توصیه آیت الله جوادی آملی به طلاب و دانشجویان
کسی که درس بخواند اما نتواند معلم خوبی باشد عمرش را تلف کرده است!
حداقل همّت یک دانشجوی دانشگاه یا حوزه این است که این درسی که می‌خواند استادانه به دیگری منتقل کند این کفِ درس خواندن است از این پایین‌تر اگر کسی درس خواند اتلاف عمر است. اگر کسی درس بخواند و نتواند مدرّس خوبی باشد یقین بداند عمرش را تلف کرده است برای اینکه این علوم امانت‌های الهی است. اگر کسی از کتابی به کتاب دیگر رفت و نتوانست آن کتاب قبلی را به خوبی تدریس کند، مطمئن باشد عمر خود را تلف کرده است .
حضرت آیت الله جوادی آملی
به مناسبت شروع سال تحصیلی جدید حوزه و دانشگاه با بیان توصیه‌هایی به طلاب و دانشجویان مبنی بر ضرورت انتقال آموخته‌ها به نسل بعد پرداختند و فرمودند:
سال تحصیلی ما باید با دو حس شروع بشود، یک حسّ ظاهری که آن را همه ما می‌دانیم «مَن فَقَدَ حسّاً فَقَدْ فَقَدَ علماً؛ آنکه حسی از حواس پنجگانه خود را از دست دهد، درک و دانشی را از دست داده است» یکی هم حسّ درونی که قرآن کریم این گونه می‌فرماید «إِن تَتَّقُوا اللّهَ یَجْعَل لَکُمْ فُرْقَاناً؛ اى مۆمنان! اگر از خداوند پروا كنید، براى شما نیروى تشخیص حق از باطل قرار مىدهد و بدىهایتان را مىپوشاند و شما را مىآمرزد و خداوند صاحب بخشش بزرگ است.» (سوره مبارکه انفال آیه 29)
ایشان در تشریح این دو حس که باید مورد توجه قرار گیرد، فرمودند: هرچند کسی که نابیناست و دیدگان خود را از دست داده، از تشخیص رنگ‌ها و تماشای مناظر محروم است، اما قرآن کریم حرف جدیدی داشته و می‌فرماید هر حسی دو قسم
است یک قسم در بیرون، یک قسم در درون. در بیرون همین چشم و گوشی است که می‌بینیم، ولی در درون، یک چشم و گوش نادیدنی است، اگر کسی آن چشم درون را از دست داد از علومی که از راه بینایی غیبی نصیبش می‌شود بی بهره خواهد بود .
ایشان ادامه دادند: اینکه می‌بینید علوم برخی‌ها چه در حوزه چه در دانشگاه کارآمد نیست و نه تنها مشکل جامعه که حتی مشکل خود او را هم حل نمی‌کند، برای این است که او به همان اصل اوّلی یعنی تجربه حسی بسنده کرده است و این اصل دومی که رهاورد وحی است را رعایت نکرده است.
آیت الله جوادی آملی در بخش دیگر از سخنان خود فرمودند: درست است همه موجودات آینه و نشانه الهی‌اند، اما هیچ موجودی به اندازه انسان مرآت الهی نیست لذا هیچ موجودی هم مانند انسان صلاحیّت خلافت الهی را ندارد.
ایشان سپس درباره اقسام موجودات فرمودند: قرآن کریم موجودات را به سه قسم تقسیم کرده است؛
قسم اول موجوداتی هستند که در نیمه اول حرکت می‌کنند، مانند جمادات، حیوانات و نباتات. اینها در محدوده طبیعت حرکت می‌کنند، یعنی رشدشان مشخص است مانند اینکه شاید یک مقدار خاک در اثر گذشت چندین قرن تبدیل به یک سنگ گرانبها می شود، یا گیاه با رشد و نمو، به درختی پرثمر می‌رسد و اگر حیوانی رشد کند هم به مرحله تجرّد وهمی و خیالی می‌رسد. همه اینها قلمرو رشدشان مشخص است یعنی اینها در این نیمه اول راه بسر می‌برند و هیچ کدام به عرش بار نمی‌یابند و موجودی الهی نمی‌شوند.
قسم دوم از موجودات، فرشتگان هستند که در نیمه دوم یعنی فرا‌طبیعت به سر می‌برند.
بنابراین هم موجودات نیمه اول گسسته از نیمه دوم‌اند و هم موجودات نیمه دوم منقطع از نیمه اول‌اند.
و تنها انسان است که می‌تواند از فرش شروع بکند و به عرش الهی بار یابد. یعنی انسان تواناست که هم نیمه اول را طی کند هم نیمه دوم را طی کند هم اینها را بهم مرتبط کند و بشود جامع‌الأطراف، چنین موجودی شأنیت و صلاحیت این را دارد که بشود خلیفةالله.
آیت الله جوادی آملی با اشاره به مقام والای انسان از منظر قرآن کریم اذعان داشتند: انسان دارای شأنیت و شرفی است که در قرآن کریم مورد مخاطب خدا واقع می‌شود که «یَا أَیُّهَا الْإِنسَانُ إِنَّکَ کَادِحٌ إِلَی رَبِّکَ کَدْحاً فَمُلاَقِیهِ؛ اى انسان! مسلما تو با تلاش و رنجى فراوان به سوى پروردگارت مىروى، پس دیدارش خواهى كرد » (سوره مبارکه انشقاق آیه 6) لذا اگر کسی خود را نشناخت یا ارزان فروخت, مغبون می‌شود، و این زیان اگر در دنیا نیز ظهور نکند، در قیامت که حق ظاهر می‌شود و ارزش‌ها آنجا شکوفا می‌شود، می‌فهمد که ضرر کرده است.
اگر کسی از کتابی به کتاب دیگر رفت و نتوانست آن کتاب قبلی را به خوبی تدریس کند، مطمئن باشد عمر خود را تلف کرده است .
ایشان با تاکید بر اینکه طلاب و دانشجویان باید به گونه‌ای درس بخوانند که بتوانند این درس را به نسل بعدی هم منتقل کنند، بیان داشتند: حداقل همّت یک دانشجوی دانشگاه یا حوزه این است که این درسی که می‌خواند استادانه به دیگری منتقل کند این کفِ درس خواندن است از این پایین‌تر اگر کسی درس خواند، اتلاف عمر است. اگر کسی درس بخواند و نتواند مدرّس خوبی باشد یقین بداند عمرش را تلف کرده است برای اینکه این علوم امانت‌های الهی است. اگر کسی از کتابی به کتاب دیگر رفت و نتوانست آن کتاب قبلی را به خوبی تدریس کند، مطمئن باشد عمر خود را تلف کرده است .
حضرت آیت الله جوادی آملی مرحله غایی تحصیل علم را ، تطهیر محصل و سپس انتقال علوم به جامعه به نحوی که جامه نیز طیب و طاهر شود، دانستند.
با آرزوی توفیق برای تک تک دانش آموزان و دانشجویان باشگاه کاربران تبیان
تهیه شده در شبکه تخصصی قرآن
برگرفته از پایگاه بنیاد علوم وحیانی اسرا، با اندکی تغییر و تلخیص
