• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
تعداد مطالب : 39
تعداد نظرات : 13
زمان آخرین مطلب : 6259روز قبل
رمضان
کعبه ای به نام شب قدر




شبانگاهان که خورشید رخ در نقاب غروب می کشد و تاریکی دامن می گسترد، مرگ رنگ فرا می رسد، رنگ ها که درروز تمام چشم راپر می کردند ودیدن ورای آن را مانع می شدند، با رفتن خورشید ، رخت بربسته ، دیدن بی واسطه را ارزانی می دارند. رنگ ها خود پوشاننده حقایقند . ولی تاریکی درغیاب رنگ ، اسرار را هویدا می سازد البته نه برای همگان که برای خاصان. شب قدر که شاه شب همه ایام است رستن از تمام رنگ ها و وابستگی ها و پیو ستن به حقیقت و بی رنگی است. " شب است خلوت توحید وروز شرک وعدد "

به یاد آوریم آیاتی از قرآن کریم را که پیامبر را به تهجد و بیداری در شب فرا می خواند.

" یا ایها المزمل ، قم اللیل الا قلیلا نصفه اوانقص منه قلیلا ( قرآن کریم مزمل آیات 1 الی 3)

ای رسولی که در جامه خفته ایی، هان شب را به نماز وطاعت خدا بر خیز مگرکمی، که نصف یا چیزی کمتراز نصف باشد (به استراحت بپرداز)"

این چه شگفتی است دربیداری شب که خداوند ، حیببش را با دستور موکد ومستقیم بدان رهنمون می سازد؟
" بدانک آب حیات اندرون تاریکیست  
چه ماهیی که ره آب بسته ایی برخود؟...
درون کعبه شب یک نماز صد باشد  
زبهر خواب ندارد کسی چنین معبد"1


اگر یک شب عادی ( غیر از شب قدر) یک نمازرا در کعبه خود صد نمازکند، شب قدر که از هزار ماه بهتر است چگونه است؟ در نظر داشته باشیم که توصیفات خداوند با توصیفات آمیخته با اغراق و تعارف ما بس متفاوت است. خداوند در قرآن کریم فرموده : "لیله القدر خیر من الف شهر "( قدر،3) و پیش از آن متذکر شده است " وما ادرئک ما لیله القدر " (قدر،2)

ما را بر عظمت و شناسایی آن راهی نیست ، تنها می توان درزیر باران رحمت "لیله القدر" ایستاد تا برما ببارد و جانهایمان را از آب زلال خود شست وشو دهد و پاک سازد.

" انزل من السماء مآء فسالت اودیه بقدرها ( خداوند آبی را از آسمان نازل کرد، پس جوی ها هر کدام به تناسب ظرفیت خود آب گرفته به حرکت در آمدند( رعد،17) ... برحسب معنای باطن، مراد از باران هر رحمتی است که از جانب خدا بر انسان فرود می آید ودر شریان های جانش قرار گرفته او را به حرکتی هماهنگ با هستی درمی آورد ... )2

از سوی ائمه اطهار و بزرگان دین شب زنده داری و احیاء لیالی قدر بسیار سفارش شده است، آیا در این شب ماهستیم که بیداریم یا این شب قدر است که ما را بیدارنگه می دارد؟ آیا دراین شب جسم بیدار، ما را به مقصود می رساند یا آنکه بیداری جان باید تا راه نمایان گردد؟

چشم سر را باید بیدار داشت تا چشم جان بیداری و بینایی یابد ، دل از بندها برهد و پرده ها از دیده گان فرو افتد . آیا درتمام لیالی قدری که ما سپری کرده ایم این فرآیند ، این بینایی برما حاصل شده است؟ و ما چه زیانکاریم اگر از شب قدر تنها بیداری چشم نصیبمان شود و راهی به ورای آن ، بر اقلیم جان نیابیم.
مخسب ای یار مهمان دارامشب  
که تو روحی و ما بیمار امشب
برون کن خواب را ازچشم اسرار 
 که تا پیدا شود ،اسرار امشب
اگرتو مشتریی ، گرد مه گرد
به گرد گنبد دوار امشب...
ترا حق داد صیقل تا زدایی
زهجرازرق زنگار امشب...
زهی کرو فرو اقبال بیدار  
که حق بیدار و ما بیدارامشب
اگرچشمم بخسبد تا سحر گه
زچشم خود شوم بیزار امشب" 3


می گویند دراین شب قرآن از لوح محفوظ بربیت المعمور نازل شده است و پس از آن بر قلب پیامبر، می گویند دراین شب سرنوشت تمام جهانیان بر قطب عالم امکان عرضه می شود، می گویند دراین شب فرشتگان نازل می شوند و بر گرد امام عصر طواف می کنند ، می گویند دراین شب فرشتگان از کنار هیچ مومنی عبور نمی کنند جزآنکه برا و سلام کنند ، می گویند دراین شب سکینه و آرامش برتمام کائنات حکمفرماست ، می گویند از شب تا به سحر، نعم والطاف خداوند است که بربندگانش نازل می شود...

و با این همه ما از شب قدر چه می دانیم که چه بزرگ است ؟ خطاب " ما ادرئک " ماهستیم نه رسول الله که او شهر علم است ، ولی بی گمان راه دانستن مسدود نیست .

ای خداجان را پذیرا کن ز رزق پاک خویش

بی تردید ، دانستن ، فهمیدن ، ایمان آوردن و چشم جان گشودن و دل صافی یافتن ، رزق های پاک خداوندند. امید که در شبی چنین بزرگ ازاین نعم بی بهره نمانیم.

 
 
jalal.birjand@yahoo.com

 
 
 
 
 
شنبه 30/6/1387 - 15:0
رمضان
سجاده گشته رنگین 


محراب کوفه امشب در موج خون نشسته

یا عرش کبریا را سقف و ستون شکسته

سجاده گشته رنگین از خون سرور دین

یا خاتم النبیین، یا خاتم النبیین

از تیغ کینه امشب فرقی دو نیم گردید

رفت آن یتیم پرور، عالم یتیم گردید

دیگر نوای تکبیر از کوفه بر نیامد

نان آور یتیمان دیگر ز در نیامد

غمخوار دردمندان امشب شهید گردید

امشب جهان ز فیض حق ناامید گردید

تنها نه خون به محراب از فرق مرتضی ریخت

امشب شرنگ بیداد در کام مجتبی ریخت

امشب به کوفه بذر کفر و ضلال کِشتند

مرغان کربلا را امشب به خون کشیدند

تیغ نفاق امشب بر فرق وحدت آمد

امشب به نام سجاد خط اسارت آمد

امشب به محو خادم، خائن دلیر گردید

آری برادر امشب زینب اسیر گردید

باب عدالت امشب مسدود شد بر انسان

امشب بنای وحدت در کوفه گشت ویران

امشب جهان ز فیض حق ناامید گردید

امشب بنام قرآن، قرآن شهید گردید

سجاده گشته رنگین از خون سرور دین

یا خاتم النبیین، یا خاتم النبیین


شنبه 30/6/1387 - 14:56
رمضان
اختیار انسان و شب قدر

آنچه از مجمــوع مباحث به دست می‌آید این است كه با ملاحظـه آیـات و روایـات و دریافت‌ها و مشاهدات، اطمینان كامل پیدا مى‌كنیم كه شب قدر هیچ گونه منافاتى با اختیار انسان ندارد و یقیناً، او در مقـدرات و سرنوشتى كه در شب قدر برایش رقم مى‌خورد موثر است؛ حتى مى‌شود گفت كه نقش اصلى را به خود انسان سپرده‌اند تا آنچه بخواهد براى فردا رقم بزند.

ادله‌اى كه نقش انسان را در مقدرات شب قدر ثابت مى‌كند به شرح زیر تقدیم مى‌گردد:


1- حالات و دریافت‌هاى شخصى

كسانى كه اهل دعا و راز و نیاز و اهل شب قدر هستند، نقش خویش را در شب قدر به خوبى دریافته‌اند. گاهى این حالات آن چنان ژرف و تاثیرگذار است كه تا شب قدر آینده و بلكه تا آخر عمر، در همه افكار، اخلاق، كردار و رفتار شخص رخنه كرده و آن را در یك خط و سیر معنوى قرار مى‌دهد. دیگرانى هم كه به این حد از معنویت راه پیدا نمى‌كنند، به فراخور حال خود از مجالس و محافل و شب زنده داری‌های شب قدر بهره‌بردارى كرده و فیض معنوى مى‌برند. ریشه اصلى این دگرگونى‌ها و حالات، به خود افراد برمى‌گردد و این كه تا چه حد خود را آماده بهره‌بردارى از بركات شب قدر و فضیلت‌هاى آن كرده باشند. اگر معنویاتى كه در شب قدر نصیب انسان شده و در زندگى آن‌ها تحولى آفریده، هیچ ارتباطى با آنان نداشته باشد و تنها به خدا و فرشتگان و نویسندگان مربوط باشد كه هر چه بخواهند، براى هر كس بدون ملاحظه حالاتش تقدیر كنند در این صورت مقتضاى حكمت و مصلحت این است كه یا به هیچ كس هیچ ندهند و یا آنچه مى‌دهند، به همه یكسان و على السویه بدهند؛ در حالى كه ما مى‌دانیم همه بركات خداوندى در شب قدر براى بندگان سرازیر مى‌گردد و با اختلاف و تفاوت به آنان داده مى‌شود؛ پس نتیجه مى‌گیریم تنها دلیل این تفاوت، كارها و اعمال و میزان تلاش خود بندگان است و بس. نتیجه این كه یكى از راه‌هاى رسیدن به این كه آیا افراد در مقدرات منتخب قدر، صاحب نقش هستند یا نه، این است كه ببینیم چه اندازه دگرگونى در همین شب با بركت در آنان ایجاد گشته است.


2- شناساندن شب قدر

خداوند تبارك و تعالى با نزول سوره‌اى خاص، شب قدر را به مردم معرفى فرموده است. در دو آیه این سوره مباركه فرموده است: قرآن در شب قدر نازل شده و فرشتگان در آن شب فرود می‌آیند. سپس افزوده است: شب سلامت است. و فرموده است: عمل صالح در او، برابر با عمل صالح در طول هزار ماه است. فردى به امام باقر علیه السلام عرض كرد: مراد و مقصود از این كه شب قدر بهتر از هزار ماه است چیست؟ حضرت فرمودند: "والعمل الصالح فیها من الصلاة والزكاة و انواع الخیر خیر من الف شهر لیس فیها لیلة القدر" (1)؛ كار شایسته از قبیل نماز و زكات، صدقات و انفاقات و انواع خوبى‌ها در آن شب برتر از هر كار شایسته‌اى است كه در مدت هزار ماه كه شب قدر در آن نیست، انجام شود. اگر كارهاى نیك بندگان و چند برابر پاداش آن تاثیرى در مقدرات و سرنوشت افراد در شب قدر ندارد، از گفتن و دانستن آن چه سودى عاید بندگان مى‌شود؟ اگر نزول قرآن در شب قدر و بیان كردن این مطلب، سود و زیانى را متوجه هیچ كس نمى‌كند، چه انگیزه‌اى در اعلام این شب نهفته است؟ اگر دانستن نزول فرشتگان، در نتیجه تلاش افراد سودمند نباشد، چرا باید مردم در جریان آن باشند و دانستن آن چه گره‌ای از كار بندگان مى‌گشاید؟ مى‌دانیم كه كار بیهوده حتى از افراد عادى و معمولى پسندیده نیست، چه رسد به پروردگار آسمان و زمین كه هیچ كارى را بدون حكمت و مصلحت انجام نمى‌دهد. حكمت معرفى شب قدر به عنوان شبى كه قرآن در آن نازل شده و شبى كه مقدرات در آن سامان داده مى‌شود، این است كه بنده سرنوشت و مقدرات خویش را به قرآن پیوند بزند و آن را سرمشق و سرچشمه فكر و عمل خویش قرار بدهد، اگر كردارش موافق با قرآن و در جهت آن باشد، عمل كننده به آن سعادتمند است و اگر خداى نكرده مخالف با قرآن باشد، فاعل آن شقى خواهد بود.


3- اجماع و سیره مسلمانان

مى‌دانیم كه همه دانشمندان اسلام و مسلمانان از هر فرقه و گروهى، بر اهمیت شب قدر و احیاى آن تاكید فراوان دارند و به شب زنده‌دارى آن شب، اهتمام مى‌ورزند. نقل شده كه یكى از دانشمندان بزرگ اسلام، براى این كه شب قدر را درك كند، یك سال تمام یعنى حدود 357 شب، از سر شب تا به صبح شب زنده‌دارى كرد.(2) این همه اقبال و توجه به تشكیل اجتماعات با شكوه براى خواندن دعا و مناجات و راز و نیاز و تضرع و ابتهال، همراه گریه و زارى و استغفار، برخاسته از یك واقعیت انكارناپذیر است و آن دخالت انسان‌ها در سرنوشت خودشان است.


4- سفارش امامان دین بر احیاى شب قدر حتى در حال بیمارى

امام صادق علیه السلام به ابوبصیر مى‌فرماید: "وصل فى كل واحده منهما مئة ركعه"؛ در هر یك از دو شب بیست و یكم و بیست و سوم صد ركعت نماز بخوان "و احیهما ان استطعت الى النور"؛ تا مى‌توانى آن دو شب را تا سپیده صبح شب زنده دارى كن "واغتسل فیهما"؛ در آن دو شب غسل كن. ابوبصیر عرض كرد اگر نتوانستم ایستاده نماز بخوانم؟ فرمودند: نشسته بخوان. اگر باز هم نتوانستم؟ خوابیده بخوان.

اگر باز هم نتوانستم؟ ایرادى ندارد كه سر شب كمى بخوابى و باقى مانده شب را، به هر نحوى كه مى‌توانى به عبادت بپردازى، چون در ماه رمضان، درهاى آسمان گشوده است، شیطان‌ها در زنجیرند و اعمال مومنان پذیرفته مى‌شود. از حدیث فوق، مى‌توان تاثیر فراوان كارهاى انسان را بر سرنوشت او ارزیابى كرد. مى‌بینیم ابوبصیر كه یك راوى زبردست و كار كشته در فن روایت است، با پیش بردن مرحله به مرحله سوال‌ها در صدد آن است كه ژرفاى شب قدر و اهمیت عمل در آن شب را به دست آورد؛ امام هم، چنان بر اهمیت عبادت در شب قدر پافشارى مى‌فرمایند كه رضایت نمى‌دهند بنده حتى اگر بیمار باشد، از نتیجه اعمال صالح خویش محروم گردد. نكته در خور توجهى كه تاثیر انسان را مشخص مى‌كند، جمله پایانى امام است كه آن را به عنوان ریشه و علت تاكید و تشویق بر عمل صالح بیان فرموده‌اند؛ آنجا كه فرمودند: "و تقبل اعمال المومنین"؛ اعمال مومنان در شب قدر پذیرفته مى‌شود. (3)


5- تشویق زیاد به دعاهاى ماثور و راز و نیاز

مى‌دانیم كه دعاهاى شب قدر، از طولانى‌ترین و پر محتواترین دعاهاست؛ دعاهایى مانند "جوشن كبیر"، "ابوحمزه ثمالى" و امثال آنها، كه اگر با حال و توجه خوانده شود، مایه انقلاب و دگرگونى روحى است، ادعیه‌اى كه انسان را با دریایى از معارف آشنا مى‌كند. انسان با خواندن دعا از یك طرف، با یادآورى لطف، گذشت، كرم، رحمت و بخشش بى‌پایان خداى مهربان او را در كنار و دستگیر خویش مى‌بیند و نور امید در دلش مى‌درخشد و از دیگر سو، با یاد آوردن سختى‌هاى جان كندن، تنگى و فشار قبر، گرفتارى‌هاى عالم برزخ، حساب و كتاب فرداى قیامت، شعله‌هاى دردناك و سوزان دوزخ و حسابرسى دقیق در صحراى محشر، تمام وجودش، سرشار از ترس و نگرانى گردیده و آنچه عیش و نوش است فراموش كرده و گذشته خود و آنچه بوده و كرده است را با آنچه باید باشد مى‌سنجد و زیانى كه در گذشته متوجه وى شده است را در مى‌یابد و علاوه بر شك و تردیدى كه نسبت به راه و روش نامطلوب خویش پیدا مى‌كند، ندامت سراسر وجودش را پر كرده و تصمیمى سرنوشت ساز مى‌گیرد و مسیر زندگى‌اش را دگرگون مى‌كند. اگر هم به این مرحله نرسد، لااقل بر كردار خود بیشتر مواظبت خواهد داشت؛ زیرا بیم و امیدى كه دستاورد شب قدر است در مراحل زندگى به یارى‌اش مى‌شتابد. در مقابل، اگر كسى از دعا رو برگرداند و شب قدر را هم به غفلت سپرى كند، در همان جمود و غفلت، زندگى را به پایان خواهد برد و سرنوشتى شقاوت بار در انتظارش مى‌باشد. از گفتار فوق، این نتیجه به دست می‌آید كه در واقع خود انسان وارد مسیر سرنوشت خویش گشته و آن را تغییر مى‌دهد. گاهى براى پیمودن مسیر مقدرات، بر بال دعا و گاه بر بال عمل مى‌نشیند؛ گر چه دعا هم نوعى عمل محسوب مى‌شود. بنابراین،دعا در شب‌هاى قدر كه یك كار اختیارى است منشا اثر است و در سرنوشت افراد دخالت دارد؛به همین دلیل به آن سفارش اكید شده است. علاوه بر سفارش شفاهى بزرگان دین و علماى اسلام به خواندن دعاها در طول سال، در شب‌هاى قدر تاكید بیشترى بر این امر شده است؛ پس حتما منشا اثر است وگرنه كار لغو و بیهوده از بزرگان سر نمى‌زند.


6- نكوهش بهره نبردن از شب قدر

پیامبر گرامى اسلام صلی الله علیه و آله فرمودند: "من ادرك لیلة القدر، فلم یغفر له فابعده الله" (4)؛ از خداوند به دور باد و نفرین بر كسى كه به شب قدر برسد و زنده باشد، اما آمرزیده نشود. با این حدیث نقش انسان در تعیین سرنوشت خود واضح‌تر مى‌گردد و معلوم مى‌شود كه بدبختى و شقاوت مقدر در شب قدر، نتیجه كار خود بندگان است وگرنه از نظر منطقى با توجه به شان و مقام پیامبر گرامى صلی الله علیه و آله قابل قبول نیست كه آن بزرگوار به خاطر انجام ندادن كارى بى اثر و بى‌خاصیت، سهل انگاران را نكوهش و مذمت فرمایند. "انس بن مالك" از پیامبر اكرم نقل كرده كه فرمودند: "ان هذا الشهر قد حضركم"؛ ماه مبارك به شما رو آورده است. "و فیه لیلة خیر من الف شهر"؛ در این ماه شبى است كه برتر از هزار ماه است. "من حرمها فقد حرم الخیر كله"؛ هر كس از فیض شب قدر محروم گردد، از تمام خیرات بى‌نصیب مانده است. "ولا یحرم خیرها الا محروم" (5)؛ و محروم نمى‌ماند از بركات شب قدر، مگر كسى كه خویشتن را محروم كرده است. روایات، بعضى از گناهان را مانع بهره‌بردارى گناهكار از شب قدر دانسته‌اند، از جمله آن كارها میخوارگى یا "دایم الخمر" بودن و نیز آزار پدر و مادر است.


7- شب قدر مكمل اعمال صالح

یكى از دلایل تفضل شب قدر به امت اسلام، كامل و پر كردن پیمانه اعمال صالح مسلمانان و جبران كمبودهاى آنان است، تا با دستى پر، این جهان را ترك كنند. پیش از این گفتیم كه امام صادق علیه السلام در تفسیر آیه شریفه "لیلة القدر خیر من الف شهر" فرمودند: مراد این است كه انجام كار خوب در آن شب برابر عمل صالح در طول هزار ماه است. روایتى نیز از امام باقر علیه السلام وارد شده، در پاسخ به این پرسش كه چرا شب قدر به وجود آمده و به عبارت دیگر فلسفه شب قدر چیست؟ ایشان مى‌فرمایند: "و لولا ما یضاعف الله للمومنین، لما بلغوا ولكن الله عزوجل یضاعف لهم الحسنات"؛ اگر خداوند كارهاى مومنان را چند برابر نكند به سر حد كمال نمى‌رسند، اما از راه لطف كارهاى نیكوى آن‌ها را چند برابر مى‌فرماید تا كاستى‌هایشان جبران شود. از این روایت و روایت قبلى به خوبى مى‌توان فهمید كه مبنا و اساس، عمل صالح خود بنده است؛ هنگامى كه یك عمل صالح معمولى با زمانى پر بركت و مقدس همراه گردد، از ارزشى چند برابر برخوردار مى‌شود و گاه همراه شدن یك عمل صالح با ولایت و اعتقاد و امامت مى‌تواند انسان را به اوج شرافت برساند؛ پس، راز سعادتمند شدن انسان‌ها در شب قدر، عمل اختیارى صالحى است كه با عنایت خداوند، بركت یافته و چند برابر مى‌شود. در روایات به پاره‌اى از اعمال سفارش شده كه نتیجه ویژه آن در شب قدر نهفته است.


8- نتیجه بخش بودن بعضى از اعمال در شب قدر


- نماز .
"انس بن مالك" از پیامبر گرامى صلی الله علیه و آله روایت كرده كه فرمودند: "من صلى من اول شهر رمضان الى آخره فى جماعة فقد اخذ بحظا من لیلة القدر" (6)؛ كسى كه از اول تا آخر ماه مبارك، در نماز جماعت حاضر شود، بهره‌اى از شب قدر نصیبش شده است.


- افطارى دادن با مال حلال.
"ابو شی ابن حیان" از پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله نقل كرده كه فرمودند: "من فطر صائما فى شهر رمضان من كسب حلال صلت علیه الملائكة و لیالى رمضان كلها و صافحة جبرائیل(ع) لیلة القدر و من صافحة جبرائیل(ع) یرق قلبه و تكثر دموعه..." (7)؛ كسى كه با مالى كه از راه حلال به دست آورده، روزه‌دارى را افطار دهد، در تمام شب‌هاى رمضان فرشتگان بر او درود فرستند و جبرئیل در شب قدر با وى مصافحه كند، نشانه مصافحه جبرئیل آن است كه دل مصافحه شونده نرم و اشكش جارى مى‌شود.


- صدقه درباره امام زین العابدین علیه السلام آمده است.
"كان اذا دخل شهر رمضان تصدق فى كل یوم بدرهم فیقول: لعلى اصیب لیلة القدر" (8)؛ در هر روز ماه مبارك یك درهم صدقه مى‌دادند، آن گاه مى‌فرمودند: شاید با این كار، شب قدر را دریابم و از آن بهره گیرم. "عبدالله بن مسعود" روایت مى‌كند كه شبى رسول خدا از نماز عشا فارغ شد، مردى از میان صفوف برخاست و گفت: اى مهاجران و انصار، مردى غریبم و بر هیچ چیز قدرت ندارم. مرا طعامى دهید. رسول خدا گفت: اى فقیر، ذكر غریب مكن كه دل مرا اندوهگین ساختى. بعد از آن فرمودند: غریبان چهار قسمتند:

1- مسجدى كه در میان قومى باشد كه در آنجا نروند و نماز نخوانند.

2- مصحف و قرآنى كه در خانه‌اى باشد و مردم آن خانه از آن تلاوت نكنند.

3- عالمى كه در میان جماعتى باشد و ایشان تفقد وى نكنند و از او مسایل دینى سوال نكنند.

4- اسیران اهل اسلام كه در میان كفار باشند.

پس فرمود: كیست كه موونه و غذاى این مرد را كفایت كند تا در فردوس اعلا خدا او را جاى دهد؟ حضرت على علیه السلام برخاست و دست سائل را گرفت و به حجره فاطمه زهرا علیهاالسلام رفت و گفت: اى دختر رسول خدا، در كار این میهمان نظرى كن. حضرت زهرا فرمود: در خانه طعام اندكى موجود است و حسن و حسین گرسنه‌اند و شما روزه دارید و آن طعام یك نفر را بیشتر كفایت نمى‌كند. على علیه السلام فرمود: آن را حاضر كن.

فاطمه علیهاالسلام طعام را پیش آورد. حضرت امیر آن طعام را پیش میهمان نهاد و با خود گفت كه اگر من از این طعام بخورم میهمان را كافى نباشد و اگر نخورم سبب خجالت میهمان شود، پس دست دراز كرد به سوى چراغ و چنان نشان داد كه چراغ را اصلاح مى‌كنم و آن را خاموش كرد و فاطمه علیهاالسلام را گفت در روشن كردن چراغ دیگر تعلل كن تا میهمان از خوردن غذا فارغ شود و خود حضرت دهان را مى‌جنباند تا مهمان تصور كند كه على غذا مى‌خورد. و چون میهمان از غذا خوردن فارغ شد فاطمه علیهاالسلام چراغ را آورد و طعام همچنان برجاى بود. امیرالمومنین فرمود: اى فقیر، چرا طعام خود را نخوردى؟ گفت: سیر شدم؛ پس على، فاطمه، حسن، و حسین علیهم السلام و فضه و همسایگان از آن طعام خوردند و هنوز باقى بود. (9)


- شب زنده‌دارى.
حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمودند: "من احیا لیلة القدر حول عنه العذاب الى السنة القابله" (10)؛ كسى كه شب قدر را شب زنده‌دارى كند، تا شب قدر آینده، عذاب دوزخ از او دور گردد.


- غسل و شب زنده‌دارى.
امام موسى بن جعفر علیه السلام فرمودند: "من اغتسل لیلة القدر و احیاها الى طلوع الفجر خرج من ذنوبه" (11)؛ كسى كه در شب قدر غسل كرده و تا سپیده صبح شب زنده‌دارى كند، گناهانش آمرزیده مى‌شود. روایاتى كه ذكر شد به خوبى دلالت دارند كه برخى مقدرات و پاداش‌ها، مانند دور شدن عذاب دوزخ كه در حدیث پیامبر اكرم ذكر شده بود، نتیجه كار خود بندگان است. موارد فوق مى‌تواند براى نشان دادن این كه سرنوشت هر انسانى در شب قدر به دست خودش رقم مى‌خورد، كافى باشد، ولى براى تكمیل بحث، نكاتى چند كه خارج از چارچوب شب قدر و نشان‌دهنده موثر بودن انسان در تعیین سرنوشت خویش است را مطرح مى‌كنیم. این بحث تكمیلى را در دو بخش انجام مى‌دهیم:


الف- عمل و پاداش آن در ماه مبارك رمضان.

ب- عمل و پاداش آن، صرف نظر از زمان خاص.


الف- پاداش‌ها در ماه مبارك رمضان

امام هشتم على بن موسى الرضا علیه السلام فرمودند: در ماه مبارك كارهاى خوب پذیرفته و كارهاى زشت بخشیده شده است. خواندن یك آیه قرآن در این ماه، برابر با یك ختم قرآن در ماه‌هاى دیگر است. كسى كه برادر خود را با یك لبخند شاد كند، در روز واپسین خداوند دلش را شاد كرده و مژده بهشت به او دهد. كسى كه مومنى را در این ماه یارى كند، خداوند در روزى كه قدم‌ها بر پل صراط مى‌لغزند او را دستگیرى كرده و از پل صراط عبورش خواهد داد. هر كس خشم خود را نگه دارد، خداوند در روز قیامت بر وى خشم نكند. هر كس درمانده‌اى را فریادرسى كند، خداوند در روز قیامت وى را از رسوایى بزرگ ایمن گرداند و رسوایش نكند. كسى كه ستمدیده‌اى را یارى كند، خداوند او را در مقابل دشمنانش یارى كرده و در روز قیامت نیز، در موقف حساب و میزان یاریش فرماید. (12) و در روایت دیگر امام صادق علیه السلام از پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله روایت كرده كه فرمودند: كسى كه ماه مبارك رمضان را روزه دارد و از حرام و تهمت زدن به دیگران اجتناب ورزد، خدا از او خشنود شده و بهشت را بر او واجب و حتمى مى‌كند. (13) دو روایت بالا ارتباط محكم پاداش‌ها و اعمال بنده در ماه مبارك و نقش انسان در ترسیم سیماى درونى او را كاملا آشكار نموده است.


ب- عمل و پاداش آن، صرف نظر از زمان خاص.

پاداش عمل با صرف نظر از زمان خاص آیات و روایات فراوانى هست كه بعضى دگرگونى‌ها و پاداش‌هاى خاص را نتیجه كار بنده دانسته، یا عمل او را تنها عامل معرفى كرده‌اند.

نمونه‌اى از این آیات و روایات: "ان الله لا یغیر ما بقوم حتى یغیروا ما بانفسهم"(14)؛ در حقیقت خدا حال قومى را تغییر نمى‌دهد، تا آنان حال خود را تغییر دهند. "ظهر الفساد فى البر و البحر بما كسبت ایدى الناس لیذیقهم بعض الذى عملوا لعلهم یرجعون" (15)؛ به سبب اعمال مردم، فساد در خشكى و دریا آشكار شد تا به آنان جزاى بعضى از كارهایشان را بچشانند، باشد كه باز گردند. دعا دگرگون كننده سرنوشت "ابن حبان" و "حاكم" از پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله روایت كرده‌اند كه فرمود: فقط دعاست كه تقدیر و سرنوشت‌ها را دگرگون مى‌كند و تنها نیكى است كه مایه افزایش عمر مى‌گردد. گاهى شخص گناهى را مرتكب مى‌شود و به واسطه آن از روزى و نعمتى محروم می‌ماند.

jalal.birjand@yahoo.com

 

شنبه 30/6/1387 - 14:54
رمضان
شب قدر
- ما قرآن را، در شب قدر، فرو فرستادیم.

تو شب قدر را چگونه شبی می‌دانی؟

شب قدر، از هزار ماه بهتر است.

در آن شب فرشتگان و روح (جبرئیل)، به اذن خدا، همه فرمان‌ها و سرنوشت‌ها را فرود می‌آورند.

آن شب، تا سپیده دمان، همه، سلام است و سلامت.


آیا كدامین شب؟

این امر بزرگ چیست؟ و این شب كدام است؟

آن شب فرخنده، كه قرآن فرود آمده است، چه شب است؟

آن شب كه از هزار ماه بهتر است، كدام لحظات گرانقدر است؟

آن شب، كه فرشتگان فرود می‌آیند، و روح (جبرئیل)(1) نیز فرود می‌آید، كدامین است؟

آن شب، كه فرمان‌ها و تقدیرها را به زمین می‌آورند، و بر طبق حكمت بر می‌نهند، و معین می‌دارند؟ …

آن شب، كه تا سپیده دمان، همه آنات و لحظات آن، درود است و سلام، و رحمت است و سلامت، و ایمنی است و فرخندگی؟…

این واقعیت بزرگ، كه با "فعل مضارع" بیان شده است، و استمرار را می‌رساند چیست: "تنزل الملائكة و الروح …" فرشتگان و روح، همی فرود آیند، و همی فرود آیند، به كجا؟

آری، فرشتگان و روح، در هر سال، در شب هنگام "قدر" پیوسته فرود آیند، و به "اذن خدا"، هر "امری" و "تقدیری" را فرود آورند… این امر چگونه است؟ این فرشتگان نزد چه كسی می‌روند، و فرمان‌ها و تقدیرها را به چه كسی می‌سپارند؟ آنجا كه روح بزرگ فرود می‌آید كجاست؟ و آن آستان مقدس، و مطلع نور، و مركز ناموس، كه "كل امر"، به همراه فرشتگان، به جانب آن فرود آورده می‌شود، كدام آستان است؟ در شب قدر، فرودگاه فرشتگان آسمان، در كدام سرمنزل قدس، و مهبط مطهر است؟


شب قدر است و طی شد نامه هجر

آن شب، كه باید شكوائیه هجران را در نوردید، و به امید وصل و دیدار بیدار نشست، و از جام طهور "سلام"، تا "مطلع فجر"، سرمست بود، كدام شب است؟
از ابوذر غفاری روایت است كه گفت: به پیامبر خدا گفتم: ای پیامبر! آیا شب قدر و نزول فرشتگان، در آن شب، تنها در زمان پیامبران وجود دارد، و چون پیامبران از جهان رفتند، دیگر شب قدری نیست (پیامبر فرمود: "نه، بلكه شب قدر، تا قیام قیامت هست."

آن شب، كه شاعر حافظ قرآن، با الهام گرفتن از قرآن، آن شب را "شب وصل" می‌نامد، و نامه هجران را، در آن شب، طی شده و پایان یافته می‌خواند، كدام شب نورانی و دل افروز است؟ شبی كه باید در عاشقی ثابت قدم بود، در طلب كوشید، و بیدار ماند و دیدار جست و احیا گرفت، و به نیایش پرداخت، و كار خیر كرد، و صالحات به جا آورد، و به نیازمندان رسید، و دانایی طلبید، و مذاكره علم كرد؟(2) شبی كه در آن، كاری بی‌اجر نخواهد ماند؟ شبی كه باید به یاد روی آن محبوب عزیز، و آن یار آواره از دیار، و پنهان رخسار، با دردمندی‌های عاشقانه نالید، و دیدار روی او را از خدای طلبید؟ … كدام شب عزیز است؟


شبی در هر سال

چنانكه از آیه‌های "سوره قدر"(3)، بروشنی فهمیده می‌شود، در هر سال شبی هست، كه از هزار ماه – به ارزش، و قدر و فضیلت – برتر است.(4) و این شب، در هر سال، هست. و در هر سال، یك شب، شب قدر است. در این شب، فرشتگان به همراه بزرگ خویش (روح) به زمین می‌آیند، و هر امر و فرمان و تقدیری، كه از سوی خدا معین شده است – برای یك سال، تا شب قدر سال آینده – فرود می‌آورند.

آنچه از احادیثی كه در تفسیر این سوره، و تفسیر آیات آغاز سوره "دخان" و جز آن رسیده است، فهمیده می‌شود، این است كه فرشتگان در شب قدر مقدرات یك ساله را به نزد "ولی مطلق زمان" می‌آورند، و بر او عرضه می‌دارند و به او تسلیم می‌كنند. این واقعیت، همواره، بوده است و خواهد بود. در روزگار پیامبر اكرم، محل نزول فرشتگان شب قدر، آستان مصطفی صلی الله علیه و آله بوده است. این امر مورد قبول همگان است. امر دیگری كه مورد قبول است این است كه پس از پیامبر اكرم نیز "شب قدر" هست، چنانكه در "قرآن كریم"، در "سوره قدر" و "سوره دخان" بروشنی ذكر شده است، كه شب قدر، در هر سال هست، رشید الدین میبدی، مفسر معروف سنی، می‌گوید:

برخی گفته‌اند: این شب قدر، به روزگاران پیامبر صلی الله علیه و آله بود، و سپس از میان رفت. اما چنین نیست، زیرا كه همه اصحاب پیامبر و علمای اسلام معتقدند كه شب قدر، تا قیام قیامت، باقی است.(5)

شیخ طبرسی نیز، در این باره، روایتی از ابوذر غفاری نقل می‌كند:

- از ابوذر غفاری روایت است كه گفت: به پیامبر خدا گفتم: ای پیامبر! آیا شب قدر و نزول فرشتگان، در آن شب، تنها در زمان پیامبران وجود دارد، و چون پیامبران از جهان رفتند، دیگر شب قدری نیست (پیامبر فرمود: "نه، بلكه شب قدر، تا قیام قیامت هست."

درباره این امر شناختی مهم، احادیث متعدد رسیده است، و این موضوع عظیم قرآنی، مورد تشریح و توضیح قرار گرفته است. از این جمله است حدیث دیگری، كه در كتاب "اصول كافی" نقل شده است. در این حدیث، از قول امام جعفر صادق علیه السلام چنین آمده است:

علی علیه السلام بسیار می‌فرمود، كه هر گاه دو تن از اصحاب نزد پیامبر صلی الله علیه و آله بودند، و آن حضرت سوره "انا انزلناه" را با خشوع و گریه تلاوت می‌كرد، می‌گفتند: چقدر در برابر این سوره حساسی؟ می‌فرمود: "این حساسیت برای چیزی است كه چشمانم دیده است، و جانم نیوشیده است. و پس از من، جان این مرد (اشاره به علی) خواهد نیوشید". می‌پرسیدند: تو چه دیده‌ای، و او چه خواهد دید؟ پیامبر صلی الله علیه و آله در پاسخ آنها روی خاك می‌نوشت: "تنزل الملائكة والروح فیها باذن ربهم من كل امر. در شب قدر فرشتگان و روح، به اذن خدا، هر امری (و تقدیری) را فرود می‌آورند". آنگاه می‌فرمود: "پس از این كه خدای متعال فرموده است: "من كل امر"، (هر امری)، آیا چیز دیگری باقی خواهد ماند؟" می‌گفتند: نه … (7)
چنانكه "قرآن كریم" تا قیام قیامت هست و "حجت" است، صاحب شب قدر نیز همواره هست و همو "حجت" است. و پس از رحلت پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله، این مقام، از آن جانشینان پیامبر است. و همین دو واقعیت بزرگ است (یعنی: وجود شب قدر در هر سال، و وجود صاحب شب قدر در هر عصر)، كه امام علی بن ابیطالب علیه السلام، از آنها، این چنین یاد می‌كند:شب قدر، در هر سال هست. در این شی امور همه سال (و تقدیرها و سرنوشت‌ها) فرو فرستاده می‌شود، پس از درگذشت پیامبر صلی الله علیه و آله نیز، این شب، صاحبانی دارد …


صاحب شب قدر

هنگامی كه در شناخت قرآنی، به این نتیجه می‌رسیم كه "شب قدر" در هر سال هست، باید توجه كنیم كه پس "صاحب شب قدر" نیز باید همیشه وجود داشته باشد – چنانكه در احادیث آمده است(8) – وگرنه فرشتگان بر چه كسی فرود می‌آیند؟ و كتاب تقدیر را نزد چه كسی می‌گشایند؟ و مجاری امور را، به اذن خدا، به چه كسی می‌سپارند؟

هدایت و ولایت "تكوینی"، از هدایت و ولایت "تشریعی" جدا نیست. عكس این قضیه نیز صادق است. پس چنانكه "قرآن كریم" تا قیام قیامت هست و "حجت" است، صاحب شب قدر نیز همواره هست و همو "حجت" است. و پس از رحلت پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله، این مقام، از آن جانشینان پیامبر است. و همین دو واقعیت بزرگ است (یعنی: وجود شب قدر در هر سال، و وجود صاحب شب قدر در هر عصر)، كه امام علی بن ابیطالب علیه السلام، از آنها، این چنین یاد می‌كند:

شب قدر، در هر سال هست. در این شی امور همه سال (و تقدیرها و سرنوشت‌ها) فرو فرستاده می‌شود، پس از درگذشت پیامبر صلی الله علیه و آله نیز، این شب، صاحبانی دارد …

بسیار جالب توجه است كه عالمان اهل سنت نیز، در مواردی این حقایق را به صراحت گفته‌اند، از جمله در شرح "حدیث ثقلین".(10) حدیث ثقلین، حدیث مشهور و متواتری است، كه صدها مدرك سنی و شیعه آن را نقل كرده‌اند و یكی از مسلم‌ترین حقایق اسلامی و احادیث نبوی است. پیامبر اكرم، در این حدیث شریف، می‌فرماید:

- من، در میان شما امت، دو شئ گرانقدر می‌گذارم و می‌روم، تا هنگامی كه به آن هر دو چنگ زنید (و از هر دو با هم و در كنار هم پیروی كنید)، گمراه نخواهید شد. یكی از این دو، كتاب خداست و عترت من (ائمه طاهرین علیهم السلام).(11)

درباره این حدیث، عالمان و محققان اهل سنت، بیانات بسیار مهمی دارند. در اینجا، به عنوان نمونه، یكی از آن بیانات را می‌آورم. محدث معروف، ابن حجر هیثمی مكی شافعی، مولف كتاب‌هایی چند، از جمله "الصواعق المحرقه"، می‌گوید:

- احادیثی كه از پیامبر رسیده است و در آنها تأكید شده است بر پیروی از خاندان پیامبر و چنگ زدن به هدایت آنان می‌فهماند كه همیشه، تا قیام قیامت، كسی از خاندان پیامبر وجود دارد كه شایسته رهبری و هدایت است، چنانكه قرآن نیز تا به قیامت راهبر و هادی است. و برای همین (كه همیشه كسی از ایشان در جهان هست)، آنان سبب ایمنی و بقایند برای اهل زمین …

واقعیت بزرگ و محتوای سترگ است كه علامه مجاهد، و مرزبان حماسه جاوید، حضرت میرحامد حسین نیشابوری هندی نیز آن را یادآور می‌شود. وی می‌گوید:

حدیث ثقلین چنانكه برهان با هر امامت ائمه اثناعشر – سلام الله علیهم – عموما، و سلطان قاهر خلافت بلافصل جناب امیرالمؤمنین – علیه السلام – خصوصا می‌باشد … همچنین این حدیث شریف، دلیل واضح امامت امام دوازدهم – علیه السلام – و حجت قائمه وجود و بقای آن امام عصر – عجل الله طهوره – نیز هست، زیرا كه این حدیث شریف، بلاشبهه، دلالت بر موافقت و ملازمت كتاب و عترت، تا به قیام قیامت … دارد. پس چنانكه قرآن مجید، تا به یوم آخر، باقی است، همچنین از عترت معصومه جناب رسالت مآب صلی الله علیه و آله، كسی كه امام زمان، و حجت وقت باشد، بقاء او لازم و حتمی است.(12)

علامه میرحامد حسین، سپس یاد می‌كند كه گروهی از دانشمندان و حافظان حدیث و بزرگان اهل سنت، به این حقیقت، تصریح كرده‌اند، و در توضیح "حدیث ثقلین"، به این امر عظیم توجه كرده‌اند، دانشمندان و حافظانی چون:

شهاب الدین دولت آبادی در كتاب هدایة السعداء.

نور الدین سمهودی در كتاب جواهر العقدین.

شهاب الدین ابن حجر هیثمی مكی در كتاب صواعق المحرقه.

كمال الدین جهرمی در كتاب براهین قاطعه.

عبدالرؤوف مناوی در كتاب فیض القدیر.

ابو عبدالله زرقانی مصری در كتاب شرح المواهب اللدنیه.

احمد بن عبدالقادر عجیلی در كتاب ذخیره المآل.

مولوی حسن زمان در كتاب قول مستحسن.(13)

من، پیش از نقل سخنان علامه میرحامد حسین هندی، گفته ابن حجر هیثمی را، در توضیح حدیث ثقلین، از كتاب "عبقات" نقل كردم.(14) و آن، نمونه‌ای است از گفته‌های دانشمندان دیگر اهل قبله.

باری، سخن درباره شب قدر بود. در فصل آینده، درباره اهمیت "شب قدر"، از نظرگاه دو قانون عظیم حاكم بر كاینات، سخن خواهیم گفت، یعنی: "قانون وساطت در فیض"، و "قانون اجمال و تفصیل در خلق و تقدیر". در اینجا همین اندازه تأكید می‌كنم كه مسئله "تداوم تقدیر"، و "تداوم مجری تقدیر"، مسئله‌ای حتمی و قانونی الهی است. و قانون‌های الهی، هرگز تبدیل نمی‌پذیرد، و تغییر نمی‌كند.(15) این دو واقعیت توامان و همیشگی است، همواره بوده است و هست و خواهد بود.

در این مقام، از حضرت ابن الرضا، امام جواد علیه السلام تعلیمی رسیده است. خوب است خلاصه آن تعلیم را، در این مقام بیاوریم، كه بیان ولوی همین حقیقت حقه، و واقعیت ثابته است:

خداوند متعال، شب قدر را، در ابتدای آفرینش دنیا آفرید. همچنین در آن شب، نخستین پیامبر و نخستین وصی را آفرید. در قضای الهی چنان گذشت كه در هر سال شبی باشد، كه در آن شب، تفصیل امور و مقدرات یك ساله فرود آید …

بی‌شك پیامبران با شب قدر در ارتباط بوده‌اند. پس از پیامبران نیز، باید حجت خدا وجود داشته باشد. زیرا زمین از نخستین روز خلقت خود تا آخر فنای دنیا، بی‌حجت نخواهد بود. خداوند در شب قدر، مقدرات را به نزد آن كس كه اراده فرموده است (وصی و حجت) فرو می‌فرستد. به خدا سوگند، روح و ملائكه در شب قدر، بر آدم نازل شدند و مقدرات امور را نزد او آوردند و حضرت آدم در نگذشت مگر این كه برای خود وصی و جانشین تعیین كرد. همه پیامبرانی كه پس از آدم آمدند نیز، بر هر كدام، در شب قدر، امر خداوند نازل می‌گشت و هر پیامبری، این مرتبت را، به وصی خویش می‌سپرد… (16)

در این حدیث شریف و تعلیم بزرگ – كه تنها بخشی از آن آورده شد – نكته‌های مهم چندی است، كه از نظر شناخت و معرفت، در خور توجه بسیار و فراگیری عمیق است. و شناخت واقع وجود و ماهیت جهان و روابت كائنات و قوام ماهوی حقایق، بدون این معرفت‌ها و معرفت این نهادها و پیوندها، جز شناختی پیوسته‌ای و قشری نخواهد بود، چنانكه "قرآن كریم" درباره علم‌های كسانی كه از این حقیقت‌ها بی‌اطلاعند، فرموده است:

یعلمون ظاهرا" من الحیاة الدنیا … (17)

- اینان، تنها صورتی ظاهری، از جهان و زندگی جهان، می‌شناسند.

البته شناخت ظاهر اشیاء و جهان، منافات ندارد با پی‌بردن به خواص پاره‌ای از اجسام و فلزات و تركیبات شیمیایی و معادن، و اطلاع یافتن از مقداری از كهكشان‌ها… و اختراع برخی وسایل رفاهی و مسافرتی و جنگی و پزشكی و اطلاعاتی و كیهان نوردی. اینها نیز – به گونه‌ای – هنوز همان صورت ظاهر است، در قیاس با درك حقایق. باری، سخن درباره نكته‌هایی بود، كه در حدیث مذكور، آمده است. در اینجا به پنج نكته اشاره می‌كنیم:

1- ضرورت وجود نظم و تقدیر، تا جایی كه نخستین چیزی كه از این جهان آفریده می‌شود، شب قدر است – یعنی: ظرف زمانی تقدیر و تنظیم امور.

2- ضرورت وجود اجرا كننده، به گونه‌ای كه می‌بینیم همراه ظرف زمانی تقدیر، دست اجرا كننده نیز پدیدار می‌گردد.

3- ضرورت وجود حجت، در جریان امور، كه همان اجرا كننده مقدورات است به اذن خدا، و خلیفه خداست: پیامبر، یا وصی پیامبر.

4- ضرورت واسطه فیض، در پیوند باطنی عالم، كه همان ولی و حجت است، و وجود او مقدم است بر دیگران.

5- ضرورت تداوم سنت‌های الاهی تاریخ، و استمرار آنها، بی‌وقفه و بی‌گسست، تا هنگامه رستاخیز و قیام قیامت.

پس می‌نگریم كه شب قدر و تقدیر، از نخستین هنگام آفرینش این جهان بوده است، و در امت‌های پیش از ما نیز مورد توجه قرار داشته است. گفته‌اند: امت‌های پیشین نیز در طلب شب قدر بوده‌اند، و به این شب و اهمیت آن توجه داشته‌اند.(18)


پاورقی‌ها:

1- در برخی از احادیث، "روح" را – در این آیه – "جبرئیل" گفته‌اند، و در برخی، مخلوقی با عظمت‌تر از ملائكه و جبرئیل.

2- "و قال شیخنا الصدوق، فیما املی علی المشایخ، فی مجلس واحد، من مذهب الامامیه: و من احیی هاتین اللیلتین بمذاكره العلم فهو افضل" – یعنی: شیخ بزرگوار صدوق، در بیانیه‌ای كه در محفل مشایخ حدیث درباره مذهب تشیع عرضه داشت گفت: "افضل اعمال، در شب قدر، مذاكره علم است" – "مفاتیح الجنان"، فصل "اعمال مخصوصه شب قدر"، ص 226- 227.

3- همچنین آیات آغاز "سوره دخان" كه ذكر آنها خواهد آمد.

4- "شب زنده‌داری و عبادت كردن و انجام دادن كار خیر، در این شب، بهتر است از شب زنده‌دار و عبادت و كار خیر، در هزار ماه، كه شب قدر نداشته باشد"، "مجمع البیان"، ج 10، ص 520. هزار ماه، 83 سال و 4 ماه است.

5- "كشف الاسرار"، ج 10، ص 559.

6- "مجمع البیان"، ج 10، ص 518.

7- "اصول كافی"، كتاب الحجه، "باب فی شأن انا انزلناه فی لیلة القدر و تفسیرها"، حدیث 5.

8- كتاب پیشین، همانجا، حدیث 7.

9- كتاب پیشین، همانجا، حدیث 2.

10- نام این حدیث مهم و مشهور اسلامی، از همین كلمه "ثقلین" كه در آن آمده گرفته شده است.

11- "عبقات الانوار"، مجلدات "حدیث ثقلین"، چاپ اصفهان.

12- همان مأخذ.

13- "عقات"، ج 3، ص 65-66.

14- كتاب پیشین، ج 3، ص 66-68.

15- سوره اسراه (17)، آیه 77، سوره احزاب (33)، آیه 62، سوره فاطر (35)، آیه 43، سوره فتح (48)، آیه 23.

16- "اصول كافی"، كتاب الحجة، "باب فی شأن انا انزلنا …". حدیث 2.

17- سوره روم (30)، آیه 7.

18- تفسیر "كشف الاسرار"، ج 10، ص 559.
 

jalal.birjand@yahoo.com

 
شنبه 30/6/1387 - 14:50
رمضان
اعمال شب‌های قدر
 
شب نوزدهم:

اولین شب از شب‌های قدر است و شب قدر همان شبی است که در تمام سال شبی به خوبی و فضیلت آن نمی‌رسد و عمل در آن بهتر است از عمل در هزار ماه و در آن شب تقدیر امور سال رقم می‌خورد و ملائکه و روح که اعظم ملائکه است در آن شب به اذن پروردگار به زمین نازل می‌شوند و به خدمت امام زمان علیه‌السلام مشرف می‌شوند و آنچه برای هر کس مقدر شده است بر امام علیه السلام عرض می‌کنند.

اعمال شب قدر بر دو نوع است: یکی آن که در هر سه شب انجام می‌شود و دیگر آن که مخصوص هر شبی است.



اعمالی که در هر سه شب مشترک است:

1- غسل. (مقارن غروب آفتاب، که بهتر است نماز عشاء را با غسل خواند.)

2- دو رکعت نماز وارد شده است که در هر رکعت بعد از حمد، هفت مرتبه توحید بخواند و بعد از فراغ هفتاد مرتبه اَستَغفُرِاللهَ وَ اَتوبُ اِلَیهِ و در روایتی است که از جای خود برنخیزد تا حق تعالی او و پدر و مادرش را بیامرزد.

3- قرآن مجید را بگشاید و بگذارد در مقابل خود و بگوید: اَللّهُمَّ اِنّی اَسئَلُِکَ بِکِتابِکَ المُنزَلِ وَ ما فیهِا سمُکَ الاَکبَرُ و اَسماؤُکَ الحُسنی وَ یُخافُ وَ یُرجی اَن تَجعَلَنی مِن عُتَقائِکَ مِنَ النّار. پس هر حاجت که دارد بخواهد.

4- مصحف شریف را بگیرد و بر سر بگذارد و بگوید:

اَللّهمَّ بِحَقِّ هذاالقُرآنِ وَ بِحَقِّ مَن اَرسَلتَه بِه وَ بِحَقِ کُلِّ مومنٍ مَدَحتَه ُ فیهِ وَ بِحَقِّکَ عَلَیهِم فلا اَحَدَ اَعرَفُبِ بِحَقِّکَ مِنکَ.

ده مرتبه بگوید: بِکَ یا الله

ده مرتبه: بِمُحَمَّدٍ

ده مرتبه: بِعلیٍّ

ده مرتبه: بِفاطِمَةَ

ده مرتبه: بِالحَسَنِ

ده مرتبه: بِالحُسَین ِ

ده مرتبه: بِعلیّ بنِ الحُسین

ده مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ

ده مرتبه: بِجَعفَر بنِ مُحَمَّدٍ

ده مرتبه: بِموُسی بنِ جَعفَر ٍ

ده مرتبه: بِعلیِّ بنِ عَلیٍّ

ده مرتبه: بِعَلِیِّ بنِ مُحَمَّدٍ

ده مرتبه: بِالحَسَنِ بنِ عَلِیٍّ

ده مرتبه: بِالحُجَّةِ.


پس از این عمل هر حاجتی كه داری طلب کن.

5- زیارت امام حسین علیه السلام است؛ که در روایت آمده است که چون شب قدر می‌شود منادی از آسمان هفتم ندا می‌کند که حق تعالی آمرزید هر کسی را که به زیارت قبر امام حسین علیه السلام آمده است.

6- احیا داشتن این شب‌ها. در روایت آمده هر کس احیا کند شب قدر را گناهان او آمرزیده شود هر چند به عدد ستارگان آسمان و سنگینی کوه‌ها و وزن دریاها باشد.

7- صد رکعت نماز بخواند که فضیلت بسیار دارد، و افضل آنست که در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه توحید بخواند.

8- این دعا خوانده شود: اَللّهُمَّ اِنّی اَمسَیتُ لَکَ عَبدًا داخِرًا لا اَملِکُ لِنَفسی وَ اَعتَرِفُ...



اعمال مخصوص هر شب قدر

شب نوزدهم:


1- صد مرتبه "اَستَغفُرِاللهَ رَبی وَ اَتوبُ اِلَیه".

2- صد مرتبه " اَللّهُمَّ العَن قَتَلَةَ اَمیرَالمومنینَ".

3- دعای "یا ذَالَّذی کانَ..." خوانده شود .

4- دعای " اَللّهَمَّ اجعَل فیما تَقضی وَ..." خوانده شود.



شب بیست و یکم:

فضیلتش زیادتر از شب نوزدهم است، و باید اعمال آن شب را از غسل و احیاء و زیارت و نماز، هفت قل هو الله و قرآن بر سر گرفتن و صد رکعت نماز و دعای جوشن کبیر و غیره در این شب به عمل آورد، در روایات تاکید شده در غسل و احیاء و جدّ و جهد در عبادت در این شب و شب بیست و سوم.

 
jalal.birjand@yahoo.com
 
 

شنبه 30/6/1387 - 14:45
رمضان
علائم و منزلت لیلة القدر
 
 
 
حدیث:

قال الباقران علیهما السلام:

سالته عن علامة لیلة القدر، فقال: علامتها ان یطیب ریحها، و ان كانت فى برد دفئت، و ان كانت فى حر بردت فطابت. (1)

ترجمه: (محمد بن مسلم) از علامت لیلة القدر پرسید؟ پس امام (ع) فرمود: علامت لیلة القدر این است كه بوى خوشى از آن پخش مى‏شود، اگر در سرماى (زمستان) باشد گرم و ملایم مى‏گردد، و اگر لیلة القدر در گرماى (تابستان) باشد خنک و معتدل و نیكو مى‏گردد.


توضیح:

علامه طباطبائى در علایم شب قدر مى‏گوید: روایات در معنى و خصایص و فضایل شب قدر بسیار است، در بعضى از آن روایات علامت هایى براى شب قدر ذكر كرده از قبیل اینكه شب قدر، صبح آن شب آفتاب بدون شعاع طلوع مى‏كند و هواى آن روز معتدل است. (المیزان، ج 40، ص 332

 
حدیث:

قال ابو عبد الله علیه السلام:


لیلة القدر فى كل سنة و یومها مثل لیلتها. (2)


ترجمه: شب قدر در هر سال است و روز آن مثل شب آن مى‏باشد.


حدیث:

قال النبى (صلى الله علیه و آله):

ان انا ادركت لیلة القدر فما اسال ربى؟ قال (ص): «العافیة‏». (3)


ترجمه: به پیامبر(ص) گفته شد: اگر شب قدر را دریابم از خدا چه چیزى را مسئلت كنم؟ فرمود: «عافیت را».



حدیث:

قال موسى (علیه السلام): الهى ارید قربك، قال: قربى لمن استیقظ لیلة القدر،

قال: الهى ارید رحمتك، قال: رحمتى لمن رحم المساكین لیلة القدر،

قال: الهى ارید الجواز على الصراط، قال: ذلك لمن تصدق بصدقة فى لیلة القدر،

قال: الهى ارید من اشجار الجنة و ثمارها، قال: ذلك لمن سبح تسبیحه فى لیلة القدر،

قال: الهى ارید النجاة من النار، قال: ذلك لمن استغفر فى لیلة القدر،

قال: الهى ارید رضاك، قال: رضاى لمن صلى ركعتین فى لیلة القدر. (4)

 
 
ترجمه:

موسی (علیه السلام)گفت:

خداوندا! مى‏خواهم به تو نزدیك شوم، فرمود: قرب من از آن كسى است كه شب قدر بیدار شود،


گفت: خداوندا! رحمتت را مى‏خواهم، فرمود: رحمتم از آن كسى است كه در شب قدر به مسكینان رحمت كند.

گفت: خداوندا! جواز گذشتن از صراط را از تو مى‏خواهم فرمود: آن، از آن كسى است كه در شب قدر صدقه‏اى بدهد.

گفت‏: خداوندا! از درختان بهشت و از میوه‏هایش مى‏خواهم، فرمود: آنها از آن كسى است كه در شب قدر تسبیحش را انجام دهد.

گفت: خداوندا! رهایى از جهنم را مى‏خواهم، فرمود: آن، از آن كسى است كه در شب قدر استغفار كند.

گفت‏: خداوندا خشنودى تو را مى‏خواهم، فرمود: خشنودى من از آن كسى است كه در شب قدر دو ركعت نماز بگذارد.


توضیح:


لیلة القدر شبى است كه قرآن نازل شده است و ظاهراً مراد به قدر، تقدیر و اندازه‏گیرى است. خداى تعالى در آن شب حوادث یكسال را یعنى از آن شب تا شب قدر سال آینده را تقدیر مى‏نماید، زندگى و مرگ، رزق، سعادت، و شقاوت و چیزهایى از این قبیل را مقدر مى‏سازد.


 
jalal.birjand@yahoo.com

 
شنبه 30/6/1387 - 14:41
موبایل
عجیب‌ترین ویروس‌های سال 2007 

آزمایشگاه امنیتی شركت پاندا فهرستی از نرم‌افزارهای مخرب عجیب مشاهده شده در نیمه‌ی دوم سال 2007 را منتشر كرد. 

Sinowal.FY؛ تروجانی است كه با گرفتن فایل‌های كاربران به عنوان گروگان یك رباینده‌ی واقعی محسوب می‌شود! 

این تروجان برای رمزنگاری فایل‌ها در رایانه‌هایی كه آلوده می‌كند و وادار كردن كاربران برای خرید یك ابزار ویژه به منظور رمزگشایی آن‌ها طراحی شده است. 

 

RogeMario؛ کرمی است كه هدف آن سرگرم كردن كاربرانی است كه آن‌ها را آلوده می‌كند؛ این كد مخرب به گونه‌ای طراحی شده تا هر زمان رایانه‌یی را آلوده می‌كند یك نسخه از بازی معروف ماریوبراس را در آن نصب كند. 


کرم‏هایی مانند Mimbot.A، MSMFunny.B یا MSMSend.A ممكن است در هر سازمان ارتباطی بین‌المللی مورد استقبال قرار بگیرند زیرا می‌توانند پیام‌ها را به شمار متعددی از زبان‌ها ارسال كنند، هرچند جملات ممكن است ساختار خوبی نداشته باشند اما به هر حال نمی‌توان همه چیز را یكجا داشت. 

 

AttachMsngr.G؛ تروجانی است كه تشنه‌ی معلومات است، معلوماتی كه در برگیرنده‌ی تمامی اقدامات از حركات موس گرفته تا مكالمات مسنجر MSN كاربر در رایانه است؛ معمولا داشتن معلومات اندك خطرناك به شمار می‌رود اما در این مورد معلومات زیاد خطرناك است. 

 

Voter.A؛ کرمی با وجدان شهروندی است كه شهروندان كنیایی را به مشاركت در انتخابات و رای به یكی از كاندیداها دعوت می‌كند اما متاسفانه تكنیك ناراحت كننده‌ای دارد زیرا هر نه ثانیه تصویر كاندیدای تبلیغی خود را نمایش می‌دهد. 

 

و سرانجام CivilArmy.B ورمی است كه داستان می‌گوید و قبل از اخطار به كاربران در مورد آلوده كردن رایانه‌های آن‌ها داستان رمانتیكی را تعریف می‌كند؛ شاید انگیزه این ورم تشویق كاربران به مطالعه بیش‌تر باشد.

مطاالب خود را ارسال کنید:
 
jalal.birjand@yahoo.com


 
سه شنبه 12/6/1387 - 15:31
موبایل
ویروس‌ها چطور کار می‌کنند؟

 ویروس چیست؟

یک ویروس کامپیوتر، برنامه قابل اجرایی است که می‌تواند برنامه‌های دیگر کامپیوتر را با تغییر دادن و گنجاندن یک کپی از خودش، آلوده کند. 

همانگونه که افراد در تماس با یکدیگر می‌توانند سرماخوردگی را منتقل کنند، یک ویروس کامپیوتری هم می‌تواند در تماس با برنامه‌های دیگر آنها را "آلوده" کند. با آلوده شدن برنامه‌ها، ویروس می‌تواند از طریق شبکه بر روی تمام کامپیوترها پخش شود و هر دستگاهی را که قادر به دفاع و حفاظت از خود نباشد، آلوده نماید.

طی دهه گذشته تعداد ویروس‌ها رو به افزایش و ماهیت آنها در حال تکامل است. قبل از این، یک برنامه ضد ویروس قدیمی و بسیار ابتدایی در کامپیوتر کافی بود تا CDها یا فلاپی‌ها را اسکن کند. اما حالا شما به برنامه‌های ضد ویروس فعال نیاز دارید که دائماً در حال اجرا باشند و هر فایلی را که دانلود یا اجرا می‌کنید، کنترل نمایند.

 

ویروس‌ها چگونه کار می کنند؟

با وجود این که ده‌ها هزار نوع ویروس وجود دارد اما هر روزه شاهد کشف ویروس‌های جدید هستیم. در واقع ارائه یک توضیح عامیانه و کلی در مورد نحوه کار ویروس‌ها دشوار است؛ چرا که تمام ویروس‌ها در نحوه آلوده کردن و نحوه گسترش یافتن، متفاوتند. درعوض، ما طبقه‌بندی‌های گسترده‌ای را ارائه می‌دهیم که معمولاً در تعریف انواع مختلف ویروس به کار می‌روند.


ویروس‌های فایل (ویروس‌های انگلی)

ویروس‌های فایل، تکه کدهایی هستند که خود را به فایل‌های اجرایی، فایل‌های درایور یا فایل‌های فشرده متصل می‌کنند و زمانیکه برنامه میزبان اجرامی‌گردد، فعال می‌شوند. پس از فعال شدن، ویروس با چسباندن خود به برنامه‌های موجود دیگر در سیستم گسترش می‌یابد و پخش می‌شود و همچنین کارهای بدخواهانه ای را انجام می‌دهد که برای آن برنامه ریزی شده است. اکثر ویروس‌های فایل با لود کردن خودشان در حافظه سیستم و جستجوی برنامه‌های دیگر موجود در هارد دیسک، گسترش می‌یابند. اگر برنامه‌ای را بیابند، کد برنامه را به گونه‌ای تغییر می‌دهند که در صورت اجرای مجدد آن برنامه، ویروس فعال شود. این کار بارها و بارها تکرار می‌شود تا جائیکه ویروس‌ها در سراسر سیستم و احتمالاً در سیستم‌های دیگری که در ارتباط با این برنامه آلوده هستند، منتشر شوند. 

 

ویروس‌های بخش راه انداز

ویروس بخش راه انداز (یا boot sector virus)، بخش راه انداز یک دیسک سخت را تحت تاثیر قرار می‌دهد که در واقع یک بخش بسیار حیاتی و مهم است. بخش راه انداز جایی است که تمام اطلاعات مربوط به درایو در آنجا ذخیره می‌شود و همچنین برنامه‌ای که امکان راه اندازی سیستم عامل را فراهم می‌سازد. این ویروس با قرار دادن کد خود در بخش راه انداز، در واقع کاری می‌کند که در هر بار راه اندازی در حافظه لود شود. ویروس راه انداز به فایل‌ها کاری ندارد، اما در عوض، دیسک‌هایی را هدف قرار می‌دهد که شامل این گونه فایل‌هاست. شاید همین مسئله باعث نابودی آنها می‌شود. طی روزهایی که برنامه‌ها در فلاپی‌ها به این طرف و آن طرف برده می‌شوند، ویروس‌های بخش راه انداز همانند آتش شعله ور منتشر می‌گردند. بهرحال، با تحولی که در CD-ROM به وجود آمد، آلوده شدن داده‌های از پیش نوشته شده در یک CD غیر ممکن گردیده است. و نهایتاً جلوی انتشار این ویروس‌ها گرفته شد.

گرچه ویروس‌های راه انداز هنوز هم وجود دارند، اما به ندرت با نرم افزارهای بدخواه عصر جدید مقایسه می‌شوند. از دیگر دلایل متداول نبودن این ویروس‌ها، این است که سیستم عامل‌های امروزی از بخش راه انداز محافظت می‌کنند، به همین دلیل است که توسعه و پیشرفت سیستم عامل ها کار دشواری است. Polyboot.B و AntiEXE نمونه‌هایی از ویروس‌های راه انداز هستند.

 

ویروس‌های چند بخشی 

ویروس‌های چند بخشی (یا multipartite)، ترکیبی از ویروس‌های بخش راه انداز و ویروس‌های فایل هستند. این ویروس‌ها از طریق رسانه‌های آلوده وارد می‌شوند و در حافظه مستقر می‌گردند. سپس به بخش راه انداز درایو سخت می‌روند. این ویروس در آنجا فایل‌های اجرایی موجود در درایو سخت را آلوده می‌کند و در سراسر سیستم منتشر می‌گردد. امروزه عملاً تعداد ویروس‌های چند بخشی زیاد نیست. اما این ویروس‌ها در اوج شکوفایی خود، به واسطه توانایی شان در ترکیب تکنیک‌های آلوده مختلف، مشکلات اساسی را به وجود آوردند.از جمله ویروس‌های معروف چند بخشی می توان از Ywinz نام برد.


ویروس‌های ماکرو

ویروس‌های ماکرو فایل‌هایی را آلوده می کنند که با استفاده از برنامه‌های کاربردی و یا برنامه‌های اصلی شامل ماکرو، ایجاد می‌شوند. این برنامه‌ها شامل اسناد Microsoft Office همچون اسناد Word، صفحه گسترده‌های Excel، فایلهای Power Point، بانک‌های اطلاعاتی Access و فایل‌های برنامه کاربردی همچون AmiPro، Corel Draw و غیره هستند.

از آنجائی که ویروس‌های ماکرو به زبان برنامه کاربردی نوشته می‌شوند و نه به زبان سیستم عامل، در نتیجه platform – independent هستند (یعنی وابسته به سیستم عامل نیستند) و می‌توانند تا زمانی که برنامه کاربردی مورد نیاز را اجرا می‌کنند در ویندوز، مکینتاش و هر سیستم عامل دیگری منتشر شوند. با افزایش توانایی ماکرو در برنامه‌های کاربردی، و احتمال انتشار آلودگی‌ها در سراسر شبکه، این ویروس‌ها تهدیداتی جدی به شمار می‌آیند. اولین ویروس مایکرو در ارتباط با Microsoft Word نوشته شد و در آگوست 1995 کشف گردید. امروزه، هزاران ویروس ماکرو وجود دارند که از نمونه‌های آن می‌توان به Melissa.A، Relax و Bablas اشاره کرد.

 

ویروس‌های شبکه

این نوع ویروس می‌تواند به سرعت در سراسر یک Local Area Network (LAN) یا حتی سراسر اینترنت منتشر شود. این ویروس معمولاً، از طریق منابع مشترک، همچون درایوهای مشترک و فولدرهای مشترک تکثیر می‌گردد. زمانیکه این ویروس سیستم جدید را آلوده می‌کند، با جستجوی شبکه برای یافتن سیستم‌های آسیب پذیر دیگر، اهداف بالقوه را جستجو می‌نماید. زمانیکه سیستم آسیب پذیر جدید یافته شد، ویروس شبکه، سیستم دیگر را آلوده می‌کند و بنابراین در سراسر شبکه گسترش می‌یابد. از معروف‌ترین ویروس‌های شبکه می‌توان به Nimda و SQL Slammer اشاره کرد.

 

ویروس‌های ایمیل

یک ویروس ایمیل می‌تواند فرمی از یک ویروس ماکرو باشد که خود را در تمام تماس‌های موجود در کتابچه آدرس ایمیل میزبان منتشر می‌سازد. اگر هر یک از دریافت کنندگان ایمیل ضمیمه ایمیل آلوده را باز کنند. این ویروس در تماس‌های کتابچه آدرس میزبان جدید پخش می‌شود و سپس تا آنجا پیش می‌رود که خود را به تمام آن تماس‌ها ارسال می‌داد. امروزه، ویروس‌های ایمیل می‌توانند میزبان‌ها را آلوده کنند. حتی اگر ایمیل آلوده در سرویس گیرنده نامه از قبل به نمایش در بیاید. یکی از مخرب‌ترین و متداول ترین نوع ویروس‌های ایمیل، ویروس LOVE YOU است. 

ویروس‌ها می‌توانند به روش‌های مختلف کامپیوتر شما را آلوده کنند یا به صورت غیر فعال در آن باقی بمانند. به هر حال، چه فعال باشند و چه غیر فعال، وجود ویروس در سیستم شما خطرناک است و باید سریعاً با آن برخورد کنید.

سه شنبه 12/6/1387 - 15:29
موبایل
بلوتوث؛ تکنولوژی امروز
 
با پیشرفت تکنولوژی،
ارتباطات بی سیم بالاخره جایگزین روش های ارتباطی سابق شد. بلوتوث هم یکی از همین روش های ارتباطی است که به طور خودکار عمل می کند و در چند سال اخیر استفاده از آن گسترش یافته است.

بزرگ ترین نکته مثبت بلوتوث این است که می تواند ارتباطی بی سیم، ارزان و خودکار بین دستگاه های الکترونیکی برقرار کند. البته روش های دیگری هم برای برقراری ارتباط بدون سیم وجود دارند، مانند WI-FI یا ارتباط (IR) INFRARED (اشعه مادون قرمز).

اشعه مادون قرمز، امواج نوری با فرکانس پایین است که توسط چشم انسان قابل تشخیص نیستند. معمولاً در کنترل از راه دور تلویزیون ها و دستگاه های الکترونیکی از IR استفاده می شود، اما با وجود قابلیت اطمینان و مقرون به صرفه بودن استفاده از آن در دستگاه های مختلف، استفاده از این تکنولوژی خالی از اشکال هم نیست.

اول اینکه دو دستگاهی که می خواهند با استفاده از INFRARED با هم ارتباط برقرار کنند باید حتماً در خط دید مستقیم یکدیگر قرار داشته باشند. به عنوان مثل شما باید حتماً کنترل را به سمت تلویزیون یا دستگاه پخش DVD تان بگیرید تا عمل کند.

دومین مشکل این است که INFRARED همیشه یک ارتباط یک به یک برقرار می کند. یعنی شما می توانید داده ها را بین کامپیوتر LAPTOP و رومیزی تان منتقل کنید، اما امکان برقراری ارتباط همزمان با یک دستگاه دیگر مانند پرینتر یا PDA تان وجود ندارد.


BLUETOOTH

بلوتوث در حقیقت نام تجاری برای
شبکه های بی سیم شخصی (PAN) است که با استاندارد IEEE 802.15.1 هم شناخته می شود. بلوتوث با استفاده از یک فرکانس برد کوتاه رادیویی (بدون نیاز به مجوز) و ایمن امکان ارتباط و تبادل اطلاعات بین دستگاه هایی چون کامپیوترهای جیبی، تلفن های همراه، کامپیوترهای شخصی و LAPTOP، چاپگرها، دوربین های دیجیتال و دستگاه های بازی کامیپویتری را فراهم می آورد.


تعریف

بلوتوث یک استاندارد رادیویی و پروتکل ارتباطی برای مصارف با توان پایین و برد کوتاه (1متر، 100 متر) می باشد که با نصب یک میکروچیپ ارزان قیمت در دستگاه ها فعال می شود. دستگاه هایی که در حدفاصل مجاز از یکدیگر قرار دادند می توانند با استفاده از بلوتوث با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. از آنجایی که این دستگاه ها از یک سیستم ارتباطی رادیویی استفاده می کنند احتیاجی به خط دید مستقیم بین آنها وجود ندارد و حتی می توانند در اتاق های مجزا از هم باشند. با توجه به طرح های مختلف آنتن ها، میزان تضعیف سیگنال در مسیر انتقال و سایر متغیرها، بردهای موجود هم متفاوت هستند. اما در نهایت باید در محدوده یکی از سه کلاس موجود بگنجند:

کلاس 1: 100 متر، 100 MW، 20 DBM

کلاس 2: 10 متر، 5/2 MW، 4 DBM

کلاس 3: 1 متر، 1 MW، 0 DBM


عملکرد

همان طور که اشاره کردیم، شبکه بلوتوث داده ها را از طریق امواج ضعیف رادیویی منتقل می کند. ارتباطات بلوتوث در فرکانس 45/2 گیگاهرتز (بین 402/2 GHZ و 480/2 GHZ) صورت می گیرد. طبق توافق بین المللی این طیف فرکانسی برای استفاده دستگاه های صنعتی، علمی و پزشکی (ISM) اختصاص یافته است. بسیاری از دستگاه های مورد استفاده ما در زندگی روزمره از این طیف فرکانسی استفاده می کنند. از جمله این دستگاه ها می توان به ریموت کنترل درب های پارکینگ و نسل جدید تلفن های بی سیم اشاره کرد.

اطمینان از عدم تداخل دستگاه های مختلف با یکدیگر یکی از مهم ترین اهداف طراحان این تکنولوژی بوده است. یکی از روش هایی که دستگاه هایی بلوتوث با استفاده از آن از تداخل با دیگر سیستم ها جلوگیری می کنند، ارسال سیگنال های بسیار ضعیف (حدود یک میلی وات) می باشد. این در حالی است که قوی‌ترین تلفن های همراه قابلیت ارسال سیگنال‌های سه واتی را دارند. همین قدرت پایین، برد یک دستگاه بلوتوث را به 10 متر کاهش می دهد و متقابلاً احتمال تداخل با دیگر دستگاه ها را نیز کمتر می کند. با وجود قدرت پایین سیگنال در ارتباط بلوتوث، نیازی به خط دید مستقیم بین دو دستگاه وجود ندارد. سیگنال های بلوتوث از دیوار نیز عبور کرده و امکان کنترل دستگاه های مختلف در اتاق های مجزا را با استفاده از این استاندارد فراهم می کنند.

با استفاده از بلوتوث می توان 8 دستگاه را به طور همزمان به هم متصل کرد. علی رغم اینکه همه دستگاه ها در شعاع 10 متری یکدیگر قرار دارند هیچ گونه تداخلی در ارتباط بین شان پیش نمی آید. این بدان دلیل است که بلوتوث با استفاده از تکنیکی با عنوان پرش فرکانس ها (SSFH) امکان استفاده همزمان از یک فرکانس مشخص رادر بیش از یک دستگاه غیرممکن می سازد. در این تکنیک بلوتوث طیف فرکانسی ISM را به 79 فرکانس مجزا تقسیم کرده و دستگاه مورد نظر بر مبنای معیارهای خاص در هر لحظه به صورت تصادفی یکی از این فرکانس ها را انتخاب کرده و استفاده می کند. در ارتباطات بلوتوث دستگاه فرستنده در هر ثانیه 1600 بار فرکانس عوض می کند. بدین ترتیب تعداد دستگاه های بیشتری می توانند از طیف رادیویی استفاده کنند و امکان تداخل بین آنها هم کاهش می یابد.

وقتی دستگاه های بلوتوث در فاصله مجاز از هم قرار می گیرند یک گفتگوی الکترونیکی بین شان رخ می دهد تا چنانچه داده ای باید منتقل شود با یکی از دستگاه ها باید دیگری را کنترل کند ارتباط بین شان برقرار شود. وقتی این گفتگو انجام می شود دستگاه ها یک شبکه ایجاد می کنند. شبکه ای که توسط سیستم های بلوتوث ایجاد می شود شبکه شخصی (PAN) نامیده می شود که ممکن است فضای یک اتاق یا خانه را در بر بگیرد یا اینکه فاصله بین تلفن همراه و HANDSFREE آن که به گوش تان وصل است را شامل می شود.


کاربردها

1- کنترل بی سیم ارتباط میان یک تلفن همراه و HANDSFREE که مشهورترین کاربرد آن می باشد.

2- ایجاد شبکه بی سیم بین کامیپوترها در محیط های کوچک که پهنای باند کمی مورد نیاز است.

3- ایجاد ارتباط بی سیم با دستگاه های ورودی و خروجی کامپیوترهای شخصی، مانند صفحه کلید، چاپگر و موس.

4- انتقال فایل ها (مثل عکس و MP3 وغیره) بین گوشی های موبایل و کامپیوترها از طریق OBEX.

5- جایگزین کردن ارتباطات سریال سیمی در تجهیزات آزمایش و اندازه گیری، گیرنده های GPS و تجهیزات پزشکی.

6- در دستگاه های کنترل راه دور که سابقاً از تکنولوژی INFRARED در آنها استفاده می شد.

7- کنترل بی سیم کنسول های بازی، مانند WII شرکت NINTENDO و PLAYSTATION 3 سونی که هر دو قرار است در دسته های بازی بی سیم خود از این تکنولوژی استفاده کنند.




مشخصات
1.0 و BLUETOOTH 1.0

نسخه های 1.0 و 1.0 B بلوتوث مشکلات و نارسایی های متعددی داشتند و اغلب شرکت های تولید کننده در برقراری ارتباط محصولاتشان با یکدیگر با مشکل مواجه می شدند.

دستگاه هایی که از این نسخه ها استفاده می کردند مجبور بودند آدرس سخت افزاری دستگاه (BD-ADDR) را در فرآیند HANDSHAKING دو دستگاه فاش کنند که در این صورت اصل پنهان نگه داشتن هویت دستگاه نقض می شد.


BLUETOOTH 1.1

. بسیاری از خطاهای موجود در 1.0 B در این نسخه اصلاح شد.

. امکان پشتیبانی از کانال های بدون رمزگذاری اضافه شد.

. نشانگر قدرت سیگنال های دریافتی اضافه شد (RSSI).


BLUETOOTH 1.2

این نسخه با نسخه 1.1 سازگاری دارد و تغییرات عمده آن به شرح زیر می باشند:

. سیستم تطبیقی (FREQUENCY – HOPPING SPEED SPECTRUM) AFH

که با اجتناب از به کارگیری فرکانس های پر استفاده باعث کاهش تداخل فرکانس های رادیویی می شود.

. افزایش سرعت انتقال.

. اتصالات گسترده همزمان (ESCO): که با امکان ارسال مجدد بسته های آسیب دیده، کیفیت صدای ارتباطات صوتی را بهبود می بخشد.

. پشتیبانی رابط کنترل میزبان (HCL) برای 3-WIRE UART.

. دسترسی HCI به اطلاعات زمانی ارتباطات بلوتوث.


BLUETOOTH 2.0

نسخه بعدی بلوتوث که در حال حاضر با عنوان LISBON شناخته می شود قابلیت هایی برای افزایش ضریب امنیت و کارآیی بلوتوث دارد. تعدادی از این قابلیت ها به شرح زیر می باشند:

. افزایش سه برابر سرعت انتقال (تا ده برابر در شرایط خاص).

. توان مصرفی کمتر.

. کارایی بالاتر در حالت های چند ارتباطی ، به دلیل پهنای باند بیشتر.

سه شنبه 12/6/1387 - 15:27
دعا و زیارت
با همکاری موسسه تبیان و شرکت ایرانسل

دریافت ترجمه قرآن کریم از طریق پیامک




موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی به منظور گسترش فرهنگ و ارزش های دینی اسلامی در محیط مجازی و در راستای پروژه ویترین ایرانسل که در حال حاضر سرویس متنی آن فعال می باشد، با همكاری شرکت ایرانسل اقدام به تهیه متن برای این سرویس نموده است.

پروژه دوم این سرویس همزمان با مبعث پیامبر اکرم (ص)، توسط مؤسسه تبیان به عنوان تأمین‌كننده محتوای غنی فرهنگی و اسلامی برای تمام مشتركان ایرانسل به مرحله بهره‌برداری رسید و دومین محتوای این سرویس با نام ترجمه فارسی متن قرآن کریم ایجاد گردید.


به همین منظور تمامی مشتركان و كاربران ایرانسل می‌توانند با ارسال پیامك به شماره 8282 و درج كلمه Quranf و شماره سوره و شماره آیه با فاصله در پیام كوتاه خود ترجمه فارسی آیه مورد نظر را به ‌صورت متن دریافت نمایند. مثال: Quranf 12 2 (شماره 12 سوره و شماره 2 آیه می باشد).



سه شنبه 12/6/1387 - 15:25
مورد توجه ترین های هفته اخیر
فعالترین ها در ماه گذشته
(0)فعالان 24 ساعت گذشته