات دربرگیرنده نام خانوادگی ، نشانی منزل و شماره تلفن است.

استفاده از تلفن را به کودک بیاموزید. حفظ بودن تلفن یکی از همسایه ها، یکی از بستگان نزدیک مانند خاله ، عمه و حتی اداره پلیس به کودک اطمینان بیشتری می دهد اما زمان های استفاده از تلفن را محدود کنید. طریقه پاسخگویی به تلفن را به کودک بیاموزید.

به او بگویید که هیچ گاه یک ناشناس را از تنها بودنش در خانه آگاه نکند. بسیاری از والدین ترجیح می دهند کودک ، نام خود را به یک ناشناس نگوید.

بنابراین به فرزندتان بیاموزید که اگر کسی پشت تلفن از او پرسید شماره اونجا چنده ، او در پاسخ چنین بگوید شما چه شماره ای رو گرفته اید؟ وقتی فرد غریبه شماره را گفت کودک می تواند بگوید ببخشید شماره رو اشتباه گرفته اید و سپس گوشی را قطع کند.

به کودکتان بگویید که وقتی تنهاست هیچ گاه در خانه را به روی کسی باز نکند، او حداکثر می تواند پیغام آن شخص را به یاد بسپارد و به پدر و مادرش بگوید. به کودکتان بیاموزید که اگر گم شد چه کار باید بکند. توضیح دهید که چگونه در فروشگاه ها یا مکان های عمومی رفتار کند تا مشکلی برایش پیش نیاید و اگر گم شد چه کار کند.

اگر به یک مکان شلوغ می روید به او بگویید که در صورت جدا شدن از یکدیگر کجا منتظر هم بمانید. راه دیگر این است که کودک از فروشندگان بخواهد تا اسم شما را پشت بلندگو بگویند.

به کودکتان یادآوری کنید که هیچ گاه با یک شخص غریبه آن محل را ترک نکند و اگر کسی به زور می خواهد او را ببرد، خود را روی زمین بیندازد و فریاد بزند «این مامان یا بابای من نیست».

به مدرسه کودک اطلاع دهید که چه کسی پس از تعطیل شدن مدرسه دنبال کودک می آید. یک اسم رمز به کودک یاد دهید تا احیانا اگر روزی مجبور شدید از فرد دیگری (یک همسایه یا یک دوست) خواهش کنید دنبال کودک برود، آن شخص با گفتن اسم رمز اطمینان کودک را جلب کند. به کودک بیاموزید چگونه به افراد غریبه «نه» بگوید.

اگر کسی انجام کاری را از او می خواهد که نباید انجام دهد، بهترین راه گفتن «نه» و ترک آن محل است. این روش را با فرزندتان تمرین کنید.

مقابله با ترس های بی اساس

شما نمی خواهید فرزندتان در تمام طول زندگی اش نگران وقایعی که ممکن است رخ دهد باشد. وقتی کودک با اقدامات احتیاطی آشنا شد، به او بیاموزید چگونه مثبت نگر باشد و با اعتماد به نفس عمل کند.

این رفتار او را خوشحال تر می کند و احساس قربانی بودن را از او دور خواهد کرد. برای نمونه کودک می تواند با خود بگوید اگر کسی بخواهد در را بشکند، مامان و بابام در خانه هستند و من آنها را صدا می زنم.

روش های امنیتی

راه های زیر برای جلب اطمینان کودکی که در داخل خانه هم از دزدان و جنایتکاران می ترسد به کار می روند:

از قفل های بزرگ برای در و سیستم دزدگیر و حفاظ های پنجره استفاده کنید.

گذاشتن کلیدی در اتاق کودک که بتواند شب هنگام پدر و مادرش را با صدای زنگ از خواب بیدار کند بسیار مفید است. در صورت امکان از دستگاه آیفون استفاده کنید تا بتواند از داخل هم با شما صحبت کند.

روش های کسب آرامش

بیشتر اوقات ترس کودک از دزدها غیرمنطقی است ، اما نگرانی او کاملا واقعی است. به او یادآوری کنید تا هنگام بروز ترس ، آرام نفس بکشد و کلمه «آرام» را زمزمه کند.

پروین نظری نژاد